تحلیل و گزارش

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر دوم, جهان

مشرق تا مغرب؛ همه چشم‌ها به رفح

کمپین «همه چشم‌ها به رفح» پس از حمله هوایی اسرائیل به کمپ چادری در رفح که منجر به آتش‌سوزی و شهادت بسیاری از جمله کودکان شد، هر روز شتاب بیشتری می‌گیرد. از فعالان سیاسی گرفته تا گروه‌های حقوق بشری و از افراد مشهور بالیوود و هالیوود، همه جهان متحد شده تا توجه را به رفح، شهری در نوار غزه جلب کند که در حال حاضر هدف حمله نیروهای اسرائیل قرار گرفته است. پس از حمله اسرائیل در رفح، یک استوری اینستاگرامی با عنوان «همه چشم‌ها به رفح» در قالب تمپلیت (قاب طراحی‌شده) و یک کمپین در چند روز اخیر در فضای مجازی دست به دست می‌شود و تا لحظه نگارش این گزارش، بیش از ۵۰ میلیون نفر در حمایت از فلسطینیان، به باز نشر آن در صفحات مجازی خود پرداخته‌اند و هر لحظه بر شمار منتشرکنندگان این استوری و اعضای کمپین حمایت از فلسطین افزوده می‌شود.  نکته جالب این‌که آغازگر پویش زنجیره‌ای «همه چشم‌ها به رفح» جوانی مالیزیایی با کمتر از ۳۰۰۰ دنبال کننده در اینستاگرام، توانست با طراحی این پویش فضای مجازی را در سطح جهانی برای مقابله با اسرائیل به حرکت در آورد. این در حالی‌ست‌که شب گذشته، حداقل ۴۵ فلسطینی، از جمله کودکان، در اردوگاهی از چادرهای آوارگان غزه که با ۸ موشک اسرائیل به آتش کشیده شد، کشته شدند. این کشتار با حمایت جهانی در رسانه‌های اجتماعی روبه‌رو شده و چهره‌های مشهور با اشتراک تصویری از چادرها که روی آن نوشته شده «همه چشم‌ها به رفح» به این امر واکنش نشان دادند. چهره‌های مشهور هندی، از جمله بازیگران درجه یک نیز از جمله چهره‌هایی بودند که با فلسطینی‌های غزه که در ۸ ماه گذشته زیر آتش بی‌پایان اسرائیل بوده‌اند، ابراز همبستگی کرده‌اند. در میان بالیوودی‌ها پریانکا چوپرا جوناس، آلیا بات، کارینا کاپورخان، مادهوری دیکشیت، وارون دهاوان، سونام کاپور، سامانتا روت پرابو، دولکور سلمان، کونکونا سن شارما، سوارا باسکر، ریچا چادا، آتلی کارگردان فیلم «جوان»، دیا میرزا، تریپتی دیمری، راکول پریت سینگ، بومی پدنکار، ایلینا دکروز و نورا فاتحی با ابراز نفرت از این رفتار در شبکه‌های اجتماعی وارد میدان شدند. آلیا بات بازیگر مشهور پستی در استوری اینستاگرام خود به اشتراک گذاشت که در آن نوشته شده بود: «همه بچه‌ها لایق عشق هستند. همه کودکان سزاوار امنیت هستند. همه بچه‌ها لایق آرامش هستند. همه بچه‌ها لایق زندگی هستند. و همه مادران سزاوار این هستند که بتوانند آن چیزها را به فرزندان خود بدهند.» او این سخنان را با هشتگ «همه چشم‌ها به رفح» همراه کرد. کارینا کاپورخان در استوری‌های اینستاگرام پستی از سوی صندوق بین المللی اورژانس کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در محکومیت این حملات به اشتراک گذاشت. پریانکا چوپرا، سفیر حسن نیت جهانی یونیسف، و وارون دهاوان و دیا میرزا نیز تصویر «همه چشم‌ها به رفح» را در استوری خود منتشر کردند. حامیه نادری

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر دوم, جهان

گاردین: موساد دادستان دیوان کیفری بین‌المللی را تهدید کرده است

روزنامه «گاردین» در گزارشی فاش کرد که رئیس سابق سازمان جاسوسی خارجی اسرائیل (موساد)، دادستان ارشد «دیوان کیفری بین‌المللی  را به خاطر تحقیقات درباره جنایات جنگی این رژیم تهدید کرده است. تماس‌های پنهان یوسی کوهن با فاتو بنسودا، دادستان وقت دیوان کیفری بین‌المللی در سال‌های منتهی به تصمیم او برای آغاز تحقیقات رسمی درباره جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در سرزمین‌های اشغالی فلسطین صورت گرفته است. این تحقیقات که در سال ۲۰۲۱ آغاز شد، هفته گذشته زمانی به اوج خود رسید که کریم خان، جانشین بنسودا اعلام کرد که به دنبال صدور حکم بازداشت برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و یوآو گالانت، وزیر جنگ این رژیم به دلیل جنایات در جنگ غزه است. تصمیم دادستان برای درخواست حکم بازداشت نتانیاهو و یوآو گالانت به اتاق پیش‌دادگاه دیوان کیفری بین‌المللی کیفری، اقدامی است که نهاد‌های نظامی و سیاسی اسرائیل مدت‌هاست از آن بیم دارند. مشارکت شخصی کوهن در عملیات علیه دیوان کیفری بین‌المللی زمانی رخ داد که او مدیر موساد بود. به گفته یک مقام ارشد اسرائیلی که در مورد عملیات علیه بنسودا توضیح داده است، گفت که هدف موساد به خطر انداختن دادستان یا استخدام او به عنوان فردی است که با خواسته‌های اسرائیل همکاری کند. چهار منبع گاردین تأیید کردند که بنسودا به شماری از مقام‌های ارشد دیوان کیفری بین‌المللی در مورد تلاش‌های کوهن برای تحت تأثیر قرار دادن او، در میان نگرانی‌هایش در مورد ماهیت «مداوم و تهدیدآمیز» رفتار این مقام اسرائیلی اطلاع داده بود. این منابع گفتند که بنسودا فاش کرده که کوهن چندین بار بر او فشار آورده است تا تحقیقات جنایی در پرونده فلسطین در دیوان کیفری بین‌المللی را ادامه ندهد. بر اساس گزارش‌هایی که به دست مقام‌های دیوان کیفری بین‌المللی نیز رسیده است، کوهن بنسودا را اینگونه تهدید کرده است: «تو باید به ما کمک کنی و بگذاری از تو مراقبت کنیم. تو نباید وارد مسائلی شوی که می‌تواند امنیت تو یا خانواده‌ات را به خطر بیندازد.» یکی از این منابع گفت که کوهن برای ترساندن بنسودا از ‌«روش‌های نفرت‌انگیز» استفاده کرده است. دو منبع دیگر هم از تلاش‌های موساد برای شنود مکالمات اعضای خانواده بنسودا به‌خصوص همسر او خبر دادند تا از طریق آن‌ها این مقام قضایی را بی‌اعتبار کنند. گفته می‌شود که کوهن به بنسودا گفته بود: «تو باید به ما کمک کنی و بگذار از تو مراقبت کنیم. نباید وارد مسائلی شوی که می‌تواند امنیت شما یا خانواده‌ات را به خطر بیاندازد.» افشاگری‌های مربوط به عملیات کوهن بخشی از تحقیقات آتی توسط گاردین، نشریه اسرائیلی فلسطینی «مجله مثبت ۹۷۲» و رسانه عبری زبان است که نشان می‌دهد چگونه چندین سازمان اطلاعاتی رژیم اسرائیل یک «جنگ» مخفیانه علیه دیوان بین‌المللی کیفری برای تقریبا یک سال انجام دادند. تلاش‌های موساد برای تحت تاثیر قرار دادن بنسودا مورد حمایت «جوزف کابیلا»، رئیس جمهور سابق جمهوری دموکراتیک کنگو که نقش مهمی در این توطئه داشت، قرار گرفت. افشاگری درباره تلاش‌های موساد برای تحت تاثیر قرار دادن بنسوا در حالی مطرح شده که کریم خان، دادستان کنونی دیوان کیفری بین‌الملل در روزهای اخیر هشدار داده که در پیگیری اقدامات در راستای ارعاب، تهدید یا ایجاد مانع برای مقام‌های این دادگاه بین‌الملل درنگ نمی‌کند. کوهن به عنوان یک جاسوس در جامعه اطلاعاتی اسرائیل به عنوان یک جذب کننده موثر عوامل خارجی شهرت دارد. او یکی از متحدان وفادار و قدرتمند نخست‌وزیر بود که توسط نتانیاهو در سال ۲۰۱۶ و پس از فعالیت چندین ساله به عنوان معاونش در سمت مشاور امنیت ملی به عنوان مدیر موساد منصوب شد. حامیه نادری

Farsi, اخبار, افغانستان, انتخاب سردبیر, تحلیل و گزارش, تیتر اول

دور سوم نشست دوحه؛ آیا طالبان در دور سوم نشست دوحه حضور خواهند یافت؟

برخی از مقام‌های ارشد طالبان به شمول معاونان ریاست الوزرای حکومت این گروه با شیخ محمد بن عبدالعزیز آلخلیفی، وزیر دولت در امور خارجه قطر و هیات همراه اش دربارۀ سومین نشست مشورتی دوحه که قرار است به میزبانی سازمان ملل متحد برگزار شود، بحث و گفتگو کرده اند. سومین نشست نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان به میزبانی دبیرکل سازمان ملل متحد در دوحه، پایتخت قطر، قرار است تا یک ماه دیگر برگزار شود؛ نشستی که اکنون هماهنگی‌ها و رایزنی‌ها در مورد آن آغاز شده است. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرده است که سومین نشست دوحه در روزهای ۱۰ و ۱۱ سرطان سال جاری خورشیدی در شهر دوحه برگزار شود. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد گفته است که هدف از برگزاری این نشست «افزایش تعامل بین ‌المللی با افغانستان به شیوه‌ی منسجم، هماهنگ و ساختارمندتر است.» این نشست نیز در ادامه دو نشست دیگر است که به دستور شورای امنیت سازمان ملل و به میزبانی آنتونیو گوترش دبیرکل این سازمان، برای گفتگو در مورد وضعیت افغانستان و چالش های فراروی این کشور در عرصه های سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حقوق بشری، برگزار می شود. در دومین نشست دوحه قرار بود که بر اساس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد تعیین یک نماینده ویژه از سوی سازمان ملل متحد برای افغانستان، رایزنی شود، اما با مخالفت طالبان با تعیین این نماینده، سازمان ملل متحد هنوز نتوانسته است چنین نماینده ای برای افغانستان تعیین کند. هدف اساسی و آجندای محوری سومین نشست دوحه در مورد افغانستان هنوز رسماً از سوی سازمان ملل متحد اعلام نشده است، اما معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در سفرش به کابل و دیدارهایش با طالبان، جزئیات بیشتری در مورد دستورکار این نشست ارائه کرده است. رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سیاسی و صلح در دیدار با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان در کابل گفته است که در سومین نشست دوحه قرار است در مورد مسائل مالی و بانکی، مبارزه با مواد مخدر، کشت خشخاش، تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر افغانستان گفتگو شود. تمرکز روی این موضوعات در سومین نشست دوحه نشان می‌دهد که مسائل اقتصادی و بحران بشری افغانستان، نگرانی اصلی جامعه بین المللی، کشورهای منطقه و همسایه افغانستان است. پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، سیستم بانکی و مالی افغانستان فروپاشیده است، جریان مالی از طریق نهادهای بین المللی در این کشور محدود شده و پرداخت‌های تجاری و غیرتجاری از طریق کانال‌های غیر رسمی صورت می گیرد و در رونق اقتصاد افغانستان از مؤثریت لازم برخودار نیست. علاوه بر این، پس از تسلط طالبان بحران بشری در افغانستان بسیار گسترده شده و سازمان ملل متحد آن را بارها بزرگترین بحران بشری جهان عنوان کرده است. این مسئله کشورهای جهان، به ویژه همسایه‌های افغانستان را از بروز قحطی، بحران رو به گسترش مهاجرت و سربازگیری گروه‌های تروریستی چون داعش از میان لشکری از افراد بیکار و فقیر، نگران کرده است. اما از سوی دیگر، تمرکز روی این موضوعات نشان می دهد که سازمان ملل متحد و کشورهای جهان، به دنبال درمان مؤقتی درد افغانستان است و تلاش‌ها برای حل ریشه‌های مشکل که بحران حکومت داری، مشارکت عادلانه اقوام در قدرت و سهم آنان در منابع و سرمایه ملی و حکومت تک‌تباری، تک‌گروهی و تک‌مذهبی طالبان است، در حاشیه قرار گرفته است. معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سیاسی و صلح در سفر به کابل، از امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان دعوت کرده است که همراه با هیأت این گروه در سومین نشست دوحه شرکت کند. محمد بن عبدالعزیز الخلیفی، معاون وزارت خارجه قطر نیز در دیدار با مقام‌های طالبان خواستار اشتراک طالبان در این نشست شده و گفته است که «همه» می‌دانند که این نشست‌ها بدون اشتراک طالبان «سودی» نخواهد داشت. اما مقام‌های طالبان در دیدار با هیئت‌های سازمان ملل و قطر در کابل، برای شرکت در سومین نشست دوحه شش شرط مطرح کرده اند که از جمله واگذاری کرسی افغانستان در سازمان ملل به طالبان، انصراف سازمان ملل از تعیین نماینده ویژه برای افغانستان، مشورت درباره دستور کار و ترکیب هیات، بحث نکردن روی  آموزش دختران و کار زنان و هم‌چنین بحث تشکیل حکومت فراگیر و مخالف شرکت نمایندگان جامعه مدنی و سیاسی افغانستان در نشست سوم دوحه . مقامات طالبان افزودند اگر شرط‌های امارت اسلامی پذیرفته شود، در نشست آینده قطر اشتراک موثر خواهند داشت و تاکید کردند که ملل متحد باید خواست‌های امارت اسلامی را مدنظر بگیرد و امید است که نشست دوحه فرصت تعامل خوب میان امارت اسلامی و جهان را به وجود آورد

Farsi, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر سوم, جهان

سفیر و نماینده‌ ویژه ایران در کابل: کلید ثبات در افغانستان تشکیل حکومت فراگیر است

حسن کاظمی قمی، سفیر و نماینده‌ ویژه ایران در کابل، گفته که تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان «رمز ثبات سیاسی و شروع سازنده‌گی» در این کشور است. به نقل از خبرگزاری ایسنا، قمی ، در نشستی با حضور مهاجران گفته که افغانستان متعلق به همه مردم این کشور است و باید حکومتی متشکل از نماینده‌گان همه اقوام روی کار بیاید. او تصریح کرده است: «ما به صراحت گفته‌ایم افغانستان برای همه افغانستانی‌هاست که اگر می‌خواهیم به شرایط بُن بازنگردیم باید به این مساله توجه کنیم. ما با [طالبان] ضمن تعامل، مشورت‌های خود را نیز می‌دهیم.» نمایندۀ ویژۀ رییس جمهور ایران گفته است: “ما با حاکمین جدید در افغانستان ضمن تعامل، مشورت‌های خود را نیز می‌دهیم. دولت متشکل از افراد صالح از تمام قومیت‌ها می‌تواند رمز ثبات سیاسی و شروع سازندگی در افغانستان باشد که جمهوری اسلامی همین سیاست را در پیش دارد”. پیش از این سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری گفت: “ما اساساً در نقطه شناسایی (طالبان) قرار نداریم و امیدواریم هیئت حاکمه سرپرستی افغانستان در مسیری حرکت کند که بتواند شناسایی بین‌المللی را از طریق اقداماتی که انجام می‌دهد و از مسیر خواست و اراده مردم، به دست بیاورد”. او افزود که “آن‌چه در افغانستان بیش از همه مورد تاکید ایران و کشورهای همسایه است، تشکیل دولت فراگیر است که بازتاب دهنده تنوع قومی و جمعیتی افغانستان باشد.” همزمان میخاییل گالوزین معاون وزارت خارجه روسیه پیش‌تر با تأکید بر لزوم ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان گفته بود: حکومت فراگیر مستلزم این است که نمایندگان همه اقوام، مذاهب و جریان‌های سیاسی افغانستان در آن حضور داشته باشند. درهمین حال سازمان همکاری اسلامی در پایان پانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو تحت عنوان تقویت وحدت و همبستگی از طریق گفت‌وگو برای توسعه پایدار، در قطعنامه ای که در پایان این نشست دو روزه منتشر شد گفت که از افغانستان صلح‌آمیز، باثبات و فراگیر حمایت می کند. در قطعنامه صادر شده از سوی سازمان همکاری اسلامی منتشر شد، آمده است که این سازمان بر تشکیل دولتی فراگیر که در آن همه اقوام افغانستان حضور و سهم داشته باشند، تاکید و این درخواست کشورهای عضو این سازمان از حکومت سرپرست است. مقامات امریکایی گفته اند که طالبان در این توافقنامه تعهد کرده بودند که برای تشکیل یک حکومت فراگیر با سایر احزاب افغانستان گفتگو خواهند کرد. علاوه بر این، احترام به حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان، دختران و اقلیت‌های قومی – مذهبی، قطع روابط با گروه‌های دهشت‌افگن چون القاعده از دیگر تعهدات طالبان در توافقنامه دوحه است. تشکیل حکومت فراگیر و رعایت حقوق زنان در کشور از سوی رژیم طالبان برای تعامل با حکومت سرپرست شرط بنیادی و محور گفت‌وگوهای کشورهای جهان بوده است. مساله‌ی که همواره طالبان آن را رد کرده و افزوده که حکومت کنونی فراگیر است و در آن همه اقوام کشور حضور دارند. حامیه نادری

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر دوم

گلبدین حکمت‌یار: نشست دوحه تکرار «تجربه ناکام» نشست بُن است

در حالی که قرار است سومین نشست دوحه درباره وضعیت افغانستان تحت کنترول طالبان تا یک ماه دیگر برگزار شود، گلبدین حکمت‌یار این نشست را «تکرار تجربه ناکام» نشست بن در سال ۲۰۰۱ خوانده است. «گلبدین حکمت‌یا‌ر» رئیس حزب اسلامی افغانستان در مخالفت با حضور طالبان در نشست سوم دوحه گفت در این نشست باز هم اشخاص مورد نظر امریکا مانند «بنون سیوان» و «اخضر ابراهیمی» در امور افغانستان در سازمان ملل خواهد بود. حکمت‌یار با انتشار پیامی در «ایکس» نوشت این نماینده ویژه علاوه بر این در توافق و هماهنگی میان کشورهای دخیل در امور افغانستان تعیین خواهد شد. وی افزود: همه به این نظر هستند که بحران افغانستان بدون ایجاد یک حکومت فراگیر حل شدنی نیست؛ اما تعریف جهان از حکومت فراگیر مانند تعریفی است که در نشست بُن از آن داشتند. رئیس حزب اسلامی ادامه داد طرف‌های اصلی نشست بُن امریکا، روسیه، بریتانیا، ایران و پاکستان بودند و هیئت دعوت شده از کابل اشخاص مرتبط به ارگ نبودند؛ بلکه اشخاص مورد علاقه همین کشورها بودند و نتیجه آن تعویض رئیس‌جمهور و آغاز یک جنگ خونین در افغانستان بود. قرار است نشست سوم دوحه به میزبانی دبیرکل سازمان ملل متحد و حضور نماینده‌گان ویژه کشورها در امور افغانستان، در پایان ماه جون برگزار شود. سازمان ملل متحد برای اشتراک طالبان، معاون دبیر کل این سازمان را به کابل فرستاده و از این گروه به‌گونه رسمی دعوت کرده تا در نشست نماینده‌گان ویژه کشورها در امور افغانستان اشتراک کند. با این حال، منابع در سازمان ملل به رسانه ها گفته اند که تا کنون آجندای این نشست نهایی نشده است و اشتراک یا عدم حضور طالبان در این نشست نیز روشن نیست. از سوی دیگر، شماری از شهروندان کشور و زنان معترض می‌گویند که سازمان ملل در پی سفید‌نمایی طالبان و رسمیت بخشیدن به حاکمیت این گروه است. آنان همچنان تاکید می‌ورزند که بدون مشارکت جمعی و نظام بر‌آمده از آرای مردم، هیچ جلسه و روندی نمی‌تواند افغانستان را به ثبات و امنیت برساند. به گفته آنان، دو نشست دیگر دوحه که در آن‌ها صدای مردم افغانستان غایب بود، تا کنون نتیجه ملموس در قبال نداشته است و بعد از این نیز نتیجه‌ای نخواهد داشت. حامیه نادری

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر دوم, حقوق بشر

منع آموزش دختران؛ خودزنی و نادیده گرفتن منافع مردم افغانستان

‏‎سازمان همکاری اسلامی در بیانیه پایانی پانزدهمین اجلاس سران این سازمان بر حق تحصیل زنان و دختران، رعایت حقوق بشر و ایجاد دولت فراگیر در افغانستان تأکید کرده است. ‏‎در قطعنامه‌ی پایانی این اجلاس صادر شده، آمده است که این سازمان بر اهمیت احترام کامل به حقوق‌بشری همه‌ی شهروندان افغانستان و نیاز به حمایت از حقوق اساسی دختران و زنان افغانستان، به ویژه حق تحصیل و کار، تأکید می‌کند. ‏‎این سازمان با انتشار بیانیه‌ای ۳۴ ماده‌ای و با تأکید بر حق تحصیل زنان و دختران، رعایت حقوق بشر و ایجاد دولت فراگیر در افغانستان به کار خود پایان داد. ‏‎این نشست دو روزه با عنوان «تقویت وحدت و همبستگی از طریق گفتگو برای توسعه پایدار» در پایتخت گامبیا برگزار شد که «عبدالقهار بلخی» سخنگوی وزارت خارجه طالبان نیز در آن شرکت کرده بود. ‏‎سازمان همکاری اسلامی در این بیانیه بر حمایت از یک افغانستان صلح‌آمیز، باثبات، مرفه و فراگیر و نیز رسیدگی به چالش‌های پیش روی مردم افغانستان از جمله چالش‌های بشردوستانه، حقوق بشری، گروه‌های قومی، امنیت و تروریسم، مواد مخدر و چالش‌های اجتماعی تأکید کرده است. ‏‎در این بیانیه آمده است: بر اهمیت احترام کامل به حقوق بشر همه افغان‌ها و لزوم حمایت از حقوق اساسی دختران و زنان افغان به‌ویژه حق تحصیل و کار تأکید داریم و خواستار ارتباط بیشتر با مقامات بالفعل در مورد این موضوعات هستیم. پیش از این بیست ‌وسومین اجلاس شورای فقه اسلامی اتحادیه جهان اسلام بر توانمندسازی زنان برای کسب دانش مفید در زمینه‌های مختلف تاکید صورت گرفت. ‏‎این اتحادیه از تصمیم طالبان درباره منع آموزش دختران ابراز نگرانی کرده و آن را «خودزنی و نادیده گرفتن منافع مردم افغانستان» خوانده است. ‏‎از جانب دیگر این اتحادیه درباره منع کار زنان گفته که این «تصمیم پریشان» نه تنها زنان را از یک منبع معیشت محروم می‌کند؛ بلکه فعالیت‌های بشردوستانه و امدادی شبکه گسترده‌ای از سازمان‌های غیردولتی داخلی و بین المللی برای مردم آسیب پذیر را به صورت جدی متاثر خواهد کرد. ‏‎همزمان احمد الطیب؛ شیخ الازهر مصر هم سیاست طالبان را پیرامون زنان در تضاد با شریعت اسلامی خواند و گفت: آموزه شریعت از مردان و زنان خواسته است که از گهواره تا گور در پی آموختن باشند. ‏‎او گفته که این تصمیم «وجدان مسلمانان و غیرمسلمانان را تکان داده است» و نباید از سوی هیچ مسلمانی چنین دستوری صادر می شد. ‏‎وی همچنین از کتاب «دانشنامه چهره‌های زن» از زینب عاملی، نام گرفته که حاوی زندگی‌نامه بیش از ۴۵۰ عالم دینی، زبان‌شناس و ادیب برجسته زن مسلمان است. درعین حال طارق علی بخیت، نماینده‌ی سازمان همکاری‌های اسلامی در امور افغانستان در آخرین سفرش با مولوی کبیر معاون سیاسی طالبان و سرپرست وزارت معارف این گروه دیدار کرد و خواهان بازگشایی مکتب‌ و دانشگاه‎ها به روی دختران شد. در همین حال سرپرست وزارت معارف طالبان در یک نشست خبری، علت باز نشدن مکاتب دختران را محدودیت‌های فرهنگی دانسته و گفته است: «در مناطق دور‌افتاده مردم نمی‌خواهند که دختران جوان خود را به مکاتب بفرستند.» شیر‌محمد عباس ستانکزی، معاون سیاسی وزارت خارجه طالبان، در یک گردهمایی در کابل خواستار بازگشایی هر‌چه زودتر مکاتب دخترانه شد. وی گفت: «تعلیم بر مرد و زن فرض است و در برابر تعلیم دختران هیچ مشکل شرعی وجود ندارد.» در همین گردهمایی سرپرست وزارت امر به معروف این گروه اظهارات وی را رد کرد و تعلیم عصری را مباح خواند. از اظهارات وی چنین برمی‌آید که مکاتب دخترانه به فرمان امیر طالبان بسته شده است. ‏‎سراج‌ الدین حقانی وزیر داخله طالبان با مارتین گریفیتس معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه گفته است که محرومیت آموزش و کار زنان دایمی نیست، بلکه در نظام آموزشی طالبان تفاوت دیدگاه‌‌ها است که آن هم حل و فصل خواهد شد. ‏‎ ‏‎مارتین گریفیتس در این دیدار افزوده است که: ما باید عملکردهای یک‌دیگر را بیش از پیش مورد انتقاد قرار ندهیم، زیرا انتقادات بیش از حد راه‌‌های تفاهم را خواهد بست؛ اما باید هر چه زودتر مشکل آموزش زنان برطرف شود. به دنبال تعلیق تحصیل زنان در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی افغانستان، وزارت‌ امور خارجه امریکا، مقامات اروپایی،‌ سازمان ملل متحد،‌ سازمان همکاری اسلامی، وزارت خارجه قطر، ترکیه و… این اقدام دولت موقت طالبان را محکوم کردند و کشورهای دیگری نظیر پاکستان، چین، روسیه و ایران خواستار بازنگری در این خصوص شدند. گوردون براون، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور آموزش جهانی، منع تحصیل و اشتغال زنان و دختران افغان توسط طالبان را « جنایت علیه بشریت » خواند که باید مورد تعقیب دیوان بین‌المللی کیفری قرار گیرد. نخست‌وزیر پیشین بریتانیا هم‌چنین با ارسال یک نظر حقوقی به کریم‌ خان، دادستان دیوان بین‌المللی کیفری استدلال کرده است که منع تحصیل و اشتغال دختران و زنان یک «تبعیض جنسیتی‌» است و باید از طرف دیوان بین‌المللی کیفری مورد تعقیب قرار گیرد. در تازه‌ترین اقدام شورا‌ی امنیت سازمان ملل که به درخواست امارت و جاپان نشستی را درباره وضعیت افغانستان برگزار شده است، نماینده ایالات متحده خانم لیندا توماس شورای امنیت این سازمان خواست تا برای لغو ممنوعیت‌ اموزش‌ علیه زنان أفغانستان مبادرت به صدور قطعنامه‌ای کند. در همین راستا؛ خانم رزا اتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور افغانستان در جلسه‌ی شورا امنیت در این رابطه بیان داشته است که: تصمیمات طالبان از جمله ممنوعیت تحصیل و آموزش دختران در لیسه، جلوگیری از رفتن زنان به دانشگاه ،”نقض شدید حقوق اساسی آن‌ها و نادیده گرفتن حقوق بشر” است. زنان افغان قبل از وضع محدودیت‌ها برحق کار و آموزش شان از سوی طالبان در مقام‌ها و عرصه های مختلف زندگی مشغول کار بودند و در رشد اقتصاد افغانستان سهم داشتند. اما به دلیل ممنوعیت کار آنان از طرف طالبان در مدت کمتر از سه‌سال از فرصت‌های کاری و عواید دور مانده اند. بعد از‌وضع محدودیت‌ها، طالبان به نشانی زنان، افغانستان اقتصاد از هم پاشیده‌ای دارد و درآمد مردم در حال کاهش است. ده‌ها هزار معلم شغل خود را در افغانستان از دست داده و کارکنان زن در مؤسسات و مشاغل خصوصی که از تحصیل دختران بهره مالی می‌بردند، با آسیب‌های اقتصادی شدید مواجه شده‌اند. براساس آمار صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) حذف زنان از بازار کار به تولید ناخالص داخلی افغانستان میلیاردها دلار آسیب می‌رساند. همچنین داده‌های سازمان ملل

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر اول, سیاست

حمله بر چینی‌های مقیم پاکستان؛ بیجینگ دست به‌دامن طالبان شده‌است

هفته‌نامه ایشیاویک چاپ هانگ‌کانگ، گزارش داده است که در پی ناکامی اسلام‌آباد در جلوگیری از حملات بر منافع چین در پاکستان، دیپلومات‌های چینی وارد عمل شده‌اند. این رسانه چینی نوشته است که بیجینگ سرمایه‌گذاری در افغانستان را به جلوگیری از حملات بر منافع خود در پاکستان مشروط کرده است. ایشیاویک با اتکا به منابع دیپلوماتیک چین و پاکستان در مقاله‌ای نوشته است که بیجینگ، به طالبان پیشنهاد سرمایه‌گذاری در افغانستان را داده‌است، مشروط بر این‌که  طالبان بتوانند حملات تروریستی بر منافع این کشور در پاکستان را مهار کنند. هم‌زمان روزنامه صبح چین جنوبی گزارش داده است که بیجینگ برای جلوگیری از حملات بر شهروندانش در خاک پاکستان، بر طالبان افغان «تکیه» کرده است. این روزنامه به نقل از دو منبع آگاه گزارش داده است که دیپلمات‌های چینی در اسلام‌آباد و کابل به دلیل ناکامی پاکستان در جلوگیری از افزایش حملات بر شهروندان چین در آن کشور، «مجبور» به این اقدام شده‌اند. گفته شده که دیپلومات‌های چینی درباره سرمایه‌گذاری بیجینگ در بخش‌های معدن و برق افغانستان گفت‌وگو کردند، اما نگرانی‌های خود را از حضور تحریک طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) در افغانستان نیز مطرح کرده‌اند. پیش از این نصرت جاوید، روزنامه‌نگار پاکستانی نیز گزارش داده بود که بیجینگ از رژیم طالبان در افغانستان خواسته است تحریک طالبان پاکستان را از افغانستان به داخل پاکستان اخراج کنند. در همین حال وزرای خارجه چین و پاکستان در نشستی، از افزایش تهدیدات روز افزون تروریزم در افغانستان ابراز نگرانی‌ کرده و از طالبان خواستند تا به این نگرانی‌ها رسیدگی کنند. شین‌گنگ، وزیر خارجه چین، گفت: “این مهم است که [طالبان] نگرانی‌های امنیتی همسایگان خود را جدی بگیرند و تدابیر قوی‌تری برای مقابله با نیروهای تروریستی مختلف در افغانستان اتخاذ کنند.” در هفتم حمل سال جاری به موتر حامل شهروندان چینی در ایالت خیبرپختونخواه حمله شد که منجر به کشته شدن ۵ مهندس چینی شد. در جریان این حمله چین از دولت پاکستان خواست تا در مورد این رویداد تحقیقات کامل انجام داده و عاملان آن را «به شدت مجازات کند.» هم‌چنین،  سفارت چین در  اسلام آباد خواهان تأمین امنیت شهروندان چین در پاکستان شد. در مقابل، شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان ضمن محکومیت این عمل تعهد داد که عاملان حمله به مهندسان چینی تحت پیگرد قرار خواهد گرفت. یک ماه پس از این حمله رسانه های پاکستانی اعلام کردند که در ارتباط با این حمله ۴ نفر دستگیر شدند. تهدیدات امنیتی علیه اتباع چینی در پاکستان همواره یک چالش در روابط دو کشور به شمار می‌رود. سرمایه گذاری های چین در افغانستان به عنوان یک اهرم فشار از جانب پکن برای کابل است که پکن می تواند از این ابزار برای متقاعد کردن طالبان در امر مهار تی تی پی استفاده کند. اما در نهایت باید گفت که نتیجه این امر به تصمیم طالبان بستگی دارد. نکته قابل توجه دیگر این‌که افزایش حملات تحریک طالبان پاکستانی در پاکستان در هر صورت به روابط چین و افغانستان صدمه نخواهد زد. پاکستان مدعی است که رهبری تحریک طالبان پاکستان از خاک افغانستان فعالیت می‌کند و کابل را به مهار نکردن تروریست‌های حاضر در خاک این کشور مقصر می‌داند. مقامات پاکستانی معتقدند از زمانی که طالبان به تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ قدرت را در کابل بدست گرفتند، فعالیت‌های تروریستی در خاک این کشور افزایش یافته و صدها پاکستانی، عمدتاً نیروهای امنیتی،کشته شده اند. در حال حاضر طالبان با دریافت وجوه مالی درشت از طرف امریکا، حمایت بی دریغ پاکستان، تعامل سازنده برای بقای طالبان در قدرت از سوی کشورهای منطقه و تلاش چین برای حضور خزنده در کنار طالبان، نگرانی‌های روز افزون روس‌ها و ایرانی‌ها، موقف سکوت بار و سوال برانگیز هندوستان در قبال افغانستان تحت کنترول طالبان، به میدان وحشت ناک رقابت و خون‌ریزی مبدل شده می رود. چین تنها کشوری است که از میان موتلفان منطقه‌ای خود، حضور معنا دار، هزینه‌های هنگفت مالی داشته و سرگرم تأمین منافع اقتصادی‌اش، در افغانستان است. با وجود مشکل فوق، چین در حال حاضر با موجی از مخالفت‌ها و نگرانی‌های کشورهای همسایه، در تلاش حضور آرام برای تحصیل منافع امنیتی، اقتصادی و سیاسی خود است. ظاهر منتظر

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر اول, جهان, سیاست

روسیه در حال تدارک جنگ؛ اروپا با جهان خشن‌تر روبه‌رو است

تشدید تنش‌ها و خطرات احتمالی در صحنه بین‌المللی، کشور‌های اروپایی به دنبال برداشتن گام‌های بی‌سابقه‌ای برای ارتقای توان دفاعی خود هستند. فرانسه و آلمان با برگزاری رزمایش و خرید تسلیحات خود را برای رویارویی احتمالی با روسیه آماده می‌کنند که به گفته نخست وزیر لهستان، جنگ اوکراین به دوران صلح در قاره سبز پایان داده و باید برای جنگ آماده شوند.  به تازگی ویکتور اوربان، صدراعظم هنگری به رادیو کوشوت گفته است که: اظهارات سیاستمداران و روزنامه نگاران غربی نشان می دهد که ناتو و اروپا برای جنگ با روسیه آماده می شود. وی‌در ادامه گفته است: قبل از دو جنگ جهانی، رسانه‌ها زمان زیادی را صرف آماده‌سازی برای ورود به جنگ کردند، من فکر می‌کنم آن‌چه امروز در بروکسل و واشنگتن اتفاق می‌افتد، بلکه در بروکسل اتفاق می‌افتد تا در واشنگتن، نوعی آماده‌سازی احساسات برای یک جنگ است. درگیری مستقیم احتمالی می‌توانیم با آرامش بگوییم که مقدمات ورود اروپا به جنگ در حال انجام است، این در رسانه‌ها و بیانیه‌های سیاست‌مداران اتفاق می‌افتد. دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان بر این باور است که تنش‌های برخاسته از تشدید تنش بین روسیه و اروپا، به اتمام دوران صلح در قاره سبز منجر شده است. تاسک گفت: دوران صلح و دوران پساجنگ به اتمام رسیده است. به دورانی جدید و عصر پیش از جنگ وارد شده‌ایم. وی افزود: «جنگ علیه رویه‌های توتالیتر، فساد و دروغ در بسیاری از جبهه‌ها در جریان است؛ و البته، دراماتیک‌ترین جلوه آن هم اتفاقی است که در اوکراین رخ می‌دهد. ما با انتخابی ساده مواجهیم؛ یا برای حفاظت از مرزها، قلمرو و ارزش‌های‌مان بجنگیم و از شهروندان و نسل‌های آینده‌مان دفاع کنیم یا این‌که گزینه جایگزین یعنی شکست را بپذیریم.» وزیر دفاع دنمارک پیشتر هشدار داده بود که روسیه ممکن است ظرف سه تا پنج سال آینده به ناتو حمله کند. نخست‌وزیر سویس و رئيس ارتش این کشور هم به شهروندان‌شان هشدار داده‌اند که باید از نظر ذهنی خود را برای جنگ با روسیه آماده کنند. وزرای دفاع آلمان و استونی هم گفته‌اند که ممکن است مسکو طی پنج تا هشت سال آینده به ناتو حملۀ نظامی انجام دهد. اورزولافن درلاین، رئيس کمیسیون اروپا، نیز در گفتگو با نشریه فایننشال تایمز، با تأکید بر این‌که «اروپا با جهان خشن‌تر روبه‌رو است»، اضافه کرده بود که کشورهای این بلوک باید «بیشتر، بهتر و البته اروپایی‌تر» خرج کنند؛ تأکیدی که احتمالاً مقصود آن گسترش سرمایه‌گذاری‌های کشورهای این اتحادیه در صنایع دفاعی و نظامی و تأکید بر افزایش این توانایی‌هاست. در همین حال تارنمای دیلی میل نوشته است: در ارزیابی اطلاعاتی آلمان که به رویت روزنامه بیزینس اینسایدر رسیده است، درباره افزایش قابل توجه تولید تسلیحات روسیه هشدار داده می شود. این گزارش نشان می دهد که روسیه قدرت نظامی خود را تا پنج سال آینده به دو برابر افزایش خواهد داد و جنگ در خاک ناتو تا سال ۲۰۲۸ آغاز خواهد شد. درعین حال ال‌پائیس، روزنامه اسپانیایی گزارش داد که پرسونل نظامی فعال و سابق کشورهای ناتو مدت‌هاست که در اوکراین فعالیت می‌کنند و بر استفاده کی‌یف از تسلیحات غربی نظارت دارند. ال پائیس با استناد به مصاحبه‌های انجام شده در طول جنگ گزارش داد که این شامل تهیه سلاح، ارائه اطلاعات هدفمند و آموزش سربازان اوکراینی در داخل این کشور است. درعین حال ولادیمیر زارودنیتسکی، رئیس دانشکده نظامی ستاد کل ارتش روسیه در مقاله‌ای در نشریه وزارت دفاع روسیه گفت: «احتمال تشدید درگیری در اوکراین، از افزایش تعداد شرکت کنندگان در نیروهای نیابتی که برای رویارویی نظامی با روسیه استفاده می‌شوند تا یک جنگ تمام عیار در اروپا – را نمی توان رد کرد.» او هم‌چنین گفته است: «منبع اصلی تهدیدات نظامی علیه کشور ما، سیاست ضد روسی ایالات متحده و متحدانش است که برای تضعیف روسیه از هر طریق ممکن، در حال انجام نوع جدیدی از جنگ ترکیبی هستند.» هم‌زمان ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه در مصاحبه با تاکر کارلسون به تفصیل توضیح داد که مسکو قرار نیست به کشورهای ناتو حمله کند، این معنی ندارد. رهبر روسیه خاطر نشان کرد که سیاست‌مداران غربی مرتباً مردم خود را با تهدید خیالی روسیه می‌ترسانند تا توجه را از مشکلات داخلی منحرف کنند. حامیه نادری

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر دوم

سقوط 47 پله‌ای افغانستان در جدول رده‌بندی آزادی بیان

بر اساس گزارش آزادی بیان در جهان در سال ۲۰۲۴ وضعیت آزادی بیان در افغانستان به حالت بحران رسیده و از این رهگذر یکی از بدترین کشورها در جهان است. بر اساس گزارش سازمان (گلوبل اکسپرسشن) افغانستان در میان ۱۶۱ کشور در جایگاه ۱۵۵ام قرار گرفته است. یافته‌های این سازمان نشان می‌دهد که در پنج سال گذشته – ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳- افغانستان در جدول رده بندی آزادی بیان ۴۷ پله سقوط کرده است. بر اساس رده بندی ارزش‌های آزادی بیان، افغانستان، سوریه، چین و میانمار دو امتیازی اند در حالی که دنمارک با ۹۵ امیتاز صدرنشین است.  در گزارش آمده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی ۵۳ در صد جمعیت جهان تحت بحران آزادی بیان زیست داشت و در حال حاضر بیش از چهار میلیارد نفر در ۳۹ کشور تحت بحران آزادی بیان زندگی می‌کنند و این بحران روبه افزایش است. طبق رده بندی آزادی بیان این سازمان، دنمارک، سویس و سویدن به ترتیب بهترین کشورها و ترکمنستان، نیکاراگوا، ارتیریا، افغانستان و کوریای شمالی به ترتیب بدترین کشورها اند. پیش از این سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالانه خود افغانستان را در قعر جدول آزادی مطبوعات در جهان قرار داده است. سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارشی درباره شاخص آزادی مطبوعات در جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی به وضعیت ۱۸۰ کشور جهان در این زمینه پرداخته است؛ در این رتبه‌بندی افغانستان در زمینه آزادی مطبوعات در میان ۱۸۰ کشور در رتبه ۱۷۸ قرار گرفته است همزمان نهاد رواداری با نشر گزارشی می‌گوید که طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، به‌صورت سیستماتیک و هدفمند آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات را در این کشور محدود کرده‌اند. هم‌چنان نهاد رواداری، محدودیت‌های شدید و تبعیض‌آمیز برای کار زنان در رسانه‌ها، بازداشت‌ها و ربودن خودسرانه خبر‌نگاران، بازداشت و حتا کشتار معترضان و عدم پاسخگویی طالبان به مردم را برجسته کرده است. در گزارش آمده است که طالبان رسانه‌ها و خبرنگارانی را بازداشت، زندانی و شکنجه می‌کنند که رویدادهای نقض حقوق بشر، اعتراضات مدنی، موضع‌گیری‌های انتقادی، فساد اداری، جرایم ارتکاب یافته توسط طالبان و فعالیت گروه‌های مخالف را پوشش می‌دهند. رواداری گفته است: “سه اداره، استخبارات، امر به معروف و اطلاعات و فرهنگ طالبان در اجرای این محدودیت‌ها و سرکوب حق آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات نقش کلیدی را دارند.” مرکز خبرنگاران افغانستان گفته، دست‌کم هفده کارشیوه رسانه‌ای طالبان عامل محدودیت‌های فراوان بر رسانه‌ها و نقض گسترده حقوق خبرنگاران شده‌ است؛ کارشیوه‌هایی که به گفته این مرکز، سرباز زدن از آن‌ها به تهدید یا زندانی شدن خبرنگاران و بستن موقت یا دایمی رسانه‌ها انجامیده است. بربنیاد آمار این نهاد، در درازای یک سال گذشته، ۶۴ رویداد بازداشت خبرنگاران و ۷۲ مورد تهدید آنان ثبت شده است. ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان منتقدان این گروه را تخریب کنندگان نظام خوانده و گفته است که آنان “واجب القتل” اند. او حدود دو سال پیش در یک سخنرانی که به نقل از رسانه‌های محلی افغانستان در مراسم فراغت مفتی‌ها و قاضیان طالبان در ولایت قندهار گفت: “کسانیکه نظام را تخریب می‌کنند، چه به زبان یا به قلم یا تخریب عملی می‌کنند، این همه کسانی اند که بغاوت پنداشته می‌شوند و واجب‌القتل پنداشته می‌شوند.” پیشتر دیده‌بان حقوق بشر هم گزارش داده بود که اداره استخبارات طالبان مرتباً به رسانه‌ها گوشزد می‌کند گزارش‌هایی منتشر کنند که «با سیاست‌های طالبان در تضاد نباشد یا در مورد اعمال خشونت‌آمیز مقامات طالبان گزارش ندهند». کنت رات، مدیر اجرایی سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفته است که «مسئولان طالبان سانسور و خشونت گسترده‌ای علیه رسانه‌های افغانستان در مراکز، لسوالی‌ها و ولایات اعمال کرده‌اند». طالبان در حدود سه سال حکومتداری شان، شمار زیادی از منتقدان، تحلیگران، خبرنگاران، شاعران و فعالان، به شمول زنان، را بازداشت کرده و به زندان افگنده اند. حامیه نادری

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر اول

افشای کمک‌های نجومی ایالات متحده امریکا به طالبان

جان سپکو سربازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) مدعی شده است که شرکای اجرایی این کشور در افغانستان از زمان به قدرت رسیدن طالبان 10.9 میلیون دالر را به‌عنوان مالیات، هزینه‌ها، عوارض گمرکی یا هزینه آب‌ و برق به طالبان پرداخته‌اند. طبق گزارش سیگار که روز دوشنبه (۳۱ ثور) منتشر شده، از این مبلغ، ۱۰.۴ میلیون دالر آن به‌عنوان مالیات، ۳۴۶ هزار و ۸۳۸ دالر به‌عنوان هزینه‌ی آب ‌و برق، ۱۷۶ هزار و ۵۹۶ دالر به‌عنوان هزینه‌ها و نُه هزار و ۲۱۵ دالر به‌عنوان عوارض گمرکی پرداخت شده است. سیگار در ادامه احتمال داد مبالغ رسیده به طالبان از محل این کمک‌ها احتمالاً بیشتر است، اما این میزان قابل اندازه‌گیری نیست، چرا که آژانس‌های سازمان ملل هیچ الزامی برای گزارش سالانه مالیات‌، هزینه‌ها، عوارض یا خدماتی که از بودجه‌های امریکا برای فعالیت در افغانستان ارائه می‌کنند ندارند. گزارش می‌افزاید آژانس‌های سازمان ملل متحد به سیگار می‌گویند به‌دلیل وضعیت معافیت مالیاتی مطابق با کنوانسیون امتیازات و مصونیت‌های سازمان ملل، هیچ‌گونه مالیات، کارمزد یا عوارض پرداخت نکرده‌اند؛ با این حال نهادهای سازمان ملل برای اجرای فعالیت‌ها از پیمانکار فرعی استفاده می‌کنند و این پیمانکاران ملزم به پرداخت مالیات، عوارض و هزینه‌ها هستند. به‌گفته‌ی سیگار، از اکتوبر ۲۰۲۱ تا سپتمبر ۲۰۲۳، سازمان ملل متحد ۱.۶ میلیارد دالر کمک مالی ایالات متحده برای افغانستان را دریافت کرده که تقریباً ۶۳ درصد از کل کمک‌های مالی ایالات متحده به افغانستان در آن دوره است. به گزارش سیگار، شرکای پیمانکاران در صورت عدم پرداخت مالیات، هزینه‌ها و عوارض با عواقبی مانند مسدودشدن حساب‌های بانکی، بسته‌شدن دفترها یا لغو جواز مواجه می‌شوند قبلا رسانه‌های بین‌المللی به نقل از گزارش اخیر اداره بازرس ویژه امریکا در امور بازسازی افغانستان (سیگار)، گزارش دادند که امریکا پس از خروج نظامیانش از افغانستان، ۱۱.۱۱ میلیارد دالر به این کشور ارسال کرده است. براساس گزارش سیگار، بیش از ۵.۰۸ میلیارد دالر این کمک‌ها در سال‌های مالی ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ از سوی وزارت دفاع امریکا برای انتقال، تهیه اسکان مجدد و تغذیه پناه‌جویان افغان هزینه شده است. طبق این گزارش که در اخیر ماه اکتوبر منتشر شده، در این مدت ۲.۵۲ میلیارد دالر در بخش کمک‌های بشردوستانه و انکشافی در افغانستان به مصرف رسیده است. از این میان، بیش از ۳.۵ میلیارد دالر نیز برای جلوگیری از ورشکسته‌گی نظام اقتصادی افغانستان در جریان دو سال گذشته هزینه شده است. جان سپکو، سربازرس اداره‌ی بازرسی امریکا در امور بازسازی افغانستان (سیگار) گفته است که بررسی این اداره نشان می‌دهد که طالبان مقدار قابل توجهی از کمک‌های ایالات متحده را منحرف می‌کنند یا از آن بهره می‌برند. چندی پیش مارکو روبیو، عضو مجلس سنای امریکا با ارائه‌‌ی لایحه‌ای خواستار تعلیق کمک‌های امریکا به سازمان ملل متحد در افغانستان شده و گفته است که باید اطمینان حاصل شود که طالبان به این کمک‌ها دسترسی ندارند. حامیه نادری

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر اول, جهان

تا پنجاه‌روز دیگر؛ چه‌کسی جانشین خواهد بود؟

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پیش‌بینی کرده است که در صورت مرگ رییس‌جمهور این کشور یا بروز اتفاقی برای او، به‌شکلی که قادر به انجام وظایف روزمره‌اش به‌مدت بیشتر از دوماه نباشد، انتخابات ریاست‌جمهوری باید ظرف حداکثر ۵۰ روز برگزار شود؛ اما در این مدت اختیارات او بین سه نفر تقسیم می‌شود. معاون رییس‌جمهور که اکنون «محمد مخبر» است، موقتاً اختیارات او را بر عهده می‌گیرد. اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می گوید: در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورای متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور مؤظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس‌جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند. از انقلاب ۱۳۵۷ تاکنون دو بار انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری در کشور ایران برگزار شده است. بار اول زمانی بود که «ابوالحسن بنی صدر» با رای مجلس شورای اسلامی از ریاست‌جمهوری عزل شد و با برگزاری انتخابات پیش از موعد ریاست‌جمهوری، «محمدعلی رجایی» به ریاست جمهوری رسید و بار دوم، هنگامی بود که رجایی با سابقه کمتر از یک ماه ریاست کشته شد و علی خامنه‌ای در یک انتخابات زودهنگام، سومین رییس‌جمهور ایران شد. رئیس‌جمهور، عالی‌ترین مقام رسمی کشور ایران بعد از رهبر است که با رای مردم از میان نامزدان تأیید صلاحیت شده توسط شورای نگهبان انتخاب می‌شود. مطابق با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رئیس‌جمهوری مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوهٔ مجریه را عهده‌دار است. اِمضای عهدنامه‌ها، موافقت‌نامه‌ها و مسائل مربوط به دیگر کشورها و سازمان‌های بین‌المللی، برنامه‌ریزی ملی، بودجه و وظیفه برخی از گماشتن‌های دولتی، مانند گماشتن وزیران، والیان  و سفیران تابع تصدیق مجلس شورای اسلامی، از جملهٔ وظایف رئیس‌جمهوری است. و اما برزگرای انتخابات زود هنگام هم در شرایط کنونی که ایران با فشارهای روز افزون جهانی و داخلی  مواجه است کار  ساده نخواهد بود. از یک سو تحریم‌های جهانی و از طرف دیگر عدم رضایت مردم از سیاست‌های داخلی این کشور،  سبب شده است که مردم خوش‌بین به این امر نباشند.  با این حال دیده شود ظرف چند روز آینده چه خواهد شد، رهبر ایران به‌عنوان عالی‌ترین مقام تصمیم گیرنده ،تصمیم نهایی‌اش را بیان و دستگاه‌های حکومتی مکلف به اجرای آن خواهند بود.

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, دوم

میر رحمان رحمانی: ادعای پروژه گزارش‌دهی سازمان‌یافته را رد می‌کنیم و ارقام ارایه‌شده به دور از حقیقت است

دفتر مطبوعاتی میر رحمان رحمانی با رد ادعای پروژه گزارش‌دهی جرایم سازمان یافته و فساد می‌گوید، پروژه گزارش‌دهی جرایم سازمان‌یافته و فساد که ظاهراً یک شبکه‌‌ی روزنامه‌نگاری تحقیقی نامیده شده است، ادعا کرده که میر رحمان رحمانی و اجمل رحمانی ۱۵.۲ میلیون دالر را در خریداری املاک در دبی هزینه کرده اند. این نهاد در ضمن رقم درشتی از کل سرمایه ما ارایه کرده است که به دور از حقیقت است. پروژه گزارش‌دهی جرایم سازمان‌یافته با نشر گزارشی مدعی شده است که میر رحمان رحمانی و اجمل رحمانی پسرش که هردو عضو مجلس نمایندگان افغانستان بودند، ۱۵.2 میلیون دالر را در دبی املاک خریده‌اند و سالانه میلیون‌ها دالر از این املاک درآمد دارند. و اما دفتر مطبوعاتی میر رحمان رحمانی  ادعای این نهاد  را به شدت رد کرده تسریح می‌کند، تمامی قوانین و مراودات بین‌المللی هیچ مانعی را نه‌تنها در برابر سرمایه‌گذاری وضع نکرده که برعکس پشتوانه‌های فراوان حقوقی برای این کار وجود دارد. ما به عنوان بازرگان حق سرمایه‌گذاری در هر گوشه‌ی جهان را داریم و با استفاده از حقوق تجارتی خود مانند سایر بازرگانان ملی و بین‌المللی با در نظرداشت برنامه‌ها و راهبردهای بازرگانی‌ خویش در هر جایی که منافع ایجاب کند، سرمایه‌گذاری کرده‌ایم و می‌کنیم و با این کار نه‌تنها در چرخش اقتصاد بازار سهم داریم که در کاهش قیمت بیکاری نیز اثر می‌گذاربم. در ضمن ارقام ارایه شده را تایید نمی‌کنیم و ارقام ارائه شده به دور از حقیقت است. در اعلامیه که از طرف دفتر مطبوعاتی آقای رحمانی منتشر شده همچنان آمده است، نهادهایی که این‌گونه گزارش‌‌های میان‌تهی را پخش می‌کنند، دقت داشته باشند که ما سال‌ها از راه مشروع و کار با نهادهای بین المللی سرمایه را به دست آورده ایم و اگر این را نا مشروع می‌خوانند، نه‌تنها به سرمایه‌گذاران اهانت که عامل دلسردی آنان و مانع توسعه‌ی اقتصادی می‌شوند. اعلامیه تسریح می‌کند، نهادهای اقتصادی و بازرگانی زیر مجموعه‌ی ما چه در گذشته و چه در حال حاضر با اشتراک در مزایده‌ها از طریق رقابت آزاد و شفاف بین‌المللی قراردادها را به دست آورده است و از سود آن به سرمایه‌گذاری پرداخته است.  شایان ذکر است که بخشی از سود به دست آمده از سرمایه‌گذاری‌های‌مان در زمینه خیریه از طریق بنیاد رحمانی برای مردم افغانستان هزینه شده است. بنیاد رحمانی در سخت‌ترین شرایط در کنار مردم افغانستان بوده و به این تعهد ادامه می‌دهد. در ادامه اعلامیه همچنان خاطر نشان می‌کند؛ لازم به تذکر می‌دانیم که سال گذشته نیز اداره‌ خزانه ‌داری ایالات متحده امریکا گزارشی را منتشر و در پی آن خواهان اعمال تحریم‌‌هایی در برابر ما شدند. گزارش مذکور بدون این‌که موضوعات فوق الذکر را با ما در میان گذاشته و نظریات این دفتر را نیز با خود داشته باشند، نشر شده بود که در نخستین ساعات از جانب این دفتر واکنش نشان ‌داده شده و این دفتر از مجاری قانونی علیه تصمیم ‌گیری وزارت مذکور اعتراض نموده و قضیه اکنون از مجاری عدلی و قضائی در حال پیگری می‌باشد. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده امریکا دوشنبه، ۱۱ دسمبر ۲۰۲۳ در بیانیه‌ی گفته بود که میر رحمان رحمانی، رئیس مجلس نمایندگان در حکومت پیشین افغانستان، و پسرش،  اجمل رحمانی، که او نیز عضو مجلس نمایندگان بود، به دلیل ارتکاب «فساد فراملی» به فهرست افراد تحت تحریم‌ این وزارت‌خانه افزوده شده‌اند. در بیانیه این وزارتخانه همچنان آمده بود  که رحمانی‌ها ازطریق شرکت‌هایی که در افغانستان تاسیس کرده بودند، مرتکب فساد مالی پیچیده‌ای شدند که به اختلاس میلیون‌ها دالر از قراردادهای دولت امریکا منجر شد که برای حمایت از نیروهای نظامی حکومت پیشین افغانستان تنظیم و منعقد می‌شد. بر اساس این بیانیه، میر رحمان رحمانی و پسرش از طریق ۴۰ سازمانی که در افغانستان ایجاد کرده بودند، قراردادهای مزبور را می‌گرفتند و در روند اجرایی این پروژه‌ها، میلیون‌ها دالر اختلاس ‌کردند،ادعای که همواره توسط آقای رحمانی رد و بی اساس خوانده می‌شود. در تازه ترین گزارشی که از طرف سازمان پروژه گزارش‌دهی جرایم سازمان‌یافته و فساد (او سی سی آر پی) منتشر شده است در کنار اسم آقایان رحمانی ، اسامی عتیق الله بریالی معاون پیشین وزارت دفاع ،احمد ولی مسعود بردار قهرمان ملی شهید احمدشاه مسعود ،ادیب فهیم پسر مارشال محمد قسیم  فهیم، راشد پوپل پسر کاکای حامد کرزی ،کمال نبی زاده بازرگان ،اسد الله خالد وزیر دفاع جمهوریت پیشین، حصین فهیم برادر مارشال محمد قسیم فهیم ، امیرزی سنگین، وزیر مخابرات حکومت حامد کرزی همچنان ذکر گردیده است . حامیه نادری

Farsi, افغانستان, تحلیل و گزارش, تفسیر تخصصی, حقوق بشر, حقوق زنان

دردسرهای همراهی «مَحرم» برای زنان افغانستان

طالبان یکی از زن‌ستیزترین گروه افراط‌گرای اسلامی‌اند که هنوز تاریخ شاهد آن است. با استقرار حاکمیت دوره اول طالبان در بخشی از افغانستان، در نخستین فرمان رهبری‌شان، زنان را مکلف به پوشیدن چادری اجباری کردند. در نظام طالبانی زنان حق تحصیل، حق کار، حق مسافرت بدون محرم، حق عکس گرفتن، حق آرایش کردن، حق رای یا نظر… را مثل فعلاً نداشتند و هنوز هم با این افکار افراط‌گرایانه‌ی‌شان در صدد تطبیق این احکام هستند. به زعم طالبان، زن جنس دوم مرد است و عزت آن تنها ماندن در خانه می‌باشد. آن‌ها چه در زمان حاکمیت‌شان و چه بعد از آن، در نواحی زیر سلطه‌ی‌شان زنان را محکمه صحرای کردند. جایگاهی که زن در سایه حکومت دینی طالبان کسب نموده است، غیر از جایگاهی است که زن در نزد دیوبندیان پاکستان احراز کرده است. بدون شک، اصل مکتب دیوبندی طرفدار عدم حضور زن در محیط خارج از منزل است اما با وجود آن محدودیت‌هایی که از سوی طالبان در حق زنان اعمال می شود هرگز قابل مقایسه با سیاست‌های جمعیه العلمای اسلام در پاکستان نیست. زن در عرف قبیله‌ای موجودی است محکوم به حضور در منزل که حق رفت و آمد در اجتماع را نداشته و باید از ارتباط با هر مرد اجنبی برکنار باشد. زن در این فرهنگ، شخصیت مستقل ندارد. او تا قبل از دوران ازدواج عنوان ملکیت پدر را یدک می‌کشد و پس از ازدواج؛ شوهر و خانواده شوهر, مالک تام الاختیار او به شمار رفته و درباره سرنوشت او تصمیم می گیرند و تعلیم و تحصیل زنان در محیط‌های باز، مکاتب و دانشگاه عملی ناروا عنوان می‌کنند. عبدالحکیم حقانی رییس دادگاه طالبان درباره نوع نگرش سنتی این گروه نسبت به آموزش دختران چنین می‌گوید: تمام ارتش ملی و نیروی پولیس ما داوطلبانی از مناطق دور و سنتی هستند و معتقدند فرستادن دختران به مدرسه کاری بی شرمانه است. بعد از سقوط جمهوریت و حاکمیت مجدد طالبان، زنان افغانستان حق ندارند بدون همراهی مردی مَحرم، مسافت‌های طولانی را بپیمایند، با هواپیما سفر کنند و یا وارد ساختمان‌ها و اماکن دولتی شوند. توجه به اصل محرمیت توسط زنان اگرچه از دیرباز در جامعه افغانستان ریشه دوانده، اما با توجه به تفسیر سخت‌گیرانه‌ی طالبان از قوانین اسلامی، رعایت این امر در حکومت امارت اسلامی اجباری شده است. فرانس پرس به تازگی در گزارشی ویژه به موضوع مَحرم و لزوم همراهی قیم و سرپرست برای زنان افغان جهت حضور در عرصه اجتماع و انجام فعالیت‌های اجتماعی پرداخته است. در این گزارش به موانع پیش‌روی زنان و دختران در صورت عدم همراهی آن‌ها از سوی یک فرد محرم در اغلب فعالیت‌های اجتماعی اشاره شده است. خبرنگار فرانس‌پرس در همین راستا مورد، مریم و یکی دیگر از دوستانش را به عنوان نمونه می‌آورد که پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه در کابل، از ورود به ساختمان دانشگاه برای دریافت ریز نمرات‌شان منع می‌شوند. مریم که برای حفظ هویت خود مانند سایر زنانی که خبرگزاری فرانسه با آن‌ها مصاحبه کرده، نام اصلی‌اش در گزارش نیامده، می‌گوید: «ماموران طالبان در ورودی دانشگاه به ما گفتند که به یک فرد محرم نیاز داریم». او در ادامه می‌گوید: «امکان این را نداشتم که با برادرم به دانشگاه مراجعه کنم زیرا سر کار بود، برادر دوستم هم به اندازه کافی بزرگ نبود که او را همراهی کند در ضمن پدرش نیز فوت کرده است.» این دانشجوی سابق دانشگاه کابل می‌افزاید: «مردی را در خیابان دیدم و او موافقت کرد به ما کمک کند. ما برای ورود به دانشگاه شجاعت به خرج دادیم و او را به عنوان برادر خود جا زدیم.» محرم در اسلام، مردی از خویشاوندان و نزدیکان مانند همسر، برادر، پدر، پسر، پدربزرگ، عمو یا دایی است که زن در مقابل او ملزم به رعایت حجاب نیست و می‌تواند قیم، سرپرست و محافظ او باشد. در افغانستان، قوانین سختگیرانه‌ای برای زنان وضع شده است. حامیان این مقررات ادعا می‌کنند که این محدودیت‌ها هم برای زنان و هم برای کل خانواده خوب است و سبب می‌شود تا آبرو و حرمت آن‌ها حفظ شود. مقامات طالبان که از سال ۲۰۲۱ با وعده رویکردی تازه به قدرت رسیده‌اند، در پاسخ به انتقادات بین‌المللی می‌گویند که قوانین افغانستان منطبق با اسلام است و حقوق همه شهروندان را تحت شریعت تضمین می‌کند. در همین حال ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت طالبان در گفتگو با فرانس‌پرس تاکید کرده است که: «کشور ما تحت قوانین اسلامی اداره می شود» وی در ادامه با اشاره به این موضوع که «منتقدان خارجی باید به قوانین اسلامی احترام بگذارند و برای آن ارزش قائل شوند» گفت: «متأسفانه، محافل خارجی حساسیت‌های خاص خود را دارند و تفاسیر نادرستی مبتنی بر تعصبات، ارائه می‌دهند». در کشوری که بیش از ۴۰ سال جنگ و درگیری میلیون‌ها زن بیوه به جا گذاشته است، یافتن محرم برای بسیاری از زنان به چالش بزرگی تبدیل شده است. شیرین، دختر ۲۵ ساله افغان که پس از ممنوعیت تحصیل دانشگاهی توسط طالبان، به صورت آنلاین در حال تحصیل برای دریافت مدرک فوق لیسانس است، می‌گوید: «بسیاری از زنان مردی در خانه ندارند». او می‌گوید: «بسیاری از زنان یا شوهرشان مرده، یا پسرشان خیلی کوچک است؛ آن‌ها خودشان سرپرست خانواده هستند. چگونه می‌توانند محرم به همراه داشته باشند؟ شیرین می‌گوید که ماموران طالبان سال گذشته یک گردش دسته جمعی خانوادگی را که وی و تعدادی زن از اقوام و نزدیکان در آن حضور داشتند به بهانه نبود فرد محرم به هم زدند و خواستار بازگشت افراد به خانه‌های‌شان شدند. او می‌گوید تنها مرد همراه آن‌ها در مینی‌بوس در طول این گردش، پسرعمویشان بود که محرم محسوب نمی‌شد و لذا ماموران طالبان اجازه ادامه حرکت به مینی‌بوس را ندادند. طالبان در دسمبر ۲۰۲۱ با صدور فرمانی، همراهی فرد محرم با زنانی که قصد دارند مسافتی بیش از ۷۲ کیلومتر را طی کنند، اجباری اعلام کردند. به گزارش فرانس‌پرس، رسم لزوم همراهی فرد محرم با زنان در بسیاری از دیگر کشورهای اسلامی از رواج افتاده و تنها تعداد کمی از دولت ها آن را اجرا می کنند. سلیمان زغدوری، نویسنده و اسلام‌پژوهی که خبرگزاری فرانسه با او مصاحبه کرده، می‌گوید: از آن‌جا که افغانستان «توسط یک رژیم ایدئولوژیک اداره می شود، قرآن و شریعت ستون فقرات قدرت آن به شمار می‌رود. وی در همین راستا می‌افزاید: « حکومت

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر اول, جهان

زلمی خلیلزاد: بایدن برخلاف توصیه دیپلمات‌ها دستور خروج فوری از افغانستان را صادر کرد

زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه پیشین آمریکا برای صلح افغانستان در جلسه استماع کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا تحت عنوان «چگونه دولت بایدن در اجرای توافقنامه دوحه شکست خورد»، شهادت داد. کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا روز چهارشنبه، متن شهادت زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور افغانستان را در شبکه اجتماعی اکس نشر نمود. این اظهارات بخش پنجم از رشته مصاحبه‌های کمیته روابط خارجی کانگرس به رهبری مایکل مکال با مقام‌های وزارت خارجه امریکا است که در برنامه تخلیه از افغانستان سهیم بودند. خلیلزاد در بخشی از اعتراف خود برای کمیته روابط خارجی کانگرس گفته که برای دولت بایدن در قسمت برخورد با موافقت‌نامه دوحه، سه گزینه وجود داشت: عدم اصرار بر مشروط بودن توافق و تاکید بر عقب‌نشینی و مبارزه با تروریسم، دوم پاره کردن توافقنامه آن طوری که ترامپ با توافق هسته‌ای با ایران کرد و سرانجام پذیرش مشروط توافق دوحه. نماینده پیشین امریکا برای افغانستان افزوده که او گزینه پذیرش مشروط توافق دوحه را توصیه کرده بود و به این باور است که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا هم آن را توصیه کرده بود. اما به گفته خیلزاد افراد دیگری در دولت امریکا با این استدلال که طالبان حملات‌شان به نیروهای امریکایی را از سر می‌گیرند،‌ از پذیرش توصیه آن‌ها خودداری کردند. خلیلزاد در این جلسه گفته است که جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، هراس داشت که پا پس کشیدن از توافقنامۀ دوحه سبب طولانی شدن جنگ می‌شود. او همچنین گفت که فرار ناگهانی محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان، از کشورش منجر به ایجاد سدی برای گذار و توافق سیاسی در افغانستان شد. خلیلزاد یکبار دیگر ادعا کرد که فرار محمد اشرف غنی از افغانستان، سدی را فراروی گذار سیاسی در آن کشور ایجاد کرد. او افزود که اگر غنی افغانستان را ترک نمی‌کرد، طالبان بر اساس توافق قبلی با ایالات متحده وارد کابل نمی‌شدند. با این حال، هم خلیلزاد و هم بلینکن از خروج نامشروط نیروهای امریکایی از افغانستان حمایت کردند. زلمی‌خلیلزاد بیان داشته است که دلیل تصمیم خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان این بود که واشنگتن توجه خود را به رقابت‌ با قدرت‌های بزرگ چون چین و روسیه معطوف کرده بود و از این رو دیگر تمایلی به ماندن در افغانستان وجود نداشت. نماینده ویژه سابق امریکا برای افغانستان گفته است که کاخ سفید و شورای امنیت ملی روند کامل عقب‌نشینی نیروها در سال ۲۰۲۱ رهبری می‌کردند و در طول ماه آگست که خروج مرگبار اتفاق افتاد، تصامیم مهم درباره تعامل با مخالفین نظامی شان از سوی شورای امنیت ملی بایدن گرفته می‌شد. طبق اسناد که کمیته روابط خارجی کانگرس منتشر کرده، خلیلزاد در طول تابستان ۲۰۲۰ روی رهایی هزاران زندانی نیروهای طالبان با این استدلال که آنها بدون آزادی زندانیان‌شان وارد مذاکره با دولت افغانستان نمی‌شوند، پافشاری کرده بود. نماینده ویژه امریکا می‌گوید که دولت افغانستان با اصل آزادی زندانیان مخالف نبود بلکه با تعداد زیاد آن مخالف بود. او گفت که دولت سابق افغانستان خواهان برابر بودن شمار زندانیانی بود که قرار بود میان دو طرف مبادله شوند. زلمی خلیلزاد در پاسخ به سوالات کمیته روابط خارجی کانگرس گفته که اعلام عقب‌نشینی همه نیروها از سوی بایدن در اپریل ۲۰۲۱ تاثیر منفی بر روحیه نیروهای دولت پیشین افغانستان گذاشت. این دیپلمات پیشین امریکایی تصریح کرده است: «این اساساً نوع فرمول تقسیم قدرت بود که کارشناسان در مشوره با کارشناسان خارجی ارایه کرده بودند. در آن دولت افرادی گماشته می‌شد که با هر دو طرف [امارت و جمهوریت] رابطه داشته‌اند و توسط فردی قابل‌ قبول برای هر دو طرف رهبری می‌شد.» به گفته خلیل‌زاد، مقام‌ها در وزارت امور خارجه امریکا پیش‌بینی کرده بودند که تقسیم قدرت در افغانستان بدون حضور ایالات متحده بیش از سه سال دوام نمی‌آورد. در واکنش به اظهارات خلیلزاد، جان کربی، مشاور ارتباطات امنیت ملی قصر سفید، گفته است که اداره رییس جمهور بایدن در مقابل یک عمل انجام شده قرار داشت، زیرا حکومت دونالد ترمپ، رییس جمهور پیشین امریکا، توافق را با طالبان امضا کرده بود. کربی گفت: با توجه به تصمیم‌‌های که رییس جمهور ترمپ در مورد خروج از افغانستان گرفت، رییس جمهور [بایدن] با یک انتخاب مواجه بود.” اما در اپریل سال گذشته با نشر خلاصهٔ ۱۲ صفحه‌ای از نتایج به اصطلاح “ارزیابی سیاست‌های ایالات متحده در قبال پایان دادن طولانی‌ترین جنگ” این کشور، مسوولیت اندکی را در قبال اقدامات خود در افغانستان بر عهده گرفته و تاکید کرده است که بایدن به دلیل تصمیم‌های ترمپ “شدیداً محدود” شده بود. در گزارش قصر سفید آمده است: “گزینش‌های رییس جمهور بایدن برای چگونگی خروج از افغانستان به شدت تحت تاثیر شرایط ایجاد شده توسط سلف او [دونالد ترمپ] قرار داشت. وقتی بایدن تصدی ریاست جمهوری را گرفت طالبان در قوی‌ترین موقف خود پس از سال ۲۰۰۱ قرار داشتند و نزدیک به نیمی از کشور [افغانستان] را تحت کنترول داشته و یا به آموزن کشیده بودند.” نماینده‌ پیشین امریکا برای صلح افغانستان در ماه دلو گذشته نیز در نشست استماعیه کمیته روابط خارجی مجلس نماینده‌گان ایالات متحده گفته بود که فصل مبارزه برای افغانستان به پایان نرسیده و نباید به این کشور پشت شود. پاکستان بارها از فعالیت طالبان پاکستانی از داخل خاک افغانستان علیه این کشور انتقاد کرده است. همچنان طی ماه‌های اخیر نگرانی‌ها از فعالیت گروه «داعش خراسان» افزایش یافته است. پس از سقوط‌جمهوریت و حاکمیت مجدد طالبان، کشور‌های همسایه، منطقه و جهان، به‌شمول برخی از مقام‌های ایالات متحده بارها از حضور، فعالیت و سازماندهی حمله‌های بیرون‌مرزی توسط گروه‌های هراس‌افگن مانند داعش خراسان از افغانستان هشدار داده‌اند. از سوی دیگر، اخیرا وزارت خارجه ایالات متحده در گزارش سالانه خود از ادامه‌ نقض گسترده حقوق بشر به ویژه نقض حقوق زنان، تحت حاکمیت طالبان بر افغانستان خبر داده است. در همین حال خروج پر هرج و مرج نیروهای امریکایی از افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، خشم و محکومیت شدید اعضای جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان امریکا را نیز به دنبال داشته و اکثراً بر این عملکرد رییس جمهور بایدن رای منفی دادند. حامیه نادری

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر دوم, چهارم

معترضان بدخشانی مردم را به قیام علیه طالبان دعوت کردند.

ولایت بدخشان در شمال شرق افغانستان در چند روز اخیر به دلیل اعتراضات علیه طالبان و سردادن شعار «مرگ بر امارت»، سرخط خبرها بوده است. منابع محلی در بدخشان به رسانه گفته اند که معترضان در ولسوالی ارگو با انتشار فراخوانی از باشنده‌‎‎گان این ولایت خواسته‌اند تا به قیام علیه طالبان بپیوندند. این منابع روز دوشنبه، ۲۴ ثور تایید کردند که باشنده‌گان ولسوالی ارگو با شعار «از دور و نزدیک به اعتراضات مردمی بپیوندید تا کاخ ظلم و استبداد متعصبین فرو ریزد» شاهراه ارگو و فیض‌آباد را به ‌روی رفت‌وآمد مسدود کرده‌اند. معترضان بدخشان با نشر فراخوان گفته‌اند: طوری که در‌جریان هستید، حمله طالبان تروریست به خانه، عزت، ناموس و شرافت ما در ولسوالی ارگو باعث قیام و ایستادگی مردم شد که از سوی طالبان متعصب مورد حمله قرار گرفتیم که در نتیجه شماری از عزیزان ما به گونه بی‌رحمانه توسط جنگ‌جویان طالبان کشته شدند. در ادامه این فراخوان امده است: ما برای دفاع از عزت و ناموس مان حاضر هستیم که جان‌های مان را قربانی کنیم. ما مردم ولسوالی ارگو از تمامی مردم مسلمان و متدین افغانستان به خصوص مردم سلحشور بدخشان می‌خواهیم که علیه ظالمان و متجاوزین که به خانه، شرف و عزت ما تعرض نمودند، ایستاد شوند. بنا از مردم بدخشان می‌خواهیم که از دور و نزدیک به تجمعات مردمی در ولسوالی ارگو یکجا شوند و در دیگر مناطق نیز علیه طالبان قیام و ایستادگی نمایند، تا کاخ ظلم و استبداد متعصبین فرو ریزد. درهمین حال جنگ‌جویان طالبان از شهر فیض‌آباد، به سوی ارگو حرکت کرده‌اند. ویدیوهای منتشر شده نشان می‌دهد که معترضان با سنگ و چوب در برابر تانک و توپ طالبان، قرار گرفته‌اند که در نتیجه شلیک جنگ‌جویان این گروه، ۳ تن از معترضان کشته و ۱۳ تن دیگر زخمی شده‌اند. همزمان طالبان بیش از ۲۰ تن از موی‌سفیدان و اعتراض‌کننده‌گان را دست‌گیر و با چرخبال به فیض‌آباد انتقال داده‌اند. اعتراض‌کننده‌گان می‌گویند که رژیم طالبان حق ندارد به اعتراض مردم با گلوله پاسخ دهد. آنان تاکید می‌ورزند که خواستار حل معضل از طریق گفت‌وگو هستند، اما هر بار طالبان به مردم بی‌حرمتی می‌کنند و دست به قتل  نیز می‌زنند. طالبان هفته قبل دو تن از معترضان را در ولسوالی‌های درایم و ارگوی بدخشان به قتل رساندند. همزمان دو چرخبال طالبان برای سرکوب معترضان بر فراز این روستا به پرواز آمده و مردم را از طریق بلندگو تهدید می‌کنند تا به خانه‌های‌شان برگردند در غیر ان، این جنگ‌جویان بر مردم شلیک کنند. این در حالی است که طالبان نیز بازداشت تعدادی از معترضان را تایید کرده‌اند. این گروه گفته‌ که پس از بازداشت چند تن از به قول این گروه «تحریک‌کننده‌گان»، تظاهرات در ارگو پایان یافته و وضعیت به حالت عادی برگشته است. پس از راه‌اندازی اعتراضات و خبرسازشدن آن در رسانه‌ها، مقام‌های بلندرتبه طالبان از کابل به بدخشان به رهبری قاری فصیح‌الدین لوی درستیز اردو از سوی رئیس‌الوزرا رفتند و با نماینده‌گان معترضان دیدار و گفت‌وگو کردند. گزینه دم دستی که در نظر طالبان کارآمد می‌نمود، تطمیع معترضان بود که کاربست آن ظاهراً کارگر واقع نشد؛ یعنی با دادن چند وعده میان‌خالی می‌خواستند آتش اعتراض را فروبنشانند که موفق نشدند. بعداً گزینه تهدید را به کار بستند که زیاد بازتاب نیافت. برپایه گزارش‌ها، جمعی از نماینده‌گان معترضان که از آن دو ولسوالی به شهر فیض‌آباد، مرکز بدخشان، به اجبار انتقال یافته بودند، بازداشت و زندانی شدند، ولی حمل بر سرکوب عریان نشد. شعله‌ور شدن دوباره اعتراضات مردمی در بدخشان نشان می‌دهد که طالبان پاسخ قناعت‌بخش به مطالبات مردم ارایه نکرده‌اند. پیش از این، معترضان در ارگو و درایم، از هیات اعزامی طالبان به بدخشان خواسته بودند که طالبان «پشتون‌تبار» از این مناطق اخراج شوند، بدیل کشت‌ کوکنار به مردم ارایه شود و نیز کسانی که بالای مردم تیراندازی کردند و سبب کشته شدن دو تن شدند، محاکمه شوند. پس از اعتراضات باشنده‌گان ولسوالی ارگو، فراخوان‌هایی نیز از آدرس مردم در شبکه‌های اجتماعی و برخی از رسانه‌ها منتشر شد که در آن از شهروندان کشور خواسته شده بود تا در کنار باشنده‌گان ارگو علیه رژیم طالبان «قیام» کنند. نخستین حرکت اعتراضی مردم در بدخشان روز جمعه، ۱۴ ثور، از منطقه قرلق ولسوالی درایم آغاز شد و سپس به ولسوالی ارگو گسترش یافت. معترضان پیش از این در قطع‌نامه‌ای خواهان خروج طالبان غیربومی از بدخشان و ارائه بدیل کوکنار به کشاورزان شده بودند. آن‌ها همچنین خواهان مجازات عاملان قتل باشندگان بدخشان هستند با وجود اینکه طالبان در تلاش هستند که این اعتراضات را به ممانعت در برابر تخریب مزارع خشخاش تقلیل دهند، اما شهروندان افغانستان می گویند که چنین اعتراضات «اوج نارضایتی» مردم از طالبان را نشان می دهد. درسه ‌سالی گذشته در افغانستان، علاوه بر فرارگروهی، آواره‌گی و سقوط ارزش‌های دو دهه گذشته، جامعه متوسط شهری که نقش محوری در ظهور و رشد مطالبات مردم و توسعه یک کشور دارد، از بین رفت. هزاران شغل در کشور نابود شد و مردم بیکار شدند. سطح نارضایتی مردم به رغم سرکوب و هراس به شکل بی‌پیشنیه‌ای افزایش یافته است. ضمناً در سه سال پسین، سرمایه‌گذاران و نهادهایی که زمینه اشتغال و کار را برای شهروندان مساعد ساخته بودند، کشور را ترک کردند. با بیرون‌شدن نیروی اصلی و متحرک توسعه از افغانستان بساط فقر گسترش یافت. از شدت فقر شماری از شهروندان در ولایت‌های مختلف فرزندان‌شان را به فروش گذاشتند. با فروپاشی نظم جمهوریت خانواده‌های فقیر که لقمه نان‌شان را از دست داده بودند، برای زنده ‌ماندن فرزندان‌شان حاضر شدند یکی از آن‌ها را بفروشند حامیه نادری

Farsi, اقتصاد, تحلیل و گزارش, تیتر اول

چابهار بدیلی برای گوادر؟ هند در ایران به دنبال چیست؟

به گزارش بنگاه خبری “عرب نیوز” هند برای بهره برداری از بندر چابهار قراردادی ده ساله را با ایران به امضا رسانده است. انتظار می رود قرارداد تازه امضا شده هند برای بهره برداری از بندر چابهار ایران، دروازه ای به افغانستان محصور در خشکی و آسیای مرکزی باشد و رقابت احتمالی را برای گوادر پاکستان فراهم کند. بر اساس این قرارداد، هند 120 میلیون دلار در زیرساخت‌های چابهار سرمایه‌گذاری خواهد کرد. سارباناندا سونووال، وزیر کشتیرانی هند از امضای این قرارداد استقبال کرد و گفت که توسعه چابهار یک «پروژه مهم هند و ایران» است و این بندر «دروازه ای برای تجارت با افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی گسترده‌تر» خواهد بود. تعهد دهلی نو به چابهار در ماه مه 2016 زمانی آغاز شد که ایران، هند و افغانستان یک قرارداد ترانزیت سه جانبه برای توسعه بندر به یک مرکز تجاری منطقه ای امضا کردند. پروفسور سوجاتا آشواریا از مرکز مطالعات غرب آسیا  در دهلی نو گفت: بعید است که تحریم های امریکا بر این پروژه هند تأثیر بگذارد، زیرا حضور هند به جلوگیری از دخالت چین – رقیب اصلی ایالات متحده – در ایران کمک می کند. آشواریا گفت: “(هند) به طور موثر چین را از این پروژه دور نگه می دارد. اگر ما آنجا باشیم، چین آنجا نخواهد بود و آمریکا تحریمی اعمال نخواهد کرد” چابهار که در جنوب شرقی ایران قرار دارد، کمتر از 100 کیلومتر با بندر گوادر در جنوب غربی پاکستان فاصله دارد – پروژه مهم در کریدور اقتصادی چند میلیارد دلاری چین و پاکستان که قسمتی از پروژه بلند پروازانه یککمربند – یک جاده چین است.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

ترسناک‌ترین ترس: پرندگان ناشناس، طالبان را به یاد چه می اندازند؟

اظهارات مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی رییس‌الوزرای طالبان در گردهمایی مردمیی در پنجشیر، نشان می‌دهد که این گروه با مشکلات جدی در کنترل فضای هوایی افغانستان روبرو است. ناتوانی طالبان در مدیریت ورود پرندگان ناشناس به حریم هوایی کشور، موضوعی است که توانایی دفاعی آنها را از تمامیت ارضی افغانستان به چالش می‌کشد. این امر نشان‌ دهنده کمبود امکانات طالبان در زمینه مراقبت و کنترل مرزها است که ممکن است به یک تهدید امنیتی برای کشور تبدیل شود. با افزایش تعداد پروازهای پرندگان ناشناس در آسمان افغانستان، بخصوص از ماه حمل امسال به این طرف، نگرانی های را برای مردم، ایجاد کرده است. این پروازها، سوالات بسیاری را درباره منشأ و هدف آنها به وجود می‌آورد و ممکن است نشان از همکاری‌های پنهانی طالبان با سازمان‌های استخباراتی خارجی داشته باشد. از سوی دیگر، این وضعیت نشان دهنده ضعف نظام امنیتی طالبان و عدم توانایی آنها در مقابله با تهدیدات هوایی به افغانستان نیز است. به علاوه، ادعاهای تعدادی از کارشناسان و مسئولان اداره اطلاعاتی حکومت سابق «ریاست عمومی امنیت ملی» از همکاری‌های پنهانی طالبان با سازمان‌های استخباراتی خارجی، به این نقطه اشاره می‌کند که این گروه ممکن است در فعالیت‌هایی مربوط به فضای هوایی کشور، نقش داشته باشد که می‌تواند به تهدید جدی‌تری برای امنیت ملی افغانستان تبدیل شود. در نتیجه، ورود و خروج پرندگان ناشناس و حتی انجام عملیات های مخفی، در غیاب حاکمیت مشروع و مورد پذیرش اکثریت در افغانستان و با توجه به انحصار مطلق قدرت توسط طالبان، این احساس ترس و وحشت را میان مردم ایجاد کرده که در صورت تهدید یا حمله ی کدام کشور خارجی، طالبان به تنهایی قادر به دفاع از تمامیت ارضی و جان شهروندان افغانستان نخواهد بود.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر دوم

مذاکرات طالبان با بزرگان محلی بدخشان و روایت‌های متضاد

در پی اعتراضات اخیر در دو ولسوالی بدخشان و اعزام یک هیأت از کابل به ریاست قاری فصیح الدین فطرت لوی درستیز وزارت دفاع طالبان، برای گفتگو با بزرگان ولسوالی های «ارگو» و «درایم»، از نتیجه بررسی‌ها، اطلاعات ضد و نقیضی منتشر می‌شود. عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت داخله طالبان به بی‌بی‌سی گفته است که هیأت اعزامی در گفتگوها با بزرگان محلی پذیرفته است تا نیروهایی را که برای از بین بردن مزارع خشخاش به آنجا فرستاده شده اند، تغییر ‌یابند و افراد دیگری جایگزین شوند. در همین حال، امروز منابع مختلف گزارش دادند که بزرگان معترض محلی پیشنهادات قاری فصیح الدین فطرت رئیس هیأت اعزامی مرکز را نپذیرفته اند. زیرا وی به آنها پیشنهاد پول در مقابل خون کشته شدگان کرده بود. با این حال، در ادامه واکنش‌های گسترده در مورد حوادث اخیر بدخشان، گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان از طالبان خواست، از تشدید تنش در بدخشان جلوگیری کند و نگذارد «کار اعمال قوه و توسل به سلاح بكشد.»

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

تشدید اخراج پناهجویان افغان از ایران: اقدامی فوری یا ضرورتی اقتصادی؟

  به نقل از رسانه های ایران، «احمد وحیدی» وزیر کشور/داخله ایران اعلام کرده است که تا کنون ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار پناهجو از ایران اخراج شده اند. وزیر داخله ایران، این رقم درشت پناهجویان را در حالی اعلام کرده است که از ۶ ماه به این طرف، روند اخراج مهاجران و پناهندگان افغان از ایران به طور کم سابقه ای تشدید یافته است. بر اساس گزارش روزنامه شرق ایران، به تازگی «مدیرکل اتباع استانداری کرمان» از اخراج ۸۵ هزار پناهجوی افغان بدون مجوز اقامت به کشورشان خبر داده است. وی گفته است «امسال بازگرداندن افغانستانی های غیرمجاز با جدیت ادامه دارد و در نتیجه استان کرمان برای حضور اتباع فاقد مجوز، غیرمجاز و ناامن شده است.» بر مبنای همین گزارش، مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی البرز در همسایگی تهران هم گفته است که «۲۷ هزار و ۵۰۰ تبعه خارجی غیر مجاز سال گذشته از این استان به کشور خود بازگردانده شدند.» وی به دستورالعمل های ابلاغی سازمان ملی مهاجرت ایران در زمینه ممنوعیت به کارگیری «اتباع خارجی غیرمجاز» هم اشاره و تاکید کرده است، «کارفرمایانی که اقدام به جذب اتباع خارجی غیرمجاز کرده اند، طبق قانون، روزانه هشت میلیون و ۸۹۰ هزار ریال جریمه خواهند شد.» طبق ماده ۱۸۱ قانون کار ایران، «استخدام و به کارگیری اتباع خارجی فاقد مجوز کار در واحدهای کارگاهی ممنوع است و کارفرمایانی که اتباع خارجی غیرمجاز و فاقد پروانه کار را به کار گیرند، برابر قانون به مجازات حبس از ۹۱ تا ۱۸۰ روز محکوم می شوند.» یکی از نگرانی های حضور ‌مهاجران و پناهندگان افغان در ایران، به کار گیری این نیروها در چرخه کار این کشور است و مخالفان حضور آنها معتقدند این افراد بازار کار را از دست ایرانی ها ربوده اند. به گزارش همین روزنامه، نماینده بوشهر در شورای عالی «استان ها» گفته است: «تن ایرانیان تا نیمه در سطل های زباله است، مهاجران افغانستانی مدیر رستوران و گل فروشی می شوند». در همین حال، ‌پایگاه خبری و اطلاع رسانی «رکنا» گزارش کرده است که «بر اساس آمارهای رسمی چهار میلیون و ۵۰۰ هزار مهاجر افغان در ایران حضور دارند؛ ولی آمارهای غیررسمی نشان از حضور ۸ میلیون نفر دارد.» اما بر اساس آمار رسمی آژانس پناهندگان سازمان ملل (۲۰۲۴)، ایران میزبان ۳.۴ میلیون پناهجوی خارجی است که بخش عمده آنها را پناهجویان افغان تشکیل می‌دهد. با این حال، در بخشی از گزارش این پایگاه خبری داخلی ایران آمده است که «نیروی کار مهاجر، تهدیدی برای اشتغال قشر تحصیل کرده ایران نیست. افغان ها مشاغلی را در دست دارند که ایرانی ها کمتر به انجام آن تمایل دارند. سهم عمده افغانستانی ها در بازار کارهای کم مهارت است و دوم اینکه با این رقم دستمزد بسیاری از تحصیل کرده های ایران تمایلی به اشتغال با این میزان حقوق را ندارند.» این تشدید روند اخراج مهاجران و پناهندگان افغان از ایران نشانگر تدابیر سختگیرانه‌تری از سوی دولت ایران است که به گفته مقامات این کشور، روند اخراج مهاجران به دلیل نبود ظرفیت کافی پذیرش پناهجویان بیشتر و به هدف ممنوعیت به کارگیری «اتباع خارجی غیرمجاز» و «تنظیم بازار کار» در ایران انجام می‌شود.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

اعتبارسنجی گزارش ساپکو: خطای محاسباتی یا دستیابی به اهداف مخفی استخباراتی؟

جان سا‌پکو، بازرس ویژه ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان، اخیراً شصت و سومین گزارش ربع وار خود را طی ۱۵۹ صفحه و ۷ فصل، به کانگرس آن کشور ارائه کرد و اعلام نمود که امریکا کماکان بزرگترین کمک کننده به افغانستان باقی مانده است. در این گزارش تازه که دو روز پیش توسط سی گار یا اداره بازرس ویژه امریکا در امور بازسازی افغانستان منتشر شد، آقای ساپکو کمک های کشورش را طی سه سال گذشته، در دو بخش افغانستان و پناهندگان افغان، یعنی از اول اکتوبر سال ۲۰۲۱ تا ۳۱ مارچ ۲۰۲۴ بالغ بر ۱۷ میلیارد و ۱۳۹ میلیون دالر برآورد کرده است. گفته می شود که از مجموع این مبلغ، ۲.۸ میلیارد دالر به عنوان کمک‌های امریکا به افغانستان از طریق بسته‌های بشر دوستانه سازمان ملل به کابل انتقال یافته است. همچنین هزینه‌ها و مخارج پذیرایی و اسکان افغان‌های همکار نیروهای امریکایی پس از سقوط نظام جمهوری، ۵.۳۵ میلیارد دالر به وزارت دفاع و کمی بیشتر از این رقم هم به وزارت خارجه امریکا اختصاص یافته است. جالب اینجاست که مبلغ ۳.۵ میلیارد دالر، دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان که به صندوق امانی در سوئیس انتقال یافته نیز در جمع کمک های امریکا محاسبه شده است. با بررسی این اعداد و ارقام، می‌توان ثابت کرد که مبلغ ۱۷ میلیارد دالر اعلام شده توسط اداره سی گار، با توجه به میزان واقعی کمک‌های ارائه شده که به ۳ میلیارد هم نمی رسد، غیر واقعی و جداً قابل تردید است. در همین حال در این گزارش گفته شده است که تحریم‌ های امریکا پس از به قدرت رسیدن طالبان، مانع مهمی برای سرمایه‌گذاری در افغانستان مطرح بوده و تحریم‌ها سبب ایجاد چالش‌ های اقتصادی برای مردم افغانستان شده است. بنابراین، گزارش جان ساپکو بر علاوه آنکه دارای اشکالات جدی محاسباتی و ارقامی می باشد، در عین حال نشان دهنده عمیق شدن بحران انسانی و افزایش اقدامات ضد بشری توسط طالبان در برابر مردم افغانستان نیز هست.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول, سیاست

جان بس در پاکستان دنبال چه بود؛ آیا ماه عسل کشورهای همسایه با طالبان پایان یافته است؟

با توجه به تدابیر اخیر ایالات متحده در قبال افغانستان، این امر به طور واضح نشان دهنده تلاش این کشور برای تعیین موقعیت جدیدی برای خود در منطقه است. ارسال هیأت بلند پایه به ریاست جان بس، معاون امور سیاسی وزارت خارجه و سفیر سابق آمریکا در افغانستان به منطقه، به‌ویژه به پاکستان، نشان از تمایل آمریکا به برقراری تعاملات مستقیم و افزایش حضور خود دارد. این اقدامات بدون شک می‌توانند به طور مستقیم بر وضعیت امنیتی و اقتصادی افغانستان تأثیر بگذارند. ولی نباید زیاد هم هیجان زده شد. زیرا ابعاد این نزدیکی احتمالی امریکا – طالبان می تواند حوادث و بحران های بعدی را رقم بزند. از یک سو، تلاش برای تعامل با طالبان می‌تواند به استحکام این گروه در کشور کمک کند و برای مردم افغانستان تأثیرات منفی بیشتری به همراه داشته باشد. به ویژه افزایش محدویت های بیشتر بر زنان. از سوی دیگر، روسیه، ایران و چین که در سه سال گذشته پیوسته تلاش کردند تا طالبان را به عنوان کارت بازی استفاده کنند و تا حدی هم هزینه های را پرداخت کنند، به این آسانی برای امریکایی ها فرصت مانور و حضور گسترده را نخواهند داد. در همین حال مسئله انتخابات آتی ریاست جمهوری در امریکا را نیز نباید از نظر انداخت. این تحرکات ممکن است بخشی از کارزار انتخاباتی حزب حاکم در امریکا باشد. دموکرات ها که جوبایدن رئیس جمهوری کنونی از آن نمایندگی می کند، در میان رای دهندگان امریکایی، بر اساس نطر سنجی های معتبر اخیر، محبوبیت خود را از دست داده است. جنگ اکراین، حمایت از اسرائیل در حمله به غزه و خروج فاجعه بار نیروهای امریکایی از افغانستان، اکثریت شهروندان امریکا را به شدت ناراضی کرده است. با این وجود، هنوز ابهاماتی درباره اهداف و استراتژی‌های واقعی دولت امریکا به رهبری جوبایدن در افغانستان وجود دارد. آیا رئیس جمهوری امریکا واقعاً به دنبال تعامل با طالبان هست یا صرفاً از این تدابیر به منظور مدیریت وضعیت داخلی خود در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ماه نومبر امسال استفاده می‌کند؟

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

افزایش فشارهای بین‌المللی: شورای حقوق بشر سازمان ملل، طالبان را به نقض صریح حقوق بشر متهم کرد

در نشستی که روز دوشنبه ۱۰ ثور برگزار شد، شورای حقوق بشر سازمان ملل به وضعیت حقوق بشر در افغانستان پرداخت. در این نشست، طالبان به دلیل نقض جدی حقوق بشر و محدودیت‌های اعمال شده بر زنان و دختران افغان، مورد انتقاد قرار گرفتند. نصیر احمد اندیشه، منصوب شده توسط دولت قبلی افغانستان، در نبود نماینده ای از طالبان، در این نشست از کشور نمایندگی کرد. آقای اندیشه، طی سخنرانی اش، افغانستان زیر حاکمیت طالبان را به عنوان «سرکوب‌گرترین کشور برای حقوق زنان در روی جهان» توصیف کرد و از بسیاری موارد از جمله: محدودیت‌ها بر آموزش و کار زنان، بازداشت‌های خودسرانه و شکنجه، نقض حقوق کودکان، و تهدیدهای امنیتی انتقاد کرد. در همین حال، به باور فرستاده‌های برخی کشورهای غربی، هرگونه تعامل با طالبان باید به شرط رعایت حقوق بشر و تشکیل حکومت فراگیر و مردمی در افغانستان باشد.

Farsi, اقتصاد, تحلیل و گزارش, تیتر چهارم, حقوق بشر

یونیسف: نزدیک به ۲۴ میلیون نفر در افغانستان نیازمند کمک های بشر دوستانه هستند.

صندوق کودکان سازمان ملل متحد( بونیسف) در آخرین گزارش خود از وضعیت بشری در افغانستان اعلام کرده است که ۲۳۰۷ میلیون نفر از جمله ۱۲۰۳ میلیون کودک در سال ۲۰۲۴ به کمک های بشردوستانه نیاز دارند. در این گزارش آمده است که بارندگی شدید در سراسر افغانستان در ۲۹ و ۳۰ مارچ سال جاری میلادی، منجر به تخریب بیش از ۱۵۰۰ جریب زمین زراعتی و خسارت شدید به بیش از ۵۴۰ خانه و همچنین سایر زیرساخت های حیاتی در هفت ولایت افغانستان شده است.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

برکناری دیپلمات ارشد طالبان پس از دو ماه خدمت در تاشکند

گزارش های تأیید ناشده حاکی از آن است که مفغور الله شهاب دیپلمات ارشد طالبان در ازبکستان، پس از دو ماه از تقررش به عنوان سفیر غیر رسمی در سفارت افغانستان در تاشکند، به دلایلی برکنار شده است. مغفورالله که فرزند شهاب الدین دلاور، وزیر کنونی معادن طالبان می باشد، در ابتدای انتصابش در این سمت، با واکنش های بسیاری، حتی در میان طالبان مواجه شد. بر اساس این منابع، فردی که به جای مفغورالله گماشته شده، «مولوی عبدالغفار بحر» نام دارد که پیش از این به عنوان رئیس تدقیق و مطالعات ستره محکمه طالبان و قبل از آن به حیث رئیس محکمه نظامی در قندهار کار کرده است. با آنکه تا هنوز، دلیل برکناری مغفورالله شهاب اعلام نشده، ولی به نظر می رسد که واکنش های منفی هواداران طالبان در شبکه های اجتماعی که «گویا وزیر معا‌دن از موقعیت وظیفوی خود سو استفاده کرده و تقرر فرزندش خلاف «فرمان رهبر طالبان» بوده، باعث برکناری این دیپلمات طالبان شده است.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر سوم, جهان

شواهدی ترسناک از یک جنایت: کشف گورهای دسته‌جمعی در غزه پس از عقب‌نشینی ارتش اسرائیل

منابع محلی فلسطینی به الجزیره اعلام کرده‌اند که پس از عقب‌نشینی سربازان اسرائیلی از منطقه خان یونس، در محیط شفاخانه‌های این شهر چند گور دسته‌جمعی کشف شده است. به نقل از این منابع که الجزیره گزارش کرده، روز گذشته یک گور دسته جمعی در محوطه «شفاخانه ناصر» در خان یونس پیدا شده است که نزدیک به ۲۰۰ جسد در آن دفن شده اند. هفته گذشته نیز از محوطه «شفاخانه الشفا» ۱۰ جسد از یک گور دسته‌جمعی به دست آمده بود. جنبش حماس و بسیاری از جریان‌های سیاسی و نظامی فلسطینی، ارتش اسرائیل را به عنوان عامل این کشتار اعلام کرده و تأکید دارند که این اقدام نظامیان اسرائیلی، مصداق روشنی از “جنایت علیه بشریت” است. اما ارتش اسرائیل حماس را به استفاده نظامی از مراکز بهداشتی و شفاخانه‌ها متهم کرده و اعلام کرده است که در باره گورهای دسته‌جمعی تحقیق می‌کند. این در حالی است که دو هفته پیش ارتش اسرائیل از شهر خان یونس عقب‌نشینی کرد و در عوض، حملاتش را بر جنوبی‌ترین بخش غزه، شهر “رفح” آغاز کرده است. بر اساس گزارش‌های رسمی، در نتیجه حمله‌های هوایی جنگنده‌های اسرائیلی، روز گذشته در رفح، ۲۲ نفر به شمول ۱۸ کودک کشته شدند. در همین حال منابع فلسطینی به رسانه‌ها گفته‌اند که با عقب نشینی ارتش اسرائیل از خان یونس، لیست مفقود شدگان به ۲۰۰۰ نفر رسیده است. سخنگوی «دفاع مدنی غزه» در گفتگو با خبرنگار الجزیره، اظهار داشت: «آنچه در غزه رخ می‌دهد، پاکسازی نژادی است. تعدادی از قربانیان، پیش از اینکه کشته شوند، توسط سربازان اسرائیلی برهنه شده‌اند.» این سخنگو بیان کرد: «اشغالگران ده‌ها جسد را پیش از عقب‌نشینی، در هر منطقه‌ای دفن کرده‌اند. برخی از اجساد به خاکستر تبدیل شده‌اند و سازمان‌های بین‌المللی باید نوع سلاح استفاده شده را بررسی کنند.» دیده‌بان حقوق بشر اروپا – مدیترانه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «بیش از ۱۳ هزار فلسطینی در غزه، یا زیر آوار ساختمان‌ها مدفون هستند، یا در گورهای دسته‌جمعی به‌شکل ناشناس دفن شده‌اند و یا اینکه ارتش اسرائیل آن‌ها را ربوده و سرنوشت شان هنوز مشخص نیست.»

Farsi, پرس و شنید, تحلیل و گزارش, تیتر اول

کمیشنر پیشین کمیسیون حقوق بشر: سیما ثمر گزارش عدالت انتقالی را گروگان گرفته بود

سید احسان خلیق کمیشنر اسبق کمیسیون حقوق بشر افغانستان می‌گوید، رسیدن به صلح در افغانستان بدون رسیدگی به عدالت انتقالی یک امر ناممکن و یا حداقل ناپایدار است. وی در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری دیده‌بان افغانستان با ذکر این‌که موانع متعددی پیش‌روی نشر گزارش عدالت انتقالی وجود داشت یکی از عمده‌ترین دلایل آن را مخفی نگه‌داشتن این گزارش توسط سیما ثمر رییس وقت کمیسیون مستقل حقوق بشر خواند. وی مدعی شد خانم سیما ثمر با وصف پایان یافتن شخصیت حقوقی‌اش به عنوان رییس کمیسیون حقوق بشر با بهانه ساختن حفاظت از حقوق قربانیان این سند را از نگاه سازمانی به رییس بعدی تحویل نداد. وی عدم نشر گزارش عدالت انتقالی را یک ظلم به قربانیان در افغانستان دانسته و اضافه نمود، دلایل دیگری نیز مانع نشر این گزارش شده است، از جمله برخی سازمان‌دهی‌‌های غیر مسئولانه که مدعی بود این گزارش با اهداف سیاسی و صرفاً به جهت هدف قرار دادن مجاهدین ترتیب شده است. خلیق علاوه نمود که مستندسازی جرایم علیه بشریت سه دوره: نیروهای چپ، مجاهدین و دور اول طالبان را برجسته ساخته بود. او اضافه کرد: ” روند مستندسازی بسیار دقیق و در دل قریه‌جات صورت و با همکاری عمیق مردم و از خودگذری‌شان شکل گرفته بود اما در سطح رهبری تعلل صورت گرفت، چون کمیسیون حداقل می توانست ماحصل یا گزارش مقدماتی را عمومی بسازد که هم نگرانی از امنیت قربانیان برطرف شود و هم دلهره و نگرانی برای ناقضان حقوق بشر در زمینه تطبیق عدالت زنده بماند. کمیسیون این ماموریت را نیمه تمام گذاشت و به مردم افغانستان جفا کرد.” صورت تفصیلی این پرس‌و‌شنید را بعداً بخوانید.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر دوم, جهان

امریکا تحریم‌هایی علیه شرکت‌های چینی و بلاروسی برای تأمین اقلام موشکی برای پاکستان، اعمال کرد

امریکا اقدام به تحریم سه شرکت مستقر در چین و یک شرکت از بلاروس به دلیل تامین اقلام قابل استفاده موشکی برای برنامه موشکی بالستیک پاکستان نموده است. بر اساس بیانیه وزارت خارجه آمریکا، شرکت توسعه فناوری Xi’an Longde، شرکت تجارت بین‌المللی منبع خلاق Tianjin و شرکت Granpect با مسئولیت محدود از چین و کارخانه تراکتور مینسک از بلاروس مشمول تحریم‌های دولت آمریکا شده‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه، متیو میلر اظهار کرد که این اقلام توسط پاکستان منتقل یا استفاده می‌شوند. وی افزود که ایالات متحده امریکا متعهد به تقویت رژیم جهانی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است و این اقدام به منظور ایجاد اختلال در شبکه‌های تدارکاتی که از فعالیت‌های نگران‌کننده حمایت می‌کنند، صورت گرفته است. ان دی تی وی گزارش کرده است: چین، متحد پاکستان در همه شرایط، تامین کننده اصلی تسلیحات و تجهیزات دفاعی برای برنامه نوسازی نظامی اسلام آباد بوده است. کارخانه تراکتور مینسک، شاسی ویژه برنامه موشک‌های بالستیک دوربرد پاکستان را تامین می‌کند.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

حمله به پایگاه نظامی در عراق: یک کشته و ۱۴ زخمی؛ ادعاها و واکنش‌ها در پی حادثه

منابع امنیتی جزئیات جدیدی از حمله به پایگاه «کالسو» در ولایت بابل عراق منتشر کرده‌اند. این حمله باعث کشته شدن یک نفر و زخمی شدن ۱۴ نفر شده است. حشد الشعبی عراق «شبه نظامیان مورد حمایت ایران» در بیانیه ای اعلام کرد که انفجاری در مقر این نیروها در پایگاه کالسو رخ داده و خساراتی را وارد کرده است. به دنبال این حادثه، جنگجویان این گروه، بندر «ایلات» در جنوب اسرائیل را هدف حمله قرار داده اند. با این حال مسئول دفتر المیادین در بغداد و شبکه‌ العربیه مدعی شده‌اند که علت انفجار حمله هوایی بوده است. شبکه المیادین حمله پهپادی را عامل انفجار در پایگاه مذکور دانسته و خبرنگار العربیه نیز مدعی شلیک پنج موشک به این پایگاه شده است. شبکه پی‌.بی‌.اس نیز به نقل از یک مسئول آمریکایی گزارش داد: ارتش آمریکا در منطقه‌ای که حادثه در آن رخ داده، هیچ گونه فعالیتی نداشته است. ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) اعلام کرد که گزارش‌های منتشر شده در مورد حمله هوایی آمریکا به این پایگاه صحت ندارد. خبرگزاری فرانسه به نقل از منبعی در وزارت داخله عراق گزارش داد که هنوز ماهیت انفجار مشخص  نبوده و معلوم نیست حادثه به دلیل حمله هوایی بوده یا پهپادی بوده باشد. در حالی که برخی منابع، از جمله حشدالشعبی، اسرائیل را مسئول حمله به مقر حشد الشعبی در عراق می دانند، «سی ان ان» به نقل از یک مقام اسرائیلی، منکر دخالت در این انفجار شد.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر پنجم, دانش و فناوری

ورود هوش‌ مصنوعی به دنیای رقابت زن شایسته

 مسابقه زیبایی هوش مصنوعی جهان، «Miss AI » در ماه مه سال جاری با حضور مدل‌های ساخته شده توسط هوش مصنوعی با جایزه نقدی به ارزش ۲۰۰ هزار دلار برای مقام اول، برگزار خواهد شد. این مسابقه قول یک رویداد بزرگ در عرصه هوش مصنوعی را می‌دهد. «آیتانا لوپز و امیلی پلیگرینی» در بین داوران این رقابت‌ها حضور دارند که خود ساخته شده‌ هوش مصنوعی اند و به عنوان هوش مصنوعی ارزیابی می‌کنند. ارزیابی‌ها شامل زیبایی شرکت‌کنندگان، تأثیرگذاری در شبکه‌های اجتماعی و توانایی‌های سازندگان در استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی خواهد بود. این مسابقه توسط AI Creator Awards (WAICAs) برگزار می‌شود و از طرف Fanvue، یک پلتفرم میزبان مدل‌های مجازی میباشد، حمایت می‌شود. سازندگان از سراسر جهان دعوت شده‌اند تا مدل‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی خود را به نمایش بگذارند.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

آغاز مرحله دوم اخراج پناهجویان افغان از پاکستان: اقدام داخلی یا فشار بر طالبان

پس از تشدید تنش‌های سیاسی و مرزی میان پاکستان و طالبان در ماه‌های گذشته و همزمان با اخراج بیش از نیم میلیون پناهجوی افغان از پاکستان، گزارش‌ها نشان می‌دهد که حکومت این کشور «مرحله دوم» اخراج اجباری مهاجران و پناهجویان افغان را آغاز کرده است. طبق اعلام قبلی مقامات پاکستانی، در این مرحله نیز صدها هزار مهاجر افغان «فاقد اسناد اقامت قانونی» به علاوه دارنده‌گان کارت اقامت (ای‌سی‌سی) را از این کشور اخراج خواهند کرد. در موج اول بازداشت‌ها و اخراج، نزدیک به ۵۰۰ و پنجاه هزار مهاجر به طور اجباری به افغانستان بازگردانده شدند. اکنون نیز تاریخ مهلت مدنظر حکومت پاکستان پایان یافته و از دو روز گذشته، پولیس این کشور به طور جدی در مناطقی‌که محل تجمع افغان‌هاست گشت و گذار می‌ نمایند و پس از چک و بررسی مدارک اقامتی، اقدام به اخراج اجباری مهاجران می‌کنند. سید صبور سادات «اسم مستعار» از بازیگران سینمای افغانستان که دو روز پیش در منطقه شلوغ و معروف «تیکسلا» توسط پولیس پاکستان بازداشت و سپس به طور اجباری از طریق بندر تورخم اخراج شده است، به خبرگزاری دیده‌بان افغانستان گفت: «من به خاطر تعمیر گوشی موبایلم به تیکسلا رفته بودم که به صورت ناگهانی دستگیر شدم. از من نه تقاضای ارائه اسناد کردند و نه هم هیچ‌گونه پرسشی، مرا به مرز تورخم انتقال دادند و در تاریکی‌ شب در این سوی گمرگ رهایم کردند. اکنون به دلیل تهدیدات امنیتی که علیه من در افغانستان وجود دارد در یکی از ولایت‌های دورافتاده پنهان شدم.» او می‌گوید که خانواده‌اش در اسلام‌آباد زندگی می‌کند و تا دو روز پس از اخراجش از پاکستان نمی‌دانستند کجاست و بر سرش چه آمده است. حبیب‌شاه قریشی، کارمند سابق در نظام جمهوری که بیشتر از دو سال است در اسلام‌آباد زندگی می‌کند، از برخورد غیرانسانی پولیس پاکستان با مهاجران افغان، به خبرگزاری دیده‌بان افغانستان گفت و افزود: «با وصف‌ آنکه من و اعضای خانواده‌ام با ویزه و مدارک قانونی وارد خاک این کشور شدیم، هر زمانی که اقدام به درخواست اقامت می‌کنم، اگر هزینه‌های غیرقانونی را پرداخت نکنم، درخواستم رد می‌شود.» در میان افرادی که با خطر اخراج مواجه اند، دختران و زنان زیادی هستند که در حال حاضر علاوه بر تهدیدات امنیتی از سوی طالبان، قادر به ادامه آموزش و تحصیل بالاتر از صنف ششم و در مؤسسات تحصیلات عالی در افغانستان نیستند. اعضای سابق نیروهای امنیتی دولت پیشین که تحت حمایت غرب بودند و کسانی که با آنها همکاری می‌کردند، گروه دیگری از پناهندگان افغان اند که در معرض خطر اخراج اجباری از پاکستان قرار دارند. در همین حال، یک منبع که نخواست نامش اعلام شود، به خبرگزاری دیده‌بان افغانستان گفت: «افرادی که در گوشه و کنار شهرهای پاکستان گرفتار می‌شوند، در کمپ‌های از پیش ساخته شده در مرز افغانستان، به طور موقت و در شرایط بسیار بد نگهداری می‌شوند.» وکیل فیروز جمال، سرپرست اطلاعات خیبر پختونخوا، گفته است، این کمپ‌ها در سه نقطه ایجاد شده‌اند که پس از پایان مهلت مقرر، مهاجران غیرقانونی به آنجا منتقل و نگهداری خواهند شد. پیش از این، سازمان‌های مدافع حقوق پناهندگان و حقوق بشر، مقامات پاکستانی را متهم کرده‌اند که برای بیرون راندن افغان‌ها از کشور، از روش‌های نادرست و غیرمعمول استفاده می‌کنند، از جمله: پولیس در هنگام بازداشت، اسناد هویتی پناهجویان را از بین می‌برند تا ثابت کنند که پناهجویان فاقد مدارک قانونی هستند. در همین حال، با این بهانه اقدام به ضبط اموال و احشام مهاجران نیز می‌کنند. سازمان عفو بین‌الملل‌ که مدت‌هاست مشکلات مهاجران افغان را ثبت می‌کند، از آغاز دور جدید اخراج اجباری انتقاد کرده و گفته است که «از تصمیم دولت پاکستان برای ادامه اخراج پناهجویان افغان به شدت نگران است.» سازمان ملل هم در بیانیه نه چندان امیدوار کننده، از دولت پاکستان خواسته است تا روند بازگشت مهاجران افغان به کشور، باید داوطلبانه و در مطابقت با کنوانسیون‌های بین‌المللی باشد. این در حالی است که «ممتاز زهرا بلوچ» سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان، در نشست خبری هفتگی در اسلام‌آباد اعلام کرد: «پاکستان همچنان میزبان مهاجران قانونی خواهد بود. طرح اخراج، تنها برای پناهجویان غیرقانونی است و اکنون زمینه مساعد برای بازگشت داوطلبانه و آبرومندانه مهاجران افغان فراهم شده است.» بر اساس آمارهای رسمی، در حال حاضر حدود ۴.۴ میلیون پناهجوی افغان در پاکستان زندگی می‌کنند. از این تعداد، ۳.۱ میلیون نفر به صورت قانونی در سازمان‌ها و نهادهای مربوط به سازمان ملل ثبت شده‌اند و حدود ۱.۷ میلیون دیگر، «به صورت غیرقانونی» وارد این کشور شده‌اند. مختار نگاه

Farsi, انتخاب سردبیر, اول, تحلیل و گزارش, تیتر دوم

پهبادها و موشک‌هایی که روی زمین را ندیدند

بالاخره آنچه‌که از جانب مسئولین در ایران «تنبیه اسرائیل» خوانده می‌شد عملی شد و نزدیک به سیصد پهباد و موشک از سه مبدا، عراق، یمن و ایران به سمت اسرائیل پرتاب شد. سخنگوی ارتش اسرائیل گفته است نود و نه درصد پهبادها و موشک‌های شلیک‌ شده را در هوا منهدم کرده‌اند، این در حالی‌ست که تا اکنون منابع مستقل از هیچ‌گونه تلفات مالی و یا جانی در اسرائیل گزارشی منتشر نکرده است. در روزهای پسین بعد از به تأخیر افتادن پاسخ تلافی‌جویانه ایران و مبادله پیام‌ها میان ایالات متحده امریکا و ایران از طریق کشور سوئیس و عمان این گمانه را تقویت کرده بود که نوع واکنش ایران مانند آنچه در پاسخ به کشته شدن قاسم سلیمانی و با حمله به پایگاه عین‌الاسد در خاک عراق صورت گرفت با هماهنگی و توافق قبلی با ایالات متحده امریکا انجام خواهد شد. در همین‌حال رییس ستاد ارتش ایران بلافاصله بعد از شروع عملیات با حاضر شدن در رسانه‌ها اعلام کرد که از نظر آن ها این حمله پایان یافته است و در صورت واکنش اسرائیل پاسخ آن‌ها گسترده‌تر خواهد بود، اتفاقی‌که کمتر محتمل به‌نظر می‌رسد چون اکثر رسانه‌ها گزارش داده‌اند که جو بایدن رییس جمهور امریکا در تماس تیلفونی با نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به وی گفته است، ایالات متحده امریکا در عملیات احتمالی تلافی‌جویانه اسرائیل علیه ایران شرکت نخواهد کرد و فشارها در داخل اسرائیل بر نتانیاهو با ادامه دار شدن جنگ با حماس و آزاد نشدن گروگان ها هر روز در حال افزایش است. مقامات رسمی اسرائیل اعلام کرده‌اند که کشورهای امریکا، انگلیس، فرانسه و اردن در عملیات دفاع از خاک اسرائیل در مقابل حمله ایران مشارکت داشته‌اند و همه محدودیت‌ها از جمله هشدار ماندن در پناهگاه‌ها و انجام پروازها را لغو اعلان کرده و زندگی در آن کشور به حالت عادی آن برگشته است. به نظر می رسد که تصمیم گیرندگان در ایران پیش از این اقدام تلافی جویانه تدابیر ذیل را در نظر گرفته اند: – به تاخیر انداختن واکنش خود که به جانب اسرائیلی فرصت مناسب را برای اتخاذ آمادگی‌ها برای حملاتی‌ داد که حالا روشن‌تر شده‌است که حداقل نوع و دامنه آن از قبل به اطلاع اسرائیلی‌ها رسیده است. – عدم استفاده از خاک سوریه و لبنان برای حمله به اسرائیل – درک صحیح از این‌که برخلاف اسرائیل آسمان ایران بدون سیستم دفاع مدرن بوده و آسیب پذیری ایران از حملات هوایی بسیار گسترده است. در روزهای آتی واکنش احتمالی اسرائیل که وقوع آن بسیار ضعیف به نظر می رسد، می‌تواند نوع بازی را تغییر دهد اما تا حالا ایرانی‌ها که بهترین و با تجربه‌ترین نظامی‌های خود را در منطقه استراتژیک سوریه و لبنان از دست داده‌اند و ده‌ها میلیون دالر نیز هزینه پهبادها و موشک‌های شلیک شده به سمت خاک اسرائیل کرده‌اند با فروکش کردن احساسات اولیه، از جانب خودی‌ها نیز متهم به ضعف و پاسخی نامتناسب خواهند شد.

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر اول

با ما در نیفتید، وگرنه ما با شما درمیفتیم

به گزارش چند رسانه و خبرگزاری معتبر، مقام های امریکایی اظهار داشته اند که ایران طی هفته گذشته از طریق چندین کشور عربی به کاخ سفید هشدار داده که اگر «امریکا در مناقشه بین ایران و اسرائیل دخالت کند، نظامیان امریکایی مستقر در منطقه، مورد حمله قرار خواهند گرفت.» خبرگزاری «اکسیوس» گزارش کرده که «با وجود تهدید رهبر جمهوری اسلامی برای [مجازات] اسرائیل در پی کشته شدن فرماندهان سپاه در حمله به کنسولگری ایران در دمشق، حمله محدود خواهد بود.» در همین حال، یک مقام امریکایی به این خبرگزاری بیان کرده که ایران در پیامش به دولت جو بایدن گفته «با ما در نیفتید، وگرنه ما با شما درمیفتیم.» این در حالی است که تنش ها در منطقه خاور میانه همزمان با ادامه جنگ در غزه، به طور بی کم سابقه ای تشدید یافته، اکثر منابع اطلاعاتی غربی و اسرائیلی از حمله «حتمی و قریب الوقوع» ایران به اسرائیل خبر می دهند.

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر اول

افزایش تنش‌ها: منطقه به سوی یک جنگ احتمالی نزدیک می‌شود

به گزارش خبرگزاری بلومبرگ از منابع آگاه، امریکا و متحدانش اعتقاد دارند که حملات موشکی یا پهپادی از سوی ایران یا نیروهای نیابتی آن علیه اهداف نظامی و دولتی در اسرائیل «قریب الوقوع» است. منابع مخفی این خبر، بیان کرده‌اند که این حملات احتمالی، با استفاده از پهباد و موشک‌های با دقت بالا، ممکن است در روزهای آینده رخ دهد. اما، زمان دقیق این حملات هنوز مشخص نیست. در یک سخنرانی به مناسبت عید فطر، آیت الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران به حمله اخیر به کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق اشاره کرد: «وقتی به کنسولگری ما حمله می‌کنند، مثل این است که به خاک ما حمله کرده‌اند، رژیم خبیث اسرائیل اشتباه کرد و باید تنبیه شود و تنبیه خواهد شد». جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا همزمان با این اظهارات نسبت به تهدیدهای ایران نسبت به انجام «یک حمله جدی» علیه اسرائیل پس از حمله هوایی به ساختمان کنسولگری این کشور در دمشق، هشدار داد و گفت: «ما هر آنچه که از دستمان بربیاید را برای تامین امنیت اسرائیل انجام خواهیم داد». همزمان خبرگزاری‌های ایران و مقام‌های این کشور در ساعات گذشته در اظهاراتی از «حتمی و قریب‌الوقوع بودن» حمله تلافی‌جویانه ایران در پاسخ به انهدام کنسولگری این کشور در دمشق خبر داده‌اند. پیش از این، اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل در ایکس به زبان فارسی نوشت: «اگر ایران از خاک خود حمله کند، اسرائیل واکنش نشان داده و در ایران حمله خواهد کرد.»

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر دوم

افزایش تنش‌ها: پسکوف می گوید که اعزام سربازان آلمانی به لیتوانی تهدیدی برای مرزهای روسیه است

دیمتری پسکوف سخنگوی کرملین اعزام نیروی نظامی آلمانی به لیتوانی و همچنین ایجاد یک پایگاه نظامی آلمانی در این کشور را کمک به تشدید تنش در نزدیکی مرزهای روسیه خواند. پسکوف افزود: «این تصمیمات تنها در راستای تداوم تشدید تنش و ایجاد خطر برای مرزهای ما صورت می‌گیرد که مسلماً طرف روسی را ملزم به اتخاذ تدابیر ویژه برای تامین امنیت خود می‌کند.» به نقل از خبرگزاری رویترز،‌ «کریستینه لامبرشت،» وزیر دفاع آلمان در مصاحبه‌ای با گروه رسانه‌ای فونکه گفته است: آلمان در حال حاضر با رهبری یکی از گروه‌های نظامی ناتو در لیتوانی، مشارکت بسیار مهمی در این کشور دارد. وی افزوده است: «به عنوان یک اصل، اعزام نیروهای بیشتر به منظور تقویت نیروهای موجود مطرح است و ما در حال حاضر با لیتوانی مشغول رایزنی هستیم تا تصمیم بگیریم که اکنون بهترین کار و تصمیم چیست.» ناتو تاکنون چهار واحد نظامی چند ملیتی متشکل از پنج هزار نیرو را در لهستان، لیتوانی، لتونی و استونی مستقر کرده است. این نیروها در واکنش به الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ میلادی به این چهار کشور اعزام شدند. پس از آنکه سفارت اکراین در آلمان فهرستی از درخواست‌ های ویژه را برای وزرای دفاع و امور خارجه در آلمان ارسال کرد، وزیر دفاع این کشور، بار دیگر تامین تسلیحات برای کییف را رد کرد. اواسط سال ۲۰۲۳ وزیر دفاع آلمان اعلام کرد که برلین آماده است تا یک تیپ ۴ هزار نفری را به طور دائم در لیتوانی مستقر کند.

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر اول

از حذف فیزیکی تا مرگ تدریجی؛ پیامدهای فرمان ملاهبت الله آخندزاده در مورد آینده ی کارمندان دولت

ملا هبت الله آخندزاده، رهبر همیشه پنهان طالبان، اخیراً به ادارات نظامی و غیرنظامی حکومتی، فرمان داده است که از این پس، حقوق تقاعدی از حقوق ماهوار کارمندان کسر نشود. هر چند تا به حال علت و انگیزه رهبر طالبان برای صدور این فرمان روشن نیست، اما به نظر می رسد که طالبان قصد دارند روند انتقام‌گیری از منسوبان سابق نظام جمهوری را از حذف فیزیکی به مرحله مرگ تدریجی انتقال دهند. حقوق تقاعدی، به عنوان یک پدیده مدرن که در اواخر قرن ۱۹ میلادی توسط امپراتوری آلمان ابداع و به رسمیت شناخته شد، اکنون به عنوان یکی از حق های انکارناپذیر در قوانین اساسی اکثر کشورهای جهان ثبت و مسجل شده است. این حق بشری، نقش مهمی در فراهم کردن رفاه اجتماعی و اقتصادی کارگران، کارمندان و نظامیان دارد. با این تصمیم رهبر طالبان، نه تنها به چالش‌های اقتصادی و اجتماعی افغانستان افزوده می‌شود، بلکه شیرازه بسیاری از خانواده‌ها از هم خواهد پاشید و زمینه شورش‌ها و ناامنی‌های آتی را به همراه خواهد داشت. سیستم حکومتی افغانستان که در بیست سال نظام جمهوری با همکاری بین‌المللی و با سرمایگذاری هنگفت، به طور گسترده‌ای اصولی، بیروکراتیک، مدرن و با استندردهای جهانی حکومت‌داری تطبیق یافته بود، با بازگشت طالبان به قدرت، به وضعیتی ناپایدار و خطرناک وارد شده است. طالبان ابتدا بسیاری از سیستم‌های حکومتی آنلاین را با این توهم که جامع الکمالات هستند، متوقف کردند، اما هنگامی که متوجه شدند، قادر به ارائه خدمات با استفاده از فناوری روز نیستند، دوباره به کارمندان سطوح پایین و خدماتی حکومت پیشین روی آوردند. به این دلیل، فرمان اخیر رهبر طالبان، پیش از آنکه روئسا و مدیران طالبان را در بر بگیرد، به طور عمد، کارمندان حکومت قبلی را هدف قرار می دهد. تقاعد، فرآیندی است که در آن فرد از فعالیت‌های حرفه‌ای خود دست می‌کشد. این مرحله می‌تواند به صورت کامل یا نیمه‌وقت باشد که در این صورت فرد با کاهش ساعات یا حجم کار به تدریج از شغل خود فاصله می‌گیرد. تقاعد معمولاً به دلیل سالخوردگی، مشکلات جسمی یا تندرستی صورت می‌گیرد. در این دوره، فرد متقاعد از مزایا و حقوق بازنشستگی بهره‌مند می‌شود و پس از فوت، این حقوق ممکن است به وارث او تعلق گیرد. حقوق تقاعدی، به عنوان یکی از حقوق اساسی کارگران و نظامیان، نقش مهمی در فراهم کردن رفاه اجتماعی و اقتصادی برای آن‌ها دارد. با این تصمیم، طالبان نه تنها به این نیازهای اساسی جامعه توجه نمی‌کند، بلکه نقض و انکار حقوق بشری، کارگران و کارمندان را نشان می‌دهد. در نهایت، تصمیماتی همچون حذف حقوق تقاعدی، نه تنها از ضعف سیاست‌گذاری طالبان در مدیریت امور کشوری گواهی می‌دهد، بلکه می‌تواند به افزایش نابرابری اجتماعی و ناامنی گسترده منجر شود. ظاهر منتظر

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر اول

پایان یک روز خونین؛ افزایش تلفات نیروهای نظامی ایران در سیستان و بلوچستان

سید مجید میراحمدی معاون وزارت کشور/داخله ایران درباره آخرین جزئیات در پی حمله مسلحانه بامداد امروز به چند مقر نظامی در چابهار، گفت: «۲عنصر پشتیبان که زمینه حضور افراد تروریست را در چابهار فراهم کرده بودند که اینها غیر ایرانی هستند توسط دستگاههای امنیتی دستگیر شدند.» وی در ادامه افرود: «هدفشان این بود که مقر سپاه راسک را به تصرف دربیاورند و در چابهار نیر مقر سپاه، دریابانی و مقر انتظامی را تصرف کنند که با هوشیاری نیروهای امنیتی ما به هدف خودشان نرسیدند.» میراحمدی افزود: «بر اساس گزارش‌های اولیه فرماندهان و دستگاه‌های اطلاعاتی ما؛ عناصر تروریستی، ایرانی نیستند و هویت اینها در حال بررسی است.» وی بیان کرد: «به گفته فرماندهان امنیتی، ۱۸ نفر از تروریست ها به هلاکت رسیدند که احتمال افزایش آنها به ۱۹ نفر است.» در همین حال، ساعاتی پیش، محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران ایران در گفت‌وگویی تلویزیونی در پاسخ به سوالی درباره منشا عملیات تروریستی در راسک و چابهار عنوان کرد: برآورد خاصی در این زمینه نداریم و باید بررسی بیشتری در این خصوص انجام شود. به نقل از منابع مختلف، در این درگیری ها، دست کم ۱۰ تن از نیروهای نظامی ایران کشته و شماری هم مجروح شده اند.

Farsi, اخبار, انتخاب سردبیر, اول, تحلیل و گزارش, تیتر اول

برگشت به عقب یک انتخاب نیست: ما نباید افغانستان را فراموش کنیم

سرمقاله نشریه «فرانکفورتر قوندشاو» نوشته کارین دالکا افغانستان باید هرگز از دید ما دور نباشد و دلایل متعددی برای این ادعا وجود دارد. بسیاری از خبرهای منفی اخیر افغانستان، یادآور دوران حکومت وحشتناک طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ است. در آن زمان، تخریب گنجینه‌های فرهنگی از جمله مجسمه‌های بودا در بامیان و بیشتر از همه، ظلم وحشیانه به زنان باعث ترس و وحشت در سراسر جهان شد. با افسوس، تاریخ تکرار می‌شود: از زمانی که رژیم بنیادگرای اسلامی در سال ۲۰۲۱ دوباره در افغانستان به قدرت رسید، دختران و زنان را به طور روزافزون از جامعه عمومی بیرون می‌ راند و آنها را به طور سیستماتیک از حق رأی محروم می‌ کند. اما خبر نگران‌کننده این است که طالبان می‌خواهند دوباره زنان را به اتهام «زنا» سنگسار کنند. این پیوستگی در مسیر نابودی یک فرهنگ، دوباره بیانگر شکست غم‌انگیز ماموریت بین‌المللی در افغانستان است، شکستی که مسئولان سیاسی در آلمان برای مدت‌ها نخواستند به آن اعتراف کنند. عملیات در افغانستان شکست خورده است! نتایجی که توسط کمیسیون مطالعاتی بوندستاگ اعلام شده است، این را به وضوح نشان می‌دهد: عملیات در افغانستان از لحاظ استراتژیکی شکست‌خورده بوده است. گزارش موقت این کمیسیون که بیش از ۳۰۰ صفحه است، به تازگی ارائه شده، اما تاکنون در رسانه‌ها و محافل سیاسی در برلین کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این کاهش توجه ممکن است به دلیل واقعیت تلخی باشد که عملیات در افغانستان به‌صورت کلی شکست خورده است‌ و این واقعیت از زمان خروج نیروهای ائتلاف بین المللی به‌ صورت مخفیانه در سال ۲۰۲۱، مشخص بوده است. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا سیاستمداران از این تجربه درس گرفته‌اند یا خیر؟ تا پایان سال ۲۰۲۴، کمیسیون موظف نمایندگان مجلس و کارشناسان، توصیه‌هایی را ارائه خواهند کرد، اما آیا نخبگان سیاسی آماده به انجام تغییرات لازم هستند؟ شک و تردید منطقی است. خطر تروریسم از افغانستان هنوز هم وجود دارد و این امر نمی‌تواند به‌سادگی نادیده گرفته شود. رفتار نادرست با کارمندان محلی سابق و بسیاری از افغان‌های در معرض خطر که به درستی احساس می‌کنند که رها شده‌اند، نشان می‌دهد که در سیاست و جامعه تمایل زیادی برای حل مسئله‌های ناشی از شکست در افغانستان وجود دارد. این مسائل نباید از دید عمومی دور باشند و نباید از ذهن سیاستمداران کنار رفته باشند. حملات اخیر گروه‌های شبه نظامی تروریستی مانند دولت اسلامی « داعش» در کشورهای دیگر جهان نشان‌دهنده این مسئله است. این نشان می‌دهد که تهدید جهادگرایی و تروریسم هنوز هم از افغانستان بسیار واقعی است. «جنگ علیه تروریزم» این محل پرورش را هرگز خشک نکرد، بلکه آن را بارور کرد. هر چند طالبان ادعا می‌کنند که در حال مبارزه با گروه «شاخه خراسان گروه داعش» هستند، اما کارشناسان امنیتی هشدار می‌دهند، نباید به آنها اعتماد کرد که قادر به کنترل وضعیت خواهند بود. هر کسی که به‌افغانستان بی‌توجهی کند، منافع امنیتی خود را در واقعیت نادیده‌گری می‌گیرد. بنابراین، آلمان و جامعه بین‌المللی نمی‌توانند به‌سادگی مسئولیت خود را در قبال افغانستان و ادامه تغییرات مخرب در آن، رها کنند. این مسئله از نظر اخلاقی و استراتژیکی اهمیت دارد و نیازمند بررسی دقیق و اعمال تغییرات جدی در سیاست‌ها و رویه‌های موجود است.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر پنجم, جهان, دانش و فناوری

فضانوردان قصد دارند در ماموریت جدید ناسا، در سطح ماه چند نوع گیاه مختلف را پرورش دهند

به گزارش یورونیوز، هدف از این ماموریت که در سال ۲۰۲۶ انجام خواهد شد، بررسی امکان زیست انسان در کره ماه است. فضانوردان قرار است در پروژه «لی‌اف» که مخفف «تاثیرات ماه روی گیاهان کشاورزی» است، مطالعاتی پیرامون نحوه تطابق‌پذیری گیاهان با محیط ماه انجام دهند. آن‌ها سه نوع گیاه مختلف را روی سطح ماه خواهند برد تا ببیند این گیاهان چه واکنشی در برابر تشعشعات فضایی از خود نشان خواهند داد. این پروژه توسط آزمایشگاه فناوری‌های فضایی مستقر در کلرادو طراحی شده است که در حال توسعه گلخانه‌ای محصولات کشاورزی در فضا است کریستین اسکوبار، معاون آزمایشگاه فناوری‌های فضایی که این پروژه را رهبری می‌کند، گفت که این تحقیق گامی بزرگ به سوی درک چگونگی رشد محصولات کشاورزی در فضا خواهد بود. در پایان مأموریت آرتمیس ۳، گیاهان به زمین بازگردانده می‌شوند تا بتوان آن‌ها را در سطح مولکولی مطالعه کرد. ناسا گفت این پروژه به آماده شدن برای «حضور طولانی مدت انسان در ماه کمک می‌کند.» پیشتر فضانوردان چینی در ماموریت «چینج-4» در سال ۲۰۱۹ موفق به کشت دانه‌‌های پنبه شدند اما پس از این‌که گلخانه دچار مشکلات فنی شد این گیاهان از بین رفتند. اولین ماموریت آرتمیس در سال ۲۰۲۲ و بدون سرنشین انجام شد. ناسا قرار است در دومین ماموریت در سال ۲۰۲۵ فضانوردانی به فضا بفرستند که گرد ماه پرواز کنند و سپس به زمین بازگردند. ماموریت نهایی یا همان آرتمیس ۳ که در سال ۲۰۲۶ انجام خواهد شد، حدود ۳۰ روز طول خواهد کشید. در این ماموریت فضانوردان پیش از بازگشت به زمین در مدار ماه زندگی خواهند کرد و برای انجام پژوهش‌های به سطح ماه خواهند رفت. خاک کره ماه تفاوت‌های زیادی با خاک روی زمین دارد. خاک ماه حاوی سنگ، قطعات معدنی و قطعات کوچک شیشه ساینده و به طور کلی فاقد آب، نیتروژن و فسفر برای کمک به رشد گیاهان است. ناسا دو پژوهش علمی دیگر را نیز که فضانوردان قرار است در ماموریت بعدی به ماه بررسی کنند، فاش کرد. سایر پروژه‌های علمی شامل استقرار وسیله پایش لرزه‌سنج در سطح ماه است. دانشمندان به کمک این دستگاه قادر خواهند بود ماه‌لرزه‌ها را اندازه گیری کنند و اطلاعات بیشتری درباره آن به دست بیاورند. در پروژه بعدی نیز تحقیقاتی در خصوص یافتن آب و یخ در زیر سطح خاک ماه انجام خواهد شد تا در آینده بتوان از آن به عنوان منبع آب آشامیدنی استفاده کرد. پام ملروی، معاون ناسا گفت: «با این ابزارهای نوآورانه مستقر در سطح ماه، ما در حال آغاز یک سفر تحول‌آفرین هستیم.»

Farsi, افغانستان, تحلیل و گزارش, تفسیر تخصصی, تیتر اول

پاکسازی دوباره صفوف طالبان: تحلیل سوابق جهادی و رقابت های درون گروهی

در روزهای اخیر، مکتوبی بر روی شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که نشان می‌دهد «کمیسیون تصفیه صفوف» طالبان در حال مواجه با مشکلات جدی در روند کاری خود است و هم‌اکنون هیأت تدقیق را موظف و مأمور کرده تا سوابق جنگی “جهادی” افراد را دوباره به طور دقیق بررسی کند. در این مکتوب پنج ماده‌ای، به مقامات محلی طالبان در ولایات کشور هشدار داده شده است که در روند تدقیق سوابق جنگی افراد، مداخله نکنند و به استقلالیت کمیسیون احترام بگذارند. برای معاون والی که در حقیقت نماینده و مسئول ولایتی کمیسیون تصفیه صفوف در ولایات است، شرایط سختی برای تثبیت سوابق جنگی افراد وضع شده است. منابع مختلف تأیید می‌کنند که تا به حال نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر، فورمه تثبیت سوابق “جهادی” را اخذ کرده‌اند و ادعا می‌کنند که در بیست سال جنگ با دولت و نیروهای بین‌المللی و ناتو، در صف طالبان جنگیده‌اند. این مسئله از آن جهت دارای اهمیت ویژه است که منابع رسمی تا قبل از سقوط نظام جمهوری، تعداد جنگجویان طالبان را بین ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر تخمین می‌زدند که در مقایسه با ثبت نام ۶۰۰ هزار نفری که حالا صحبت از آن است، گیج‌کننده و پرسش برانگیز است. در دوره جنگ بیست ساله، طالبان برای تضعیف حکومت قانونی افغانستان و نفوذ لایه ایی در محلات، بی هیچ پیش شرطی و با آغوش باز، دزدان حرفه ایی، مافیای مواد مخدر، باندهای سازمان یافته آدم ربا، آدم کشان شناخته شده تعقیب حکومت و حتی تروریستان خارجی را هم در صفوف خود جای داده و برای شان هویت «مجاهد» قائل شده بودند. به نظر می رسد که طالبان با چالش‌ها و رقابت‌های به وجود آمده‌ی درون‌گروهی دست ‌و پنجه نرم می کند و سعی دارد، با تقلید از الگوهای ایدئولوژیک موجود در منطقه، با هر قیمتی شکل ساختار کنونی را حفظ کند. ولی همزمان، نیز تلاش می کند تا وفادارترین افراد را در سطوح مختلف حاکمیتی، به ویژه در رده های میانی و پایینی، نگهدارد. در این میان، قندهار که مرکز قدرت طالبان به شمار می‌آید، سعی می کند تا با تسریع روند کار «هیأت تدقیق» در دل کمیسیون تصفیه صفوف، هرگونه تلاش برای سبوتاژ فرمان‌های آتی «امیرالمومنین» و شاخ شدن افراد را در مقابل سیاست های کلان این گروه حاکم را، در نطفه خنثی کند.

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر دوم, جهان

جنگ سایه: حمله جنگنده‌های اسرائیلی به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق

محمدرضا زاهدی از فرماندهان نیروی قدس «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران» عصر دیروز دوشنبه ۱۳ حمل بر اثر حمله هوایی اسرائیل به ساختمان بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق سوریه، کشته شد. برخی منابع می‌گویند که بین ۵ تا ۷ نفر در این حمله کشته شده اند ولی با وجود این، هنوز هیچ آمار رسمی از خسارت و تلفات این حمله منتشر نشده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم ایران، محمدهادی حاجی‌رحیمی معاون محمد رضا زاهدی نیز جزو کشته شدگان است. حاجی رحیمی پیش از این، معاون هماهنگ‌کننده نیروی قدس سپاه پاسداران بوده است. رسانه های اسرائیلی سال گذشته، لیست ترور فرماندهان سپاه را منتشر کرده بود که نام سیدرضی موسوی در آن قرار داشت. «سید رضی موسوی» یک تن از فرماندهان شناخته شده سپاه نیز در اوایل ماه جدی سال قبل(۱۴۰۲)، در حمله هوایی جنگنده‌های اسرائیلی به زینبیه دمشق کشته شد. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران از احضار کاردار سفارت سوئیس در تهران به وزارت خارجه خبر داده و گفته است که «پیام مهمی به دولت آمریکا ارسال شد.» همچنین عصر دوشنبه و لحظاتی پس از حمله، دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد طی نامه‌ای خواستار برگزاری جلسه فوری شورای امنیت در ارتباط با حمله به کنسولگری این کشور در دمشق شد. روسیه و عربستان سعودی، حمله جنگنده های اسرائیلی به کنسولگری ایران در دمشق را محکوم کردند. وزارت خارجه آمریکا پیشتر در واکنش به حمله هوایی  به کنسولگری ایران در دمشق گفت یک تیم ویژه را مسئول بررسی این واقعه کرده است و مشغول بررسی جزییات برای یافتن عامل یا عوامل آن است. این مقام آمریکایی درباره پیامدهای حمله هوایی  بر تحولات منطقه گفته: «من نمی‌خواهم پیش از آن که ما جزییات و اطلاعات کافی جمع‌آوری کنیم، اظهارنظری در این باره کنم اما واضح است که ما همیشه نگران هر چیزی که موجب افزایش تنش و درگیری در منطقه شود هستیم.»

Farsi, اخبار, انتخاب سردبیر, تحلیل و گزارش, تیتر اول

اظهارات ضد و نقیض: نگرانی‌ها درباره امنیت و توطئه‌های بین‌المللی

المرصاد، رسانه ی نزدیک به طالبان، در مطلبی با عنوان «اوضاع امنیتی منطقه و سیاست دوگانه پاکستان»، از سفیر پیشین افغانستان در اسلام‌آباد نقل قول کرده است که غرب با حمایت مالی از داعش و از طریق پاکستان، در تلاش است تا منطقه، از جمله ایران، چین و روسیه را ناامن کند و از تحقق پروژه‌های اقتصادی بزرگ منطقه ایی مانع شود. عاطف مشعل، با رد اتهامات پاکستان درباره فعالیت گروه داعش در افغانستان مدعی شده که «شهاب المهاجر» رهبر گروه داعش خراسان، در حال حاضر در ایالت بلوچستان پاکستان اقامت دارد. به نقل از المرصاد، داکتر نسیم، رهبر «جنبش ملی بلوچ» در گردهمایی در جینوا، سوئیس، از موجودیت مراکز داعش در پاکستان ابراز نگرانی کرده و گفته است که ارتش پاکستان، مراکز داعش در ایالت بلوچستان را حمایت مالی و لوژیستیکی می‌کند. پیش از این، سهیل شاهین، مسئول دفتر سیاسی طالبان در قطر، در مصاحبه ای با یک رسانه روسی، اظهار داشت که داعش در پاکستان، ایران، هند و آسیای میانه، مخفیگاه‌های امنی دارد.

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر پنجم, دانش و فناوری

هیئت‌های مکاتب کانادا علیه غول‌های رسانه‌های اجتماعی اقدام قانونی کردند

در یک حرکت بسیار مهم، چهار هیئت مدیره مکاتب بزرگ در تورنتو، تصمیم به شروع یک دعوای حقوقی علیه غول‌های فناوری پشت پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی معروف، فیس‌بوک و اینستاگرام (که متعلق به شرکت متا پلتفرم است)، اسنپ‌چت و تیک‌تاک (که توسط شرکت‌های دیگری مانند اسنپ و بایت‌دنس تولید شده‌اند)، کرده‌اند. این مقامات ادعا می‌کند که این غول‌های فناوری عمدا محصولاتی اعتیادآور را طراحی و بازاریابی کرده‌اند که به طور قابل توجهی سیستم آموزشی را مختل کرده‌اند. این شکایت نگرانی‌های بیشتری را در مورد سلامت روان، کمبود توجه و تغییر نحوه تفکر و رفتار دانش‌آموزان بر اثر استفاده از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی به وجود می‌آورد. مربیان بیشتری زمان خود را صرف رسیدگی به مسائل مرتبط با رسانه‌های اجتماعی می‌کنند که باعث می‌شود زمان مفیدی که برای اهداف اصلی آموزشی قرار بود، از دست برود. تعدیل‌های برنامه درسی به منظور برآوردن نیازهای رو به رشد دانش‌آموزان تحت تأثیر مصرف رسانه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد که باعث تقاضای منابع قابل توجه و چالش‌های کارکنان می‌شود. مقامات هیئت مدرسه منطقه تورنتو اظهار داشتند: “ما ادعا می‌کنیم که این شرکت‌ها با سهل انگاری محصولات اعتیادآور را طراحی و به بازار عرضه کرده‌اند که وظایف هیئت مدیره ما برای افزایش موفقیت و رفاه دانش‌آموزان را مختل کرده‌اند.” این دعوی یک نقطه عطف مهم در نبرد جاری برای رسیدگی به اثرات نامطلوب رسانه‌های اجتماعی بر آموزش است. انتظار می‌رود که جرقه گفتگوهای مهمی در مورد مسئولیت شرکت‌های فناوری در حفاظت از رفاه کاربران جوان و یکپارچگی سیستم آموزشی باشد.

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر چهارم, جهان

افزایش استخدام نوجوانان در ارتش آلمان: موضوعی که نگرانی‌ها را به وجود آورده است

نشریه “دی سایت” آلمان در یک مقاله اعلام کرد که ارتش آلمان تنها در موارد استثنایی مجاز به استخدام افراد زیر ۱۸ سال است، اما آمارها نشان می‌دهد که تعداد استخدام‌های این گونه در ارتش آلمان به طور چشمگیری افزایش یافته است. در سال گذشته، ارتش آلمان تقریباً ۱۸۸۰۰ سرباز جدید را به خدمت گرفته است. آمارها نشان می‌دهد که درصد نسبتاً زیادی از این سربازان جدید، زیر ۱۸ سال بوده‌اند. توافقی که احزاب سوسیال دموکرات، سبزها و لیبرال دموکرات در قرارداد ائتلاف فدرال به آن دست یافته‌اند، آموزش و خدمت با سلاح باید برای سربازان بالای ۱۸ سال باشد. در پاسخ به این مسئله، وزارت دفاع آلمان اعلام کرده که متقاضیان ۱۷ ساله تنها در صورت قبولی در آزمون جامع استعداد جسمانی و روانی قابل استخدام هستند. همچنین، متقاضیان زیر سن برای استخدام در ارتش، نیاز به رضایت والدین و یک دوره آزمایشی شش ماهه دارند. ارتش آلمان با مشکل کمبود پرسنل روبرو است، به خصوص در سال های اخیر که با تهدیدات امنیتی ناشی از حمله روسیه به اکراین مواجه شده است. وزارت دفاع آلمان اعلام کرده که تعداد حدود ۲۷۰۰۰ پست در ارتش آلمان خالی مانده است. بحث‌ها در مورد احیای سربازی اجباری در آلمان دوباره داغ شده است‌. وزیر دفاع فدرال آلمان ، در مصاحبه‌ای با «زودویچه سایتونگ» اظهار داشته که تعلیق خدمت اجباری سربازی در سال ۲۰۱۱ یک اشتباه بوده است.

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر دوم

سرپیچی برخی اعضای طالبان از فرمان‌های ملاهبت‌الله آخندزاده رهبر این گروه

با توجه به گزارش منتشر شده در روز جمعه ۱۰ حمل با عنوان «چگونگی حکومت داری طالبان در افغانستان»، اعضای گروه طالبان در مواردی از جمله «ممنوعیت چند همسری و کشتارهای فراقانونی» به فرمان های آخندزاده عمل نکرده‌اند. بر اساس گزارش، رهبری طالبان و مقامات ارشد گروه در سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی اختلاف نظر جدی دارند که مهم‌ترین آن مرتبط با ممنوعیت آموزش زنان است. اعضای کابینه طالبان بارها به تصمیمات رهبری درباره زنان، واکنش نشان داده‌اند. ملا محمد یعقوب، وزیر دفاع، عباس استانکزی، معاون وزارت امور خارجه، و سراج الدین حقانی، وزیر داخله طالبان، از مقامات ارشد این گروه هستند که مخالف «منع آموزش زنان» شده‌اند. مقامات طالبان با سرپیچی از دستورات رهبری، دختران خود را برای آموزش به مدارس مخفی ارسال کرده‌اند. با اینکه رهبر طالبان تاکید کرده است که چند همسری «غیرضروری و اسراف» است، اما فرماندهان این گروه همچنان به ازدواج‌های متعدد ادامه می‌دهند. گزارش اشاره می‌کند که اعضای طالبان، وعده رهبری درباره عفو عمومی را نقض کرده و به کشتارهای فراقانونی کارمندان دولت پیشین افغانستان ادامه داده‌اند. همچنین، تعیین خویشاوندان اعضای طالبان در ادارات دولتی نیز مورد انتقاد قرار گرفته است که نشان می‌دهد طالبان فرمان رهبری مبنی بر ممنوعیت تعیین بر اساس خویشاوندی و فساد را نادیده گرفته‌اند. به علاوه، اقدامات خودسرانه برخی از اعضا و نظامیان طالبان نیز در مورد بازداشت‌های زنان خودسرانه در کابل انتقادها را به همراه داشته‌است.

Farsi, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر چهارم

تحقیقات حمله به شهروندان چینی: پاکستان در جستجوی عاملان و طراحان

در یک توافق مهم میان دولت پاکستان و بازرسان کشور چین، وزیر داخله‌ی پاکستان وعده داده است که عاملان و طراحان حمله به ۵ انجینر چینایی و راننده شان که منجر به کشته شدن آن‌ها شد، دستگیر و محاکمه خواهند شد. این تصمیم در میان اظهارات متناقض گروه‌های مختلف گرفته شده است، زیرا هیچ گروهی مسئولیت این حمله را برعهده نمی‌گیرد. حمله به انجینران و شهروندان چینایی در این کشور سابقه دارد و در این حملات، علاوه بر تلفات انسانی، اثرات مستقیمی بر روی تعاملات تجاری و اقتصادی بین پاکستان و چین داشته است. گزارش ها حاکی است که شهروندان چینایی پس از حمله انتحاری اخیر، به دلیل نگرانی‌های امنیتی، از ادامه کار شان در پروژه های زیرساختی، منصرف شده اند و سرمایه‌گذاری‌های زیادی به حالت تعلیق درآمده که مهمترین آنها احداث سه سد بزرگ در این کشور است. با وجود تلاش‌های دولت پاکستان برای ایجاد امنیت، اعلامیه‌های متعددی از سوی مقامات چین صادر شده است که تأکید دارد پاکستان باید بر علاوه تحقیقات سریع و کامل، از اقدامات لازم برای حفاظت از شهروندان چین در کشور میزبان اطمینان دهد تا امکان ادامه فعالیت‌های اقتصادی چین در پاکستان ممکن شود. نخست‌وزیر پاکستان نیز در جلسات اضطراری دولتی تأکید کرده است که باید با استفاده از تمام منابع دولتی، عاملان این حمله تروریستی را شناسایی و دستگیر کرد تا امنیت کارگران و پروژه‌های چین تضمین شود. در نهایت، این حوادث بیشتر از هر چیزی نشانگر نیاز به همکاری و توافقات امنیتی است تا از وقوع اینگونه حملات جلوگیری شود و اقتصاد و تعاملات تجاری بین دولت‌ها رونق گیرد.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر سوم, جهان

رهبری اوکراین به دنبال حل دیپلماتیک برای بحران جنگ

در حالی که وزیر امور خارجه اکراین، دیمیتری کوله‌با، آماده سفر به دهلی نو برای برگزاری نشست‌های دیپلماتیک است، چالش‌های بسیاری در پیش‌روی اکراین قرار دارد. از جمله این چالش‌ها، ناکامی در جلب توجه جهانی به مسائل جنگ در اکراین و عدم توافقات معقول با روسیه برای صلح در منطقه است. پیش از این ولادیمیر زلنسکی، از عدم تمایل برخی کشورها برای شرکت در اجلاس اکراین و توجه کم جامعه جهانی به کشورش نسبت به غزه، خالی شدن انبارهای سلاح کانادا، درخواست‌های مکرر از آمریکا برای رفع نیازهای ارتش اکراین و ارسال پاتریوت و گلوله توپ، گلایه های را مطرح کرده است. با توجه به نظرات اخیر کوله‌با، امکان دیدار دوم یا سوم میان مقامات اوکراین و روسیه در چارچوب نشست‌های صلح در سوئیس نیز به طرفین ارائه شده است، اما این موضوع نیازمند توافقات دیپلماتیک و گام‌های محکم برای حل و فصل بحران‌های امنیتی است. با اعلام کوله‌با از نیاز به توجه بیشتر به اکراین در نشست‌های صلح و اعلام آمادگی هند برای حمایت از صلح عادلانه و پایدار در منطقه، می‌توان انتظار داشت که برگزاری نشست‌های بین‌المللی با حضور کشورهای کلیدی و تعیین مقررات مشترک، برای تسریع در راه‌حل‌های صلح‌آمیز در منطقه کمک کند. این تحلیل نشان می‌دهد که بحران اکراین همچنان یکی از مسائل مهم در صحنه بین‌المللی است و نیازمندی به رویکردهای دیپلماتیک منطقه‌ای و جهانی برای حل آن دارد.

Farsi, اخبار, افغانستان, تحلیل و گزارش, تیتر اول

معمای پرنده‌های ناشناس در آسمان افغانستان

حوادثی همچون شنیده شدن صدای طیاره‌های بدون سرنشین و دیدن پرنده‌های ناشناس در فضای هوایی افغانستان، نشانگر وجود مسائل امنیتی و سیاسی پیچیده‌ای هستند که باید مورد بررسی قرار گیرند. در این بستر، دو مسئله ی مهم برای تحلیل و بررسی وجود دارند: اولاً، ورود طیاره‌های بدون سرنشین به فضای هوایی کشور می‌تواند نشانگر حضور نظامی فعال کشورهای دور و نزدیک از جمله همسایه‌ها، مانند پاکستان، ایران و چین باشد. هدف این کشورها با مانورهای پهبادی شبانه اخیر هنوز واضح نیست و این موضوع نیازمند بررسی و تحلیل دقیق‌تر است تا بتوان به اهداف و نیازهای آن‌ها پی برد. ثانیاً، حضور پرنده‌های ناشناس نظامی در فضای هوایی افغانستان ‌و سکوت معنادار طالبان در این مورد، نشان می‌دهد که طالبان هنوز هم قادر به حفظ امنیت فضای هوایی کشور نیستند و بدون شک دچار ضعف‌های جدی در این زمینه هستند. این وضعیت نشان می‌دهد که طالبان نه تنها قدرت نظامی کافی برای مقابله با تهدیدات خارجی را ندارند بلکه نیاز به اصلاح و بهبود سیستم دفاعی خود دارند. مسئله‌ای که در حال حاضر ممکن نیست و اگر طالبان به همین شکل در قدرت باقی بمانند، افغانستان تا مدت‌ها فاقد سیستم دفاعی و نیروی هوایی باقی خواهد ماند. به طور کلی، این حوادث نشان می‌دهند که فضای هوایی افغانستان همچنان مورد توجه کشورها و سازمان‌های جاسوسی و نظامی قرار دارد و طالبان نتوانسته‌ اند تا اکنون کنترلی بر هوا – فضای کشور داشته باشند. بنابراین، بررسی دقیق‌تر و تحقیقات بیشتر در این زمینه ضروری است تا بتوان اهداف، نقش‌ها و تهدیدات این پرنده‌های ناشناس را به دقت بررسی کرد.

Farsi, تحلیل و گزارش, تیتر چهارم

پس از حمله مسکو: آغاز تحقیقات بازرسان روس در تاجیکستان

در پی حمله مرگبار به یک سالن کنسرت در حومه مسکو که به کشته شدن بیش از ۱۵۰ نفر انجامید، تیمی از بازرسان روس (سه‌شنبه ۷حمل) وارد تاجیکستان شدند تا از خانواده‌های چهار متهم بازجویی کنند. منابع امنیتی تاجیک که خواستند نامشان فاش نشود، اعلام کردند این خانواده‌ها از مناطق مختلف به پایتخت آورده شده‌اند. این حادثه خونین که تاکنون منجر به دستگیری ۱۱ نفر به علاوه ۳ تن دیگر که به گفته منابع روسی، دیشب بازداشت شده اند، از سوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به افراط‌گرایان اسلامی نسبت داده شده است. پوتین همچنین تاکید کرد عاملان این جنایت ارتباطاتی با اکراین داشته‌اند، ادعایی که از سوی کییف رد شده است. این اظهارات در حالی مطرح می‌شوند که هنوز پرسش‌های زیادی درباره انگیزه‌ها و ارتباطات بین‌المللی این حادثه باقی است. جامعه بین‌المللی و روسیه به دنبال پاسخ‌هایی برای این پرسش‌ها هستند در حالی که تنش‌ها در منطقه افزایش می‌یابد.

Farsi, اخبار, تحلیل و گزارش, تیتر پنجم

رقابت تنگاتنگ در انتخابات اسلواکی: نامزدهای موافق اکراین و روسیه به دور دوم می‌روند

در انتخابات ریاست جمهوری اسلواکی، پس از شمارش نزدیک به تمامی آرا، رقابت به دور دوم کشیده شده است، جایی که ایوان کراک، نامزد طرفدار غرب با کسب ۴۲.۴۴ درصد آرا و پیتر پلگیرینی، نخست وزیر پیشین و طرفدار روسیه با حدود ۳۷ درصد رای، به عنوان دو نامزد پیشرو معرفی شدند. این انتخابات برجسته‌ترین نشانه‌ای است که دیدگاه‌های متفاوت در خصوص جنگ اوکراین و نقش اسلواکی در این میان را به نمایش می‌گذارد. ایوان کراک، با تأکید بر ادامه حمایت از اکراین در مقابل روسیه و پلگیرینی که به دنبال روابط صلح‌آمیز با مسکو است، دو نگرش متفاوت را پیش روی رای‌دهندگان قرار داده‌اند. ریاست جمهوری در اسلواکی گرچه به طور عمده نقشی تشریفاتی دارد، اما این انتخابات می‌تواند به عنوان نمایانگر مواضع اجتماعی و سیاسی جامعه اسلواکی در قبال بحران اکراین و روابط خارجی در نظر گرفته شود. اسلواکی به عنوان عضوی از ناتو و اتحادیه اروپا، دارای نقشی کلیدی در سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است و انتخاب رئیس جمهور جدید می‌تواند بر تعاملات آینده این کشور با همسایگان و شرکای جهانی تأثیرگذار باشد. ایوان کراک که حمایت گسترده‌ای از مخالفان دولت و همچنین زوزانا کاپوتوا، رئیس جمهور فعلی و منتقد سرسخت دولت و حامی اکراین دارد، در صورت پیروزی در دور دوم که برای تاریخ ۶ اپریل برنامه‌ریزی شده است، با چالش‌ها و مخالفت‌هایی از سوی اردوگاه طرفدار روسیه مواجه خواهد شد. این در حالی است که رقابت انتخاباتی و دور دوم پیش رو، فرصتی برای هر دو نامزد فراهم می‌کند تا دیدگاه‌ها و برنامه‌های خود را برای جذب آرای بیشتر به رای‌دهندگان ارائه دهند.

Farsi, افغانستان, انتخاب سردبیر, اول, تحلیل و گزارش, تیتر اول

هیبت الله آخندزاده و استراتژی جدید طالبان: پیام روشن به مسکو و دستور مقابله با غرب

در تحلیلی تازه، سخنان اخیر ملا هیبت الله آخندزاده، رهبر طالبان، نه تنها حاوی تهدیدات صریح به غرب بر سر مسائل حقوق بشری است، بلکه پیامی محکم به مسکو در راستای تبیین موقعیت طالبان به عنوان یک شریک استراتژیک در برابر چالش‌های مشترک می‌دهد. او که خود را «امیرالمومنین و نماینده الله» می‌خواند، با صراحت تمام اعلام داشت که اگر قرار باشد، حقوق بشر «به سبک غربی» بر او تحمیل شود، آماده جنگیدن دو دهه دیگر علیه غرب است. این اظهارات در زمانی حساس منتشر می‌شود که داعش خراسان اقدام به حملات تروریستی در قندهار و سپس مسکو کرده‌است. با وجود انگشت اتهام روسیه به سمت اوکراین، عدم اظهار نظر مستقیم درباره نقش افغانستان و طالبان در این حملات، فضایی از ابهام را ایجاد کرده است. این در حالی است که آخندزاده موضعی استراتژیک اتخاذ کرده و مسکو را مطمئن می‌سازد که طالبان نه تنها مظنون نیستند بلکه دوستی قابل اتکا در برابر چالش‌های غربی هستند. در حالی که مخاطب این بخش سخنان آخندزاده، افراد گروهش است، با تاکید بر اینکه «با گرفتن کابل و نشستن روی صندلی‌های ولایت و نوشیدن چای سبز و سیاه، کار تمام نشده و این آغاز راه است،» نشان می‌دهد که طالبان آماده مقابله با چالش‌های داخلی و تثبیت قدرت خود هستند. بنابراین، این سخنان در راستای آماده‌سازی طالبان برای مقابله با تهدیدات داخلی و تضمین استقرار طولانی‌مدت آن‌ها در قدرت تفسیر می‌شود. نگاهی عمیق‌تر به سخنان آخندزاده نشان می‌دهد که او برخورد با داعش خراسان را به عنوان یک اولویت اساسی تلقی می‌کند. با توجه به خطراتی که این گروه تروریستی می‌تواند از طریق حملات بین‌المللی ایجاد کند، طالبان می‌خواهند نشان دهند که مسئولیت‌پذیر هستند و می‌توانند به عنوان یک بازیگر امنیتی مطمئن در منطقه عمل کنند. در نهایت، سخنان آخوندزاده انعکاسی از تلاش طالبان برای ارائه خود به عنوان یک قدرت سیاسی و امنیتی مستقل و با ثبات در صحنه بین‌المللی است. آن‌ها نه تنها سعی در تثبیت موقعیت خود دارند بلکه می‌خواهند در چشم انداز جدید ژئوپلیتیکی، نقشی فعال و تعیین‌کننده ایفا کنند.

Scroll to Top