July 29, 2024

مرکز خبرنگاران افغانستان  از باداشت محمد ابراهیم محتاج خبرنگار محلی در قندهار توسط اداره امر به معروف و نهی از منکز خبر داده  است . این مرکز  با نشر اعلامیه ای امروز (دو شنبه ۸ اسد ) ضمن ابراز نگرانی جدی نسبت به بازداشت خودسرانه آقای محتاج، خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط این خبرنگار شده است. در  اعلامیه مرکز خبرنگاران آمده است که یک منبع در اداره محلی طالبان در قندهار  به این  مرکز   گفت که محمد ابراهیم محتاج گزارشگر رادیو محلی  «ملت ژغ»  «ناپدید شده است» اما به گفته وی نهادهای امنیتی طالبان در قندهار می‌گویند این خبرنگار «مشکل رسانه‌ای که او به آن متهم شده باشد ندارد» و این نهادها محتاج را بازداشت نکرده‌است . با این حال در اعلامیه مرکز خبرنگاران امده  است ، یک خبرنگار محلی در قندهار که این رویداد را پیگیری کرده است به مرکز خبرنگاران افغانستان گفت که محتاج حوالی ساعت ۴ بعد از ظهر روز شنبه ۶ اسد بعد از خروج از دفتر کارش توسط کارمندان اداره امر به معروف و نهی از منکر ولایت قندهار بازداشت شده است. به گفته این منبع تا اکنون چگونگی و دلیل بازداشت این خبرنگار مشخص نیست. مرکز خبرنگاران افغانستان ضمن ابراز نگرانی جدی در مورد بازداشت خودسرانه محمد ابراهیم محتاج، از اداره امر به معروف و نهی از منکر قندهار می‌خواهد این خبرنگار را هر چه زودتر و بدون قید و شرط آزاد کند. در یک ماه اخیر دست‌کم این سومین خبرنگار محلی است که در قندهار بازداشت می‌شود که از آن جمله محمدیار مجروح خبرنگار آزاد که ۲۲ سرطان توسط استخبارات بازداشت شده بود، همچنان زندانی است. مرکز خبرنگاران از مسؤلان محلی طالبان در قندهار می‌خواهد به بازداشت خودسرانه و خلاف قانون خبرنگاران و فشار و ارعاب رسانه‌های محلی پایان دهند و به هرگونه شکایت از خبرنگاران و یا رسانه‌ها از طریق کمیسیون بررسی شکایات و تخلفات رسانه‌ای رسیدگی و بر مبنای قانون رسانه‌ها که حکومت طالبان نیز آن را تائید کرده است، اقدام کنند. این بازادشت ها در حالی توسط طالبان صورت می‌گیرد که قبل از این در گزارش شش ماه مرکز خبرنگاران از ۸۹  مورد نقض حقوق خبرنگاران و رسانه ها در افغانستان خبر داده بود  به  گفته مرکز خبرنگاران  از جنوری تا ختم جون سال روان میلادی ۸۹ مورد نقض حقوق خبرنگاران و رسانه‌ها را در ولایات مختلف ثبت کرده است. مرکز خبرنگاران افغانستان: “رویدادهای ثبت‌شده شامل ۶۰ مورد تهدید خبرنگاران و مسوولان رسانه‌ها و ۲۹ مورد بازداشت خبرنگاران می‌باشد. از جمله رویدادهای تهدید، دست کم هفت مورد بستن رسانه‌ها به دستور مسوولان طالبان بوده است”.

پس از بیست سال مشارکت زنان و دختران در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، طالبان با به قدرت رسیدن مجدد، دروازه‌های مکاتب را به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم بستند و محدودیت‌های زیادی را بر آنها تحمیل کردند. اما زنان به‌جای پذیرش این محدودیت‌ها، به روش‌های مختلف به مبارزه خود ادامه دادند. از تظاهرات خیابانی گرفته تا ایجاد مکاتب مخفی در خانه‌هایشان، زنان افغان نشان دادند که در برابر ظلم و ستم کوتاه نمی‌آیند. یکی از این حرکت‌ها، ایجاد مکتب‌های مخفی توسط جنبش “امید روشن” است. این جنبش که به‌تازگی در کابل یک مکتب مخفی به نام “سپیده‌دم” برای دختران محروم از آموزش راه‌اندازی کرده، علاوه بر آموزش، به زنان و دختران فرصتی برای تجمع و بحث‌های آزاد فراهم می‌کند. در این مکتب‌ها، مضامینی همچون ریاضی، کیمیا، هندسه، فیزیک و بیولوژی تدریس می‌شود. الهه احمدی، بنیان‌گذار این جنبش، اظهار دارد که هدف این مکاتب، پیشرفت زنان و دختران تحت حکومت طالبان و نجات آنان از بی‌سوادی است. او تأکید می‌کند که زنان باسواد می‌توانند فرزندان با سواد تربیت کنند و آینده‌ی کشور را از تاریکی نجات دهند. رابعه، زینب و شیما از آموزگاران این مکتب مخفی، با تدریس در این مکاتب به دختران آگاهی می‌دهند و در برابر محدودیت‌های طالبان ایستادگی می‌کنند. رابعه، یکی از آموزگاران این مکتب، می‌گوید که با دو همکار دیگرش در یکی از مکاتب مخفی کابل به دختران بازمانده از آموزش، تدریس می‌کند. او اظهار دارد که نقض محدودیت‌های طالبان با ترس و نگرانی همراه است، اما اراده برای ایستادگی و آزادی‌خواهی، آنان را به ادامه‌ی این مسیر وا داشته است. رابعه تأکید می‌کند که آموزش ابتدایی‌ترین حق شهروندی و انسانی هر فرد است و همه باید به طور یکسان از این حق برخوردار باشند. اما طالبان زنان و دختران را به دلیل جنسیت از این حق محروم کرده‌اند. او و همکارانش، با وجود نگرانی از ردیابی و تعقیب توسط طالبان، مصمم هستند که به فعالیت‌های آموزشی خود ادامه دهند تا آینده‌ی بهتری برای دختران فراهم کنند. این اولین بار نیست که زنان اقدام به ایجاد مکتب‌های مخفی کرده‌اند. پیش از این، گروه اعتراضی دیگری به نام «جنبش زنان مقتدر افغانستان» نیز در ولایت‌های تخار و بلخ مکاتب مخفی برای دختران محروم از آموزش ایجاد کرده بود. مکتب دیگری به نام “سپیده‌امید” در هرات، به‌تازگی توسط سحر نوری تأسیس شده است. سحر با کمک دو آموزگار دیگر، مریم و نرگس، به دختران بالاتر از صنف ششم آموزش می‌دهند. سحر می‌گوید: “با وجود تهدیدها، ما مصمم هستیم که به فعالیت‌های آموزشی خود ادامه دهیم. معتقدیم که آموزش حق اساسی هر انسان است و نباید از آن محروم شوند.” مکتب دیگری به نام “خورشید” در مزار شریف، توسط زینب حکیمی و تیمی از معلمان، شامل فرشته و رویا، راه‌اندازی شده است. زینب می‌گوید که با وجود تهدیدها و مشکلات، آنها تلاش می‌کنند تا به دختران فرصت آموزش دهند و امید را در دل آنها زنده نگه دارند. مشکلات مکتب‌های مخفی این مکاتب مخفی با مشکلات زیادی مواجه‌اند که از جمله مهم‌ترین آنها عبارتند از: خطرات امنیتی: آموزگاران و دانش‌آموزان همواره از ردیابی و تعقیب توسط طالبان بیم دارند. طالبان با شدیدترین مجازات‌ها و تهدیدها به دنبال جلوگیری از هر گونه فعالیت آموزشی هستند که با دستورات آنها مخالفت کند. بسیاری از آموزگاران و دانش‌آموزان باید با احتیاط و مخفیانه به مکاتب خود بروند و حتی کوچک‌ترین نشانه‌ای از فعالیت‌های آموزشی می‌تواند به دستگیری و زندان منجر شود. کمبود منابع: مکاتب مخفی به دلیل نبود حمایت مالی و منابع کافی، با کمبود امکانات آموزشی مواجه‌اند. آنها اغلب مجبورند با کتاب‌ها و مواد آموزشی قدیمی کار کنند و بسیاری از آنها حتی امکانات ابتدایی مانند تخته و وسایل نوشتاری را ندارند. کمبود منابع مالی نیز مانع از گسترش این مکاتب به مناطق دیگر می‌شود. فضاهای محدود: مکاتب مخفی معمولاً در خانه‌ها یا مکان‌های کوچک برپا می‌شوند که ظرفیت محدودی دارند. این فضاهای محدود به سختی می‌توانند تعداد زیادی از دانش‌آموزان را در خود جای دهند و همین مسئله باعث می‌شود که بسیاری از دختران نتوانند به این مکاتب دسترسی پیدا کنند. همچنین، این مکان‌های محدود نمی‌توانند محیط مناسبی برای آموزش و یادگیری فراهم کنند. فشار روانی: آموزگاران و دانش‌آموزان تحت فشار روانی زیادی قرار دارند و همواره از احتمال حملات طالبان نگران‌اند. این فشار روانی می‌تواند تأثیرات منفی بر روحیه و انگیزه آنان بگذارد. هر روز با ترس از دستگیری و مجازات بیدار شدن، می‌تواند بر توانایی یادگیری و تدریس تأثیر منفی بگذارد و مانع از پیشرفت آموزشی شود. نبود حمایت اجتماعی: به دلیل فعالیت‌های مخفیانه، مکاتب مخفی از حمایت جامعه برخوردار نیستند و اغلب در انزوا فعالیت می‌کنند. نبود حمایت اجتماعی می‌تواند باعث احساس تنهایی و بی‌پشتیبانی در میان آموزگاران و دانش‌آموزان شود و کار آنها را دشوارتر کند. مشکلات اقتصادی: بسیاری از خانواده‌هایی که دخترانشان در مکاتب مخفی تحصیل می‌کنند، با مشکلات اقتصادی شدیدی مواجه‌اند. این مشکلات می‌تواند باعث شود که والدین نتوانند هزینه‌های مربوط به آموزش دخترانشان را تأمین کنند و آنها مجبور شوند ترک تحصیل کنند. با وجود این مشکلات، زنان و دختران افغان نشان داده‌اند که با اراده‌ای قوی به مبارزه برای حقوق خود ادامه می‌دهند و از هیچ تلاشی برای آموزش و آزادی دریغ نمی‌کنند. آنان با ایمان به حقانیت مبارزه‌شان، با وجود همه موانع و مشکلات، به راه خود ادامه می‌دهند و به دنبال ساختن آینده‌ای روشن‌تر برای خود و نسل‌های آینده‌اند. یادداشت: تمام اسامی، مکاتب و نهادها بنا بر مشکلات امنیتی مستعار هستند.

با سقوط جمهوری و قدرت گرفتن طالبان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ (۲۴ اسد ۱۴۰۰)، بسیاری از مردم افغانستان به فکر فرار و مهاجرت افتادند. البته پیش از آن نیز مهاجرت وجود داشت، اما به این شدت نبود. بعد از سقوط، مهاجرت شدیدتر شد و مردم به صورت دسته‌دسته به گوشه و کنار جهان پناه بردند. برخی به دلیل ترس از جانشان، برخی به علت مشکلات اقتصادی و برخی به دلایل خانوادگی مهاجرت کردند و همه چیز خود را به دنبال یک لقمه نان، مکان امن و چیزهای دیگر رها کردند. در این راه، برخی نیز در تلاش برای رسیدن به آرمان‌شهر خود، قربانی هواپیماها یا گلوله‌های سربازان شدند. با توجه به تحولات اخیر افغانستان، بخش قابل توجهی از جمعیت کشور به ایران پناه آورده‌اند. تعدادی از راه‌های قانونی به این کشور آمده‌اند و بسیاری دیگر به صورت قاچاق و با تحمل سختی‌های فراوان خود را به این کشور رسانده‌اند. به نظر نویسنده، ایران تا جایی که توانسته با مهاجران همکاری کرده است، اما دولت این کشور با مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی روبروست و تا کنون نتوانسته مسئله مهاجران را به درستی سامان‌دهی کند. متأسفانه، سرنوشت غم‌انگیز مهاجران و رنج افرادی که تحت حاکمیت طالبان در افغانستان زندگی می‌کنند، هر انسان با وجدانی را آزار می‌دهد. وضعیت سیاسی و اجتماعی افغانستان تاریک و مبهم است. افرادی که در کشور مانده‌اند نگران آینده خود هستند و افرادی که مهاجرت کرده‌اند، به ویژه مهاجران در ایران، نگرانی‌های زیادی دارند. ابهام و تیرگی فضای سیاسی افغانستان تفاوت‌ها و تفرقه‌ها را بیشتر کرده است. مهم‌تر از همه، مشکلات اقتصادی و دیگر مسائل توان و امید به آینده را از مهاجران افغانستانی در ایران گرفته است. :روایت‌های چندین مهاجر افغان در ایران زهرا که تا پیش از سقوط کابل به عنوان خبرنگار فعالیت می‌کرد، حالا در ایران زندگی می‌کند و به سختی روزگار می‌گذراند. او در گفت‌وگویی بیان می‌کند: “بعد از سقوط جمهوری، تنها راهی که برایم باقی ماند، فرار بود. اکنون در ایران نه امکان فعالیت در حرفه‌ی خودم را دارم و نه حمایتی از سوی دولت ایران دریافت می‌کنم. زندگی در اینجا برایم به معنای واقعی کلمه سخت و طاقت‌فرسا است.” علی هنرمندی است که آثارش در گالری‌های کابل به نمایش گذاشته می‌شد. او حالا در ایران به سختی می‌تواند هنرش را ادامه دهد. “وقتی طالبان آمدند، اولین چیزی که به ذهنم رسید، نجات جانم بود. در ایران، هیچ‌کس به هنر من اهمیت نمی‌دهد و بیشتر وقت خود را صرف کارهای روزمره برای زنده ماندن می‌کنم. تجهیزات و ابزارهای لازم را ندارم و از حمایت‌های لازم هم خبری نیست.” مریم که یکی از فعالان مدنی برجسته در افغانستان بود، اکنون در ایران زندگی می‌کند و با مشکلات زیادی روبرو است. “طالبان همه چیز را از ما گرفتند: آزادی، حقوق، و امید به آینده. در ایران هم مشکلات دیگری داریم. عدم دسترسی به خدمات بهداشتی، نبود حمایت‌های اجتماعی و فشارهای اقتصادی زندگی را بسیار دشوار کرده است.” احمد که پیش از این استاد دانشگاه در کابل بود، اکنون در ایران به سختی گذران زندگی می‌کند. “طالبان محیط دانشگاه‌ها را به شدت تغییر دادند و ما نمی‌توانستیم ادامه دهیم. در ایران نیز امکان تدریس ندارم و مجبور به کارهای غیرمرتبط شده‌ام. فقدان شغل مناسب و نبود امنیت اجتماعی از مشکلات اساسی ماست.” مصطفی که به عنوان کارگر ساختمانی در ایران فعالیت می‌کند، مشکلات زیادی را تجربه کرده است. “بعد از سقوط کابل، همه چیز برایم سخت شد. در ایران، کارهای سنگین ساختمانی انجام می‌دهم اما دستمزدم کفاف زندگی‌ام را نمی‌دهد. تورم بالا و نداشتن کارت بانکی از مشکلاتی است که هر روز با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنم.” :مشکلات اساسی مهاجران افغان در ایران مهاجران افغان در ایران با مشکلات متعددی روبرو هستند: – مشکلات اقتصادی: درآمد پایین، تورم بالا و عدم دسترسی به شغل‌های مناسب. – مشکلات اجتماعی: نبود دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش کودکان و مشکلات ناشی از اقامت غیرقانونی. – مشکلات حقوقی: عدم دسترسی به کارت‌های بانکی و سیم‌کارت، و نگرانی از اخراج. – فشارهای روانی: افسردگی، ناامیدی و ترس از آینده نامعلوم. افرادی که تا دیروز در مقام‌های مهمی بودند، امروز یا در پارک‌ها زندگی می‌کنند یا از ترس اخراج شدن در خانه‌های خود پنهان شده‌اند. این مشکلات تنها مربوط به افراد صاحب‌نام نیست، بلکه همه مهاجران با آن‌ها مواجه‌اند. برخی کارهای سخت انجام می‌دهند اما دستمزد کافی برای تأمین نیازهایشان نمی‌گیرند. دانشجویان و نخبگان نیز تحت تأثیر بی‌وطنی و غربت، انگیزه مطالعه و اندیشیدن را از دست داده‌اند. یکی از مشکلات دیگر، مسئله سیم‌کارت و کارت بانکی است که مهاجران با آن روبرو هستند، به ویژه آن‌هایی که به صورت غیرقانونی وارد ایران شده‌اند. آن‌ها دسترسی به سیم‌کارت و کارت بانکی ندارند. همچنین، مشکل آموزش کودکان مهاجر نیز از مسائل مهم و دردآور است. بسیاری از خانواده‌هایی که به صورت غیرقانونی وارد ایران شده‌اند، نگرانی‌های زیادی درباره آموزش کودکان خود دارند. این خانواده‌ها که به دلیل آموزش بهتر کودکان خود مهاجرت کرده‌اند، اکنون با چالش‌های بزرگی در این زمینه روبرو هستند. به طور کلی، هر کس در رنج خود گرفتار است و سرگردان. اگر فرصتی برای جمع شدن چند نفر فراهم شود، اولین سوال آن‌ها این است که وضعیت تا کی ادامه خواهد داشت؟ این رنج طاقت‌فرسا تا چه زمانی خواهد بود؟ چه باید کرد؟ و آینده کشور به کدام سمت خواهد رفت؟ بسیاری از کارگران از شرایط خود نالان‌اند و بهترین راه‌حل مشکلات خود را مرگ و خودکشی می‌دانند. آن‌ها روز و شب کار می‌کنند اما به دلیل تورم، درآمدشان کافی نیست. تقریباً سه سال است که این تیرگی و آشفتگی ادامه دارد و زمان با سرعت از جلوی چشم ما می‌گذرد، اما مردم ما همچنان به دنبال پاسخ سوالات خود در تنهایی و سکوت هستند. این مردم در آزمونی بزرگ و بی‌پایان گرفتار شده‌اند، بدون مرهمی بر زخم‌هایشان و بدون دستی که عرق پیشانی‌شان را خشک کند. واقعیت این است که وضعیت مهاجران افغانستانی در ایران، از هر زاویه‌ای که دیده شود، رنج‌آور، مبهم و نگران‌کننده است.

باشگاه بارسلونا قصد دارد به هر قیمتی که شده نیکو ویلیامز، بال اسپانیایی اتلتیک بیلبائو را در این تابستان به خدمت بگیرد. نیکو ویلیامز که در جریان مسابقات یورو 2024 عملکرد درخشانی در تیم ملی فوتبال اسپانیا داشت، مورد توجه بارسلونا قرار گرفته است. با این حال، پاری‌سن‌ژرمن نیز رقیب سرسختی برای جذب این بازیکن است. بر اساس گزارش «رادیو مونت کارلو» فرانسه، پاری‌سن‌ژرمن در تلاش است تا نیکو ویلیامز را از چنگ بارسلونا خارج کند. همچنین گفته می‌شود آرسنال نیز به جذب این بازیکن علاقه‌مند است. نشریه «موندو دپورتیوو» چاپ کاتالونیا گزارش داده که پاری‌سن‌ژرمن قصد دارد با ارائه پیشنهادی قابل‌توجه، نیکو ویلیامز را برای پیوستن به این تیم متقاعد کند. با این حال، مدیران بارسلونا اطمینان دارند که می‌توانند با این بازیکن جوان به توافق برسند و بند فسخ او را فعال کنند. به همین دلیل، دکو، مدیر ورزشی بارسلونا، به همراه تیم به آمریکا (برای اردوی پیش‌فصل) سفر نخواهد کرد تا مذاکرات با نیکو ویلیامز را به سرانجام برساند. خوان لاپورتا، رئیس باشگاه بارسلونا، هفته گذشته اعلام کرد که با وجود مشکلات مالی، بارسلونا بودجه لازم برای جذب ویلیامز از اتلتیک بیلبائو را دارد. بند فسخ ویلیامز 58 میلیون یورو است. این بال چپ اسپانیایی که قراردادش با اتلتیک بیلبائو تا پایان جون 2027 اعتبار دارد، تاکنون در 122 بازی برای این تیم به میدان رفته و 20 گل و 26 پاس گل به ثبت رسانده است.

چهار زن قرار است فردا سه‌شنبه در یک نشست کنگره آمریکا درباره وضعیت زنان افغانستان تحت حاکمیت طالبان سخنرانی کنند. این نشست به منظور ارائه اطلاعات دقیق و به‌روز از وضعیت زنان در افغانستان و همچنین پیشنهاد راهکارهایی برای بهبود شرایط برگزار می‌شود. وحیده امیری، یکی از زنان معترض، و میترا مهران، عضو بخش افغانستان سازمان عفو بین‌الملل، از جمله افرادی هستند که در این نشست شرکت خواهند کرد. هیدر بار، مسئول بخش زنان دیدبان حقوق بشر، و رینا امیری، نماینده ویژه آمریکا در امور زنان، دختران و حقوق بشر افغانستان نیز به این نشست دعوت شده‌اند. هیدر بار معتقد است که هیچ‌کس بهتر از این چهار زن نمی‌تواند نماینده زنان افغانستان باشد. سهیل شاهین، رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر، در گفتگو با تلویزیون طلوع نیوز اظهار داشت که این زنان نماینده زنان افغانستان نیستند و اهداف شخصی و سیاسی خود را دنبال می‌کنند. او از کشورهای غربی خواست به جای برگزاری چنین نشست‌هایی، به ساختن مراکز صحی برای زنان افغانستان کمک کنند. هیدر بار در گفتگو با رادیو آزادی، وحیده امیری را قهرمان نامید که در جریان اعتراضات جان خود را به خطر انداخته بود. امیری توسط طالبان بازداشت و در زندان شکنجه شده بود. بار همچنین میترا مهران را محقق شناخته‌شده حقوق بشر معرفی کرد و افزود که کنگره آمریکا باید به شنیدن سخنان این دو زن افتخار کند. او اظهار داشت: “کنگره باید به خاطر شنیدن سخنان وحیده و میترا افتخار کند. من نماینده زنان افغان نیستم، اما افتخار می‌کنم که شش و نیم سال در افغانستان زندگی کرده‌ام و هجده سال برای این کشور کار کرده‌ام. من افتخار می‌کنم که در مورد این که حکومت آمریکا در کدام عرصه‌ها در مورد وضعیت زنان افغان با ناکامی رو‌به‌رو شده و در آینده چه اقدامات مثبتی را روی دست گرفته می‌تواند، به کمیسیون کنگره آمریکا گفتگو خواهم کرد.” کمیسیون حقوق بشر کنگره آمریکا پیش‌تر اعلام کرده بود که وضعیت زنان و دختران در افغانستان از اوت ۲۰۲۱ به طور روزافزون بدتر شده است. این کمیسیون در بیانیه‌ای اشاره کرد که زنان شرکت‌کننده در نشست فردا درباره محدودیت‌های کاری و آموزشی زنان و دختران افغان گزارش خواهند داد و پیشنهاداتی برای اقدامات بیشتر به کنگره ارائه خواهند کرد. طالبان همچنان بر رعایت حقوق زنان مطابق شریعت اسلامی تأکید دارند، اما محدودیت‌های آن‌ها مورد انتقاد شدید رهبران برخی کشورها قرار گرفته است. این نشست فرصتی برای زنان افغان و حامیان حقوق بشر است تا صدای خود را به گوش مقامات آمریکایی و جامعه جهانی برسانند و تلاش کنند تغییرات مثبتی در وضعیت زنان و دختران افغانستان ایجاد کنند. با توجه به بحران‌های جاری و محدودیت‌های شدید اعمال‌شده بر زنان توسط طالبان، چنین نشست‌هایی می‌توانند نقش مهمی در بهبود شرایط داشته باشند.