February 27, 2025

اطلاعات ملی کوریای جنوبی اعلام کرده است که کوریای شمالی نیروهای بیشتری را به روسیه اعزام کرده و حضور نظامی خود را در منطقه کورسک تقویت کرده است٫بر اساس گزارش منتشر شده توسط نشریه کره‌ای  کوریای شمالی بین ماه‌های جنوری تا فبروری بین 1000 تا 3000 سرباز را به این منطقه فرستاده است. گزارش‌های اطلاعاتی سئول نشان می‌دهند که این نیروها به خط اول در منطقه کورسک بازگشته‌اند، جایی که درگیری‌های شدیدی در جنگ اوکراین و روسیه در جریان است٫در اوایل فبروری نیز گزارش‌هایی منتشر شده بود که کوریای شمالی سربازان کمکی بیشتری را به این منطقه اعزام کرده است استقرار نیروهای کوریای شمالی در خاک روسیه در شرایطی انجام می‌شود که همکاری‌های نظامی میان پیونگ‌یانگ و مسکو رو به افزایش است پیش‌تر گزارش‌هایی مبنی بر ارسال تسلیحات و تجهیزات نظامی کوریای شمالی به روسیه منتشر شده بود که با واکنش‌های بین‌المللی همراه شد٫ایالات متحده و متحدان غربی بارها نسبت به همکاری‌های نظامی میان این دو کشور هشدار داده‌اند و آن را نقض تحریم‌های بین‌المللی علیه کوریای شمالی دانسته‌اند. کارشناسان نظامی معتقدند که حضور سربازان کوریای شمالی در منطقه کورسک ممکن است با اهداف مختلفی انجام شده باشد. برخی تحلیلگران بر این باورند که این نیروها ممکن است در عملیات‌های جنگی شرکت کنند، در حالی که برخی دیگر احتمال می‌دهند که آنها در مأموریت‌های پشتیبانی و مهندسی نظامی نقش داشته باشند هنوز مقامات روسیه و کوریای شمالی به این گزارش‌ها واکنش رسمی نشان نداده‌اند٫اما افزایش همکاری‌های نظامی میان مسکو و پیونگ‌یانگ نگرانی‌های جامعه جهانی را درباره تشدید جنگ در اوکراین و گسترش نفوذ کوریای شمالی در بحران‌های بین‌المللی بیشتر کرده است با توجه به تحولات اخیر، احتمال افزایش فشارهای دیپلماتیک و تحریم‌های جدید علیه هر دو کشور وجود دارد٫تحلیلگران انتظار دارند که این موضوع در نشست‌های آینده سازمان ملل و سایر مجامع بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد. عبدالحق حمیدی

طالبان به‌تازگی اعلام کرده‌اند که خود را در قبال اساسنامه رم و دادگاه کیفری بین‌المللی مسئول نمی‌دانند و عضویت حکومت پیشین افغانستان در این دادگاه را فاقد اعتبار حقوقی می‌دانند. بر اساس اعلامیه‌ای که طالبان منتشر کرده‌اند، آن‌ها مدعی‌اند که «تاریخ این محکمه نشان داده است که به جای عدالت، تحت تأثیر تمایلات سیاسی عمل کرده است.» این گروه همچنین استدلال می‌کند که دادگاه کیفری بین‌المللی در برابر جنایات گسترده‌ای که در کشورهای مختلف، از جمله افغانستان، رخ داده، واکنشی نشان نداده و تنها در مواردی خاص ورود کرده است. طالبان در ادامه مدعی شده‌اند که نیروهای خارجی و متحدانشان، جنایات جنگی گسترده‌ای در افغانستان مرتکب شده‌اند، اما دادگاه کیفری بین‌المللی هیچ اقدامی علیه آن‌ها انجام نداده است. بر این اساس، طالبان اعلام کرده‌اند که به اساسنامه رم پایبند نیستند و الحاق حکومت پیشین افغانستان به این معاهده را غیرمعتبر می‌دانند. این موضع‌گیری طالبان پس از آن مطرح شد که دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی برای هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه، به اتهام «جنایت علیه بشریت مبتنی بر آزار و اذیت جنسیتی» درخواست حکم بازداشت ثبت کرد. افغانستان در سال ۱۳۸۲ (۲۰۰۳ میلادی) به اساسنامه رم پیوست و این معاهده از آن زمان در مورد جرایم ارتکابی در افغانستان لازم‌الاجرا شده است. در سال ۲۰۱۷، دادگاه کیفری بین‌المللی تحقیقات خود را در مورد جنایات جنگی نیروهای آمریکایی، ناتو، طالبان و حکومت پیشین افغانستان آغاز کرد، اما تا کنون هیچ درخواست بازداشت رسمی در مورد نیروهای آمریکایی و ناتو ثبت نشده است. با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان و وضع محدودیت‌های شدید بر زنان، دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی اولویت خود را رسیدگی به جنایات علیه بشریت مبتنی بر آزار و اذیت جنسیتی قرار داده است. کریم خان، دادستان این دادگاه، اعلام کرد که پس از تحقیقات گسترده، مشخص شده است که رهبران طالبان مسئولیت این جنایات را بر عهده دارند و به همین دلیل برای آن‌ها درخواست بازداشت صادر شده است. طالبان ادعا می‌کنند که افغانستان را از اساسنامه رم خارج کرده‌اند، اما بر اساس ماده ۱۲۷ این اساسنامه، خروج از عضویت این دادگاه نیازمند طی کردن روند مشخصی است. بر اساس این ماده، هر دولت عضو می‌تواند با ارسال اطلاعیه کتبی به دبیرکل سازمان ملل، خروج خود را اعلام کند. این خروج یک سال پس از دریافت اطلاعیه معتبر خواهد بود، اما تأثیری بر تحقیقات و پرونده‌هایی که پیش از آن آغاز شده‌اند نخواهد داشت. علاوه بر این، کارشناسان حقوقی تأکید دارند که تنها حکومت‌هایی که از مشروعیت قانونی و بین‌المللی برخوردار باشند، می‌توانند تعهدات بین‌المللی یک کشور را لغو کنند. طالبان که از طریق زور قدرت را به دست گرفته و از مشروعیت داخلی و بین‌المللی بی‌بهره است، نمی‌تواند به‌طور قانونی افغانستان را از دادگاه کیفری بین‌المللی خارج کند. بنابراین، حتی اگر طالبان موفق شوند روند خروج از دادگاه کیفری بین‌المللی را تکمیل کنند، همچنان در برابر جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت که پس از سال ۲۰۰۳ و به‌ویژه پس از ۲۰۲۱ میلادی انجام داده‌اند، پاسخگو خواهند بود. این دادگاه همچنان صلاحیت بررسی جنایات آن‌ها را دارد و در صورتی که حکم بازداشت رهبران طالبان صادر شود، تمام کشورهای عضو این دادگاه موظف خواهند بود که هنگام ورود این افراد به خاکشان، آن‌ها را بازداشت کرده و به دادگاه تحویل دهند. با توجه به چارچوب‌های قانونی بین‌المللی، اعلامیه طالبان مبنی بر خروج از اساسنامه رم و دادگاه کیفری بین‌المللی هیچ تأثیری بر تحقیقات و پیگیری‌های قضایی این دادگاه نخواهد داشت. علاوه بر این، عدم مشروعیت حکومت طالبان باعث می‌شود که تصمیمات آن‌ها در سطح بین‌المللی بی‌اعتبار تلقی شود. بر این اساس، دادگاه کیفری بین‌المللی همچنان می‌تواند رهبران این گروه را به دلیل ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت تحت تعقیب قرار دهد و حکم بازداشت بین‌المللی برای آن‌ها صادر کند. حامیه نادری

پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، ایالات متحده آمریکا تمایل بیشتری به نزدیکی با روسیه نشان داده است. در حالی که روابط میان این دو قدرت در سال‌های متمادی متشنج بوده و در برهه‌هایی حتی تا آستانه‌ی تقابل نظامی پیش رفته بود، اکنون با تغییر در رهبری آمریکا، این تنش‌ها کاهش یافته است. گفت‌وگوهای تلفنی میان رهبران دو کشور و دیدارهای دیپلماتیک، نشانه‌هایی از بهبود روابط را نمایان ساخته است. یکی از تغییرات مهم در سیاست خارجی آمریکا، کاهش حمایت این کشور از اوکراین در جنگ علیه روسیه بوده است. در حالی که پیش از ریاست‌جمهوری ترامپ، واشنگتن یکی از حامیان اصلی اوکراین به شمار می‌رفت، اکنون تمایل آمریکا به پایان دادن به جنگ، بدون مشارکت واقعی اوکراین و متحدان اروپایی، خشم ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، و رهبران اروپا را برانگیخته است. بسیاری از تحلیلگران این تغییر رویکرد را به سود روسیه و به زیان اوکراین می‌دانند، چرا که جایگاه کی‌یف در مذاکرات صلح تضعیف شده و احتمال پیوستن اوکراین به ناتو نیز کاهش یافته است. اتحادیه اروپا که در کنار اوکراین علیه روسیه ایستاده بود، نسبت به نزدیکی آمریکا و روسیه ابراز نگرانی کرده و این تغییر موضع را با دیده‌ی تردید می‌نگرد. در همین راستا، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در سفری رسمی به آمریکا با دونالد ترامپ دیدار و درباره‌ی سرنوشت جنگ اوکراین گفت‌وگو کرده است. این در حالی است که هم‌زمان، مقامات آمریکایی و روسی در عربستان سعودی سرگرم رایزنی درباره‌ی راه‌های پایان دادن به جنگ هستند. بر بنیاد گزارش رسانه‌های خارجی، روز گذشته شورای امنیت سازمان ملل متحد در سومین سالروز تهاجم روسیه به اوکراین، قطعنامه‌ای ارائه‌شده توسط ایالات متحده آمریکا و مورد حمایت روسیه را به تصویب رساند که بازتاب‌دهنده نزدیکی اداره ترامپ به روسیه و دوری از اروپا است. از سوی دیگر، زلنسکی از این تحولات ناخشنود بوده و نزدیکی واشنگتن به مسکو را به معنای شکست اوکراین در جنگ می‌داند. تغییر لحن رهبران آمریکا علیه اوکراین نیز بر این نگرانی‌ها افزوده است. ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اخیراً زلنسکی را «کمدین دیکتاتور» خطاب کرده و او را مقصر آغاز جنگ دانسته است. رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، با روند صلح پیشنهادی ترامپ مواجه شده است. این روند از بسیاری جهات شبیه به مذاکرات صلح آمریکا در سال ۲۰۱۸ است که رئیس‌جمهور افغانستان، محمد اشرف غنی، با آن روبه‌رو بود. رئیس‌جمهور زلنسکی، به مناسبت سومین سالگرد حمله روسیه به اوکراین، درباره آمادگی خود برای استعفا صحبت کرد، اما اشرف غنی گفته بود که استعفا یک “اشتباه” خواهد بود. با این حال، باید گفت که روابط واشنگتن و مسکو در دوره پساشوروی همواره با تغییرات مختلفی همراه بوده و فراز و فرودهای متعددی را تجربه کرده است. در حالی که در برخی مقاطع این روابط متعادل بوده، اما «صلح سرد» و «جنگ سرد» نیز بخش‌هایی از این تعاملات را تشکیل داده‌اند، به‌ویژه در دو سال اخیر که اختلافات در بحران اوکراین و خاورمیانه شدت یافته است. همان‌طور که در سیاست گفته می‌شود، “دوست و دشمن دائمی وجود ندارد، بلکه این منافع هستند که همیشگی‌اند.” این جمله بیانگر آن است که روابط میان کشورها و سیاستمداران بر پایه منافع متغیر شکل می‌گیرد و نه بر اساس دوستی یا دشمنی همیشگی. بر اساس تجربه، دو طرف با در نظر گرفتن هزینه‌های تقابل، معمولاً پس از دوره‌ای از تنش به دنبال فرصت‌هایی برای تغییر فضای روابط و بهبود آن بوده‌اند. یکی از مهم‌ترین عوامل در این زمینه، تغییر نخبگان در کاخ سفید یا کرملین بوده است. پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، بحران‌های اوکراین و خاورمیانه نمونه‌هایی از این جابه‌جایی‌های نخبگان هستند که نقش مهمی در گشودن فصلی جدید در روابط مسکو و واشنگتن و کاهش تنش‌ها داشته‌اند. با این حال، باید دید که در نهایت چه سرنوشتی در انتظار اوکراین خواهد بود. آیا این جنگ در نهایت به نفع روسیه تمام خواهد شد؟ آیا اروپا که پس از آمریکا مهم‌ترین متحد اوکراین محسوب می‌شود، از معاهده‌ی صلح احتمالی میان واشنگتن و مسکو حمایت خواهد کرد یا در برابر آن خواهد ایستاد؟ در هر صورت، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که روسیه تاکنون به اهداف خود در اوکراین نزدیک شده و در این تقابل، دست برتر را پیدا کرده است. ندیم احمدی