کاهش نفوذ اسلامآباد بر کابل؛ بازتابهای منطقهای و پیامدهای امنیتی
محمدرضا بهرامی، سفیر پیشین ایران در کابل، اظهار داشت که نفوذ اسلامآباد بر طالبان کاهش یافته است. وی اشاره کرد که اعلام عملیات «عزم استحکام» توسط پاکستان، نشانهای از این کاهش نفوذ است. بهرامی این موضوع را روز پنجشنبه، ۷ سرطان، در پیامی در برگه ایکس اعلام کرد. به گفته او، «برنامه ضد تروریستی» اخیر پاکستان پس از سفر شهباز شریف، نخستوزیر این کشور، به چین اعلام شد. وی توضیح داد که این مسئله نشاندهنده کاهش نفوذ پاکستان بر طالبان و افزایش منافع چین در منطقه در مقایسه با آمریکا است. همچنین، این موضوع نیاز پاکستان به شراکت «ضد تروریسم» با اسلامآباد و کاهش نگرانیهای امنیتی آمریکا در منطقه را برجسته میکند. در همین حال، مولانا فضلالرحمان، رهبر حزب جمعیت علمای اسلام پاکستان، روز گذشته از اجرای عملیات «عزم استحکام» توسط دولت پاکستان انتقاد کرد. گفتنی است که دولت پاکستان روز شنبه اعلام کرد که عملیات نظامی «عزم استحکام» برای «مبارزه با تروریسم» آغاز خواهد شد. در سه سال گذشته، روابط کابل و اسلامآباد تحولات متعددی را تجربه کرده است. با بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در آگوست ۲۰۲۱، رابطه بین دو کشور تحت تأثیر تغییرات سیاسی عمدهای قرار گرفت. پاکستان، که پیشینهای از حمایت از طالبان دارد، در ابتدا با استقبال از این تغییرات به دنبال بهرهبرداری از نفوذ خود بر طالبان بود. اما به مرور زمان، به نظر میرسد که این نفوذ کاهش یافته است. عوامل مختلفی در کاهش نفوذ پاکستان بر طالبان نقش داشتهاند. یکی از این عوامل، تلاش طالبان برای ایجاد روابط مستقل با سایر قدرتهای منطقهای و بینالمللی است. بهویژه، طالبان به دنبال برقراری روابط نزدیکتر با چین و روسیه بوده است، که این امر نفوذ سنتی پاکستان را به چالش کشیده است. علاوه بر این، تحرکات تروریستی در مرزهای مشترک افغانستان و پاکستان و افزایش حملات گروههای مسلح در خاک پاکستان، منجر به تشدید نگرانیهای امنیتی اسلامآباد شده است. پاکستان به ناچار به اقدامات سختگیرانهتری علیه گروههای تروریستی دست زده است، که این اقدامات نیز به تنشهای بیشتر با طالبان منجر شده است. در نتیجه، روابط کابل و اسلامآباد در این دوره، پر از چالشها و تنشها بوده است، با این حال، هر دو کشور بهدنبال حفظ و تقویت روابط خود در برابر فشارهای داخلی و خارجی بودهاند.