March 24, 2024

در انتخابات ریاست جمهوری اسلواکی، پس از شمارش نزدیک به تمامی آرا، رقابت به دور دوم کشیده شده است، جایی که ایوان کراک، نامزد طرفدار غرب با کسب ۴۲.۴۴ درصد آرا و پیتر پلگیرینی، نخست وزیر پیشین و طرفدار روسیه با حدود ۳۷ درصد رای، به عنوان دو نامزد پیشرو معرفی شدند. این انتخابات برجسته‌ترین نشانه‌ای است که دیدگاه‌های متفاوت در خصوص جنگ اوکراین و نقش اسلواکی در این میان را به نمایش می‌گذارد. ایوان کراک، با تأکید بر ادامه حمایت از اکراین در مقابل روسیه و پلگیرینی که به دنبال روابط صلح‌آمیز با مسکو است، دو نگرش متفاوت را پیش روی رای‌دهندگان قرار داده‌اند. ریاست جمهوری در اسلواکی گرچه به طور عمده نقشی تشریفاتی دارد، اما این انتخابات می‌تواند به عنوان نمایانگر مواضع اجتماعی و سیاسی جامعه اسلواکی در قبال بحران اکراین و روابط خارجی در نظر گرفته شود. اسلواکی به عنوان عضوی از ناتو و اتحادیه اروپا، دارای نقشی کلیدی در سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است و انتخاب رئیس جمهور جدید می‌تواند بر تعاملات آینده این کشور با همسایگان و شرکای جهانی تأثیرگذار باشد. ایوان کراک که حمایت گسترده‌ای از مخالفان دولت و همچنین زوزانا کاپوتوا، رئیس جمهور فعلی و منتقد سرسخت دولت و حامی اکراین دارد، در صورت پیروزی در دور دوم که برای تاریخ ۶ اپریل برنامه‌ریزی شده است، با چالش‌ها و مخالفت‌هایی از سوی اردوگاه طرفدار روسیه مواجه خواهد شد. این در حالی است که رقابت انتخاباتی و دور دوم پیش رو، فرصتی برای هر دو نامزد فراهم می‌کند تا دیدگاه‌ها و برنامه‌های خود را برای جذب آرای بیشتر به رای‌دهندگان ارائه دهند.

جبهه مقاومت ملی افغانستان اعلام کرد که یک موضع طالبان در شهر تالقان، مرکز ولایت تخار را با حمله راکتی هدف قرار داده است. بر اساس بیانیه‌ای که از سوی این جبهه منتشر شده، نیروهای آن‌ها در منطقه «نهرچمن» به مواضع طالبان حمله ور شده و در نتیجه یک عضو طالبان کشته و سه تن دیگر زخمی شده‌اند. تا این لحظه، هیچ واکنشی از سوی طالبان در مورد این حمله ارائه نشده است. همچنین، یک مکتوب منتسب به «قول اردوی ۲۰۱ خالد بن ولید طالبان» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که هشدار می‌دهد جبهه مقاومت قصد دارد طی ماه رمضان با توزیع غذاهای آلوده به سم، نیروهای طالبان را مسموم کند. این مکتوب، تا کنون از هیچ منبع رسمی تایید نشده است.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، «طاووس خان » که در دوره حکومت قبلی به عنوان عنوان افسر در معینت تأمینات تکنالوژی و لوژستیک در وزارت دفاع خدمت می‌کرد، در ولسوالی محمدآغه ولایت لوگر، در یک حادثه خشونت‌آمیز با ضربات چاقو به قتل رسیده است. منابع محلی به رسانه‌ها اطلاع داده‌اند که این افسر پیشین، پس از درگیری لفظی با تعدادی از افراد مسلح طالبان، مورد حمله قرار گرفته و با ضربات مکرر چاقو کشته شده است. این رویداد تنها یکی از صدها مورد خشونت علیه اعضای دولت پیشین افغانستان است که پس از بازگشت طالبان به قدرت گزارش شده‌اند. تا به حال گزارش‌های مستندی از این دست کشتارها از طریق رسانه‌های مختلف به اطلاع عموم رسیده است.

در تحلیلی تازه، سخنان اخیر ملا هیبت الله آخندزاده، رهبر طالبان، نه تنها حاوی تهدیدات صریح به غرب بر سر مسائل حقوق بشری است، بلکه پیامی محکم به مسکو در راستای تبیین موقعیت طالبان به عنوان یک شریک استراتژیک در برابر چالش‌های مشترک می‌دهد. او که خود را «امیرالمومنین و نماینده الله» می‌خواند، با صراحت تمام اعلام داشت که اگر قرار باشد، حقوق بشر «به سبک غربی» بر او تحمیل شود، آماده جنگیدن دو دهه دیگر علیه غرب است. این اظهارات در زمانی حساس منتشر می‌شود که داعش خراسان اقدام به حملات تروریستی در قندهار و سپس مسکو کرده‌است. با وجود انگشت اتهام روسیه به سمت اوکراین، عدم اظهار نظر مستقیم درباره نقش افغانستان و طالبان در این حملات، فضایی از ابهام را ایجاد کرده است. این در حالی است که آخندزاده موضعی استراتژیک اتخاذ کرده و مسکو را مطمئن می‌سازد که طالبان نه تنها مظنون نیستند بلکه دوستی قابل اتکا در برابر چالش‌های غربی هستند. در حالی که مخاطب این بخش سخنان آخندزاده، افراد گروهش است، با تاکید بر اینکه «با گرفتن کابل و نشستن روی صندلی‌های ولایت و نوشیدن چای سبز و سیاه، کار تمام نشده و این آغاز راه است،» نشان می‌دهد که طالبان آماده مقابله با چالش‌های داخلی و تثبیت قدرت خود هستند. بنابراین، این سخنان در راستای آماده‌سازی طالبان برای مقابله با تهدیدات داخلی و تضمین استقرار طولانی‌مدت آن‌ها در قدرت تفسیر می‌شود. نگاهی عمیق‌تر به سخنان آخندزاده نشان می‌دهد که او برخورد با داعش خراسان را به عنوان یک اولویت اساسی تلقی می‌کند. با توجه به خطراتی که این گروه تروریستی می‌تواند از طریق حملات بین‌المللی ایجاد کند، طالبان می‌خواهند نشان دهند که مسئولیت‌پذیر هستند و می‌توانند به عنوان یک بازیگر امنیتی مطمئن در منطقه عمل کنند. در نهایت، سخنان آخوندزاده انعکاسی از تلاش طالبان برای ارائه خود به عنوان یک قدرت سیاسی و امنیتی مستقل و با ثبات در صحنه بین‌المللی است. آن‌ها نه تنها سعی در تثبیت موقعیت خود دارند بلکه می‌خواهند در چشم انداز جدید ژئوپلیتیکی، نقشی فعال و تعیین‌کننده ایفا کنند.

واحدالله نژند، ورزشکار مبارزات آزاد افغانستان، در مسابقه شنبه شب (۴ حمل) در اشتوتگارت آلمان، حریف خود یکوب بهنیک از جمهوری چک را شکست داد. دو ورزشکار در سه روند مبارزه کردند و در پایان، نژند با امتیاز برتر، برنده مسابقه شد. این پیروزی باعث شد که نژند هشت پیروزی مسابقات بین المللی را در کارنامه‌اش به ثبت برساند.

مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای را برای استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای توسعه پایدار تصویب کرد. این قطعنامه با عنوان «استفاده از فرصت‌های سیستم‌های هوش مصنوعی ایمن، مطمئن و قابل اعتماد برای توسعه پایدار» است. این یک نقطه عطف مهم در تلاش های جامعه بین المللی برای رسیدگی به چالش ها و فرصت های ارائه شده توسط فناوری های هوش مصنوعی است. هدف جامعه بین المللی با انجام این کار، تقویت همکاری های جهانی و رسیدگی به نابرابری های اجتماعی-اقتصادی است .این قطعنامه بر اهمیت اطمینان از ایمن و قابل اعتماد بودن سیستم های هوش مصنوعی تاکید می کند. تمرکز بر تسریع پیشرفت به سوی تحقق کامل دستور کار 2030 برای توسعه پایدار است. این قطعنامه به پتانسیل تحول آفرین هوش مصنوعی در مقابله با چالش های جهانی اشاره می کند. فناوری های هوش مصنوعی راه حل های نوآورانه ای را برای پیشبرد اهداف توسعه پایدار ارائه می دهند. آنها می توانند برای کاهش فقر، تشخیص بیماری، واکنش به بلایا و حفاظت از محیط زیست مورد استفاده قرار گیرند. این قطعنامه ضمن اذعان به مزایای هوش مصنوعی، بر نیاز به کاهش خطرات احتمالی و حفاظت از حقوق بشر تاکید می کند. نگرانی هایی در مورد سوء استفاده از هوش مصنوعی برای تضعیف صلح، امنیت و آزادی های اساسی مطرح شد. برای رسیدگی به این موضوع، چارچوب‌های نظارتی قوی و دستورالعمل‌های اخلاقی مورد نیاز است. این قطعنامه نشان دهنده تعهد جامعه بین المللی به همکاری در به کارگیری هوش مصنوعی به نفع بشریت است. کشورها به دنبال به حداکثر رساندن تأثیر مثبت هوش مصنوعی در عین زمان به حداقل رساندن خطرات و چالش‌های بالقوه با تقویت گفتگو، اشتراک دانش و ابتکارات ظرفیت‌سازی هستند.

حمله خونین به مسکو که طی آن شاخه خراسان داعش مسئولیت آن را بر عهده گرفت، نه تنها امنیت داخلی روسیه بلکه تعادل قدرت در جهان را تحت تأثیر قرار داد. واکنش‌های بین‌المللی نشان از نگرانی عمیق نسبت به تشدید تنش‌ها و احتمال واکنش نظامی قوی از سوی روسیه دارد. این حمله، در زمانی رخ داده که تنش‌ها در اکراین و منطقه به اوج خود رسیده و این موضوع، پیچیدگی‌های روابط بین‌الملل را بیش از پیش نمایان می‌سازد. در سخنرانی امروز پوتین، تفسیری خاص از حادثه ارائه شد که روسیه این حمله را به منزله یک تهدید جدی علیه امنیت ملی خود تلقی می‌کند. پوتین با اشاره به اطلاعاتی که حاکی از فرار تروریست‌ها به سمت اکراین و تدارک مسیری برای عبور آنها به این کشور بود، تنش‌ها میان مسکو و کیف را تشدید می کند. در عین حال این اتهامات علیه اکراین و حامیان غربی آن، بدون شک، پیامدهای عمیقی بر رویکردهای دفاعی و سیاست خارجی روسیه خواهد داشت. آنچه در این میان مهم به نظر می‌رسد، توانایی و آمادگی داعش خراسان برای انجام چنین حملاتی و استفاده از جنگ اکراین به عنوان پوششی برای اهداف خود است. این حمله نه تنها یک پیام انتقام‌جویانه از سوی داعش به روسیه نیز بود بلکه می‌تواند به عنوان یک تغییر بازی در منطقه تلقی شود که پتانسیل تشدید درگیری‌ها و بحران‌ها را دارد. علاوه بر این، موفقیت‌های اخیر روسیه در جنگ اکراین و استفاده از این حمله به عنوان فرصتی برای تحکیم قدرت داخلی و خارجی خود، به نوعی می‌تواند پوتین را نیز در موقعیت قدرتمندتری قرار دهد. اما این سوال بزرگ باقی می‌ماند که چگونه جامعه جهانی و به ویژه کشورهای غربی به این تحولات واکنش نشان خواهند داد. در نهایت، در حالی که دنیا منتظر پاسخ‌های قاطع از سوی مسکو است، تأثیرات این حمله بر روابط بین‌الملل، تعادل قدرت و آینده منطقه‌ای و جهانی همچنان مبهم و نامعلوم است. این حادثه، یک بار دیگر نشان داد که چگونه اقدامات تروریستی می‌توانند به سرعت مناسبات بین‌المللی را تحت تأثیر قرار دهند و زمینه‌ساز تغییرات گسترده‌تری در نظام جهانی شوند.

در حالی که سازمان های اطلاعاتی روسیه ادعا می‌کنند، مظنونین حمله تروریستی به کنسرت موسیقی در مسکو را، در جاده ای منتهی به خاک اکراین دستگیر کرده ‌اند و از ردیابی تماس‌های آن‌ها با افرادی در اکراین گزارش می‌دهند، به نظر می‌رسد که این همه نشانه‌ها، آن چیزی نیست که روس‌ها از حادثه اخیر در مسکو اظهار می‌کنند. چندی پیش الکساندر بورتنیکوف، رییس سازمان امنیت ملی روسیه در نشست روسای امنیت کشورهای مشترک المنافع گفته بود: «فعالیت پیشرفته‌ای از شاخه‌های داعش در افغانستان را ثبت کرده‌ایم که تحت عنوان ولایت خراسان متحد شده‌اند. جماعت انصارالله و حزب اسلامی ترکستان از نزدیک با آن در ارتباط اند. هدف آن‌ها ایجاد زمینه‌ای برای گسترش به قلمرو کشورهای مشترک‌المنافع است.» همچنین نزدیک به بیست روز پیش، وزیر دفاع روسیه در حالی که کشورش درگیر جنگ با اکراین است، در نشست هیئت رهبری وزارت دفاع روسیه، بزرگترین تهدید بالقوه علیه آسیای میانه را از افغانستان عنوان کرده بود. او در این نشست گفته بود: «وضعیت امنیتی در آسیای میانه پیچیده است و تهدید اصلی از افغانستان زیر اداره ی طالبان می‌آید.» او مدعی شده بود که داعش در یک سال گذشته، قدرت نظامی خود را ١٥ درصد افزایش داده است. نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه نیز در ماه دلو سال گذشته در یک نشست امنیتی با همتایان خود از آسیای میانه، در بیشکک هشدار داده بود که ۲۰ سازمان تروریستی با بیش از ۲۳ هزار جنگجو در افغانستان تحت کنترول طالبان حضور دارند. حال با مرور موضع گیری مسئولان ارشد امنیتی-نظامی و اطلاعاتی روسیه طی ماه های اخیر، به وضوح نگرانی از افزایش فعالیت های داعش شاخه خراسان، دیده می شود. این گروه نیز ساعاتی پس رویداد مسکو، مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت. در همین حال، تقریبا ۹ ساعت پس از این حمله مرگبار، هیئت موظف تحقیق، از دستگیری ۴ مظنون اصلی در نزدیکی مرز اکراین در منطقه ای به نام “بریانسک” خبر داد، اما اینکه مظنونین برای حدود سه ساعت دست به حمله زده و در حالی که دقایقی بعد از حمله، منطقه به محاصره نیروهای امنیتی درآمده بود، چگونه به طور مصئون از محل کشتار خارج شدند و به نزدیکی مرز اکراین رسیدند، به نظر سوال برانگیز می آید. میان شاخصه های اصلی گروه داعش از جمله مذهب، منطقه نفوذ و تحرک، آموزه ها و ارزش های دینی، نوع هدف، نحوه انجام عملیات و … هیچ نوع سنخیتی را با اکراین نمی توان یافت. پرسش اینجاست که چرا روس ها، اعلام مسئولیت داعش را نپذیرفتند و به سرعت انگشت اتهام را به سمت اوکراین نشانه گرفتند؟ بر اساس گزارش ها، مراکز اصلی عملیاتی گروه داعش خراسان در مناطق قبایلی پاکستان و در جوار خط دیورند واقع شده اند. احتمالاً اعلام رسمی روس ها مبنی بر دست داشتن شاخه خراسان داعش، این کشور را با چند بن بست و آسیب پذیری مواجه می ساخت. زیرا این کشور، هم اکنون در یک جنگ ویرانگر و پرهزینه با اکراین و متحدین غربی اش قرار دارد، بنابراین به نظر نمی رسد، روسیه شرایط لازم برای انجام عملیات نظامی گسترده و یا حتی حملات دقیق هوایی و راکتی را به خاک پاکستان و افغانستان داشته باشد. حتی در صورتی که امکان عملیاتی چنین اقداماتی ممکن بود، تبعات سیاسی آن برای روسیه تحت رهبری پوتین که متهم به تجاوز و زیاده خواهی های ارضی است، بیش از حد فاجعه بار بود. از جانب دیگر در حالی که افکار عامه روسیه در شوک فرو رفته، از منظر مناسبات داخلی، عدم اقدام انتقام جویانه سریع توسط مسکو نیز باعث کاهش محبوبیت سران سیاسی این کشور می شد، اما سمت و سو دادن این خشم داخلی و همبستگی بین المللی به سمت خطوط اصلی نبرد روس ها با اکراین در حالی که حمایت از جنگ هر روز در حال کاهش است و هزینه های جنگ تبعات خود را بر اقتصاد روسیه هر روز آشکارتر می سازد، سناریویی عاقلانه به نظر می رسد. با مرور مواضع رسمی چهره های امنیتی روس طی سه سال گذشته و نگرانی هایشان از توسعه توان گروه های اسلام گرای افراطی در منطقه می توان عمق نگرانی آن ها را به وضوح مشاهده کرد اما رسیدن پای افراط گرایان به مسکو این نکته را به روس ها گوشزد کرد که صرفاً با ابراز نگرانی، نمی توان مانع از بحران شد و انفعال روس ها در مسائل منطقه ایی به نفع آن ها، تمام نشده است.