مخاطبان

در اقدام جدیدی، مجلس علیای تاجیکستان لایحه‌ای را تصویب کرده است که شرکت کودکان در جشن‌های عید فطر و عید قربان و همچنین پوشیدن حجاب اسلامی را ممنوع می‌کند. این لایحه که هدفش مقابله با حجاب به سبک کشورهای خاورمیانه است، از ۸ ماه می مورد بررسی قرار گرفته بود. نمایندگان مجلس علیا در این مصوبه واردات، فروش، پوشیدن و تبلیغ آنچه را که «لباس‌های بیگانه با فرهنگ تاجیکستان» خوانده‌اند، ممنوع کردند. در این مصوبه، حجابی که از خاورمیانه وارد آسیای میانه شده، به عنوان نماد «اسلام‌گرایی افراطی» معرفی شده است. پیش از این، مجلس نمایندگان تاجیکستان در ۸ جون لایحه مشابهی را تصویب کرده بود. با این‌که برقع در تاجیکستان ممنوع شده، زنان می‌توانند روسری‌های خود را به سبک سنتی به سر داشته باشند. بر اساس اصلاحات جدید در قانون تنظیم سنت‌ها و جشن‌ها، زنانی که از این قانون پیروی نکنند، ۷۴۰ دالر جریمه می‌شوند. اشخاص حقیقی که از این قانون تخطی کنند، به پرداخت ۵ هزار و ۴۰۰ دالر جریمه محکوم می‌شوند. مقام‌های دولتی و مذهبی در صورت تخطی با جریمه‌های بالاتری مواجه خواهند شد، به ترتیب ۳ هزار و ۷۰۰ دالر و ۵ هزار و ۶۰ دالر. در گذشته، محدودیت‌های حجاب در نهادهای عمومی تاجیکستان وجود داشت، اما هیچ مصوبه‌ای به صورت رسمی پوشش اسلامی را ممنوع نمی‌کرد. از سال ۲۰۰۷، گزارش‌ها نشان می‌دهند که تلاش‌های مقامات تاجیکستان برای اجرای ممنوعیت حجاب اسلامی به تدریج افزایش یافته است. وزارت آموزش و پرورش تاجیکستان هم حجاب اسلامی و هم دامن کوتاه به سبک غربی را برای دانش‌آموزان ممنوع کرده بود و این ممنوعیت به تدریج به همه مؤسسات دولتی گسترش یافت. در سال‌های اخیر، مبارزه با پوشش اسلامی در کوچه‌ها، خیابان‌ها و مراکز اداری و تجاری تاجیکستان توسط کارگروه‌های ویژه‌ای به نام «تبلیغ فرهنگ ملی بانوان تاجیک» شدت یافته است. علاوه بر این، در تاجیکستان گذاشتن ریش‌ بلند برای مردان نیز به صورت غیررسمی ممنوع است. به گزارش برخی منابع خبری، هزاران مرد در دهه گذشته مجبور شده‌اند که ریش‌های خود را بتراشند. از دیگر مصوبات اخیر می‌توان به برنامه‌های فرهنگی و آموزشی جدید اشاره کرد که با هدف تقویت هویت ملی تاجیکستان و مقابله با نفوذ فرهنگ‌های خارجی تدوین شده‌اند. دولت تاجیکستان همچنین در نظر دارد برنامه‌های آموزشی در مدارس را بازبینی کند تا ارزش‌های ملی و فرهنگی بیشتری به دانش‌آموزان آموزش داده شود. این اقدامات نشان‌دهنده تلاش‌های گسترده دولت تاجیکستان برای حفظ و تقویت هویت فرهنگی و ملی این کشور در برابر تأثیرات خارجی است.

محمد اشرف غنی، رئیس‌ جمهور پیشین افغانستان که در تبعید خودخواسته در امارات متحده عربی زندگی می‌کند، در پیام عیدی خود تأکید کرد که نظام مشروع تنها از طریق اجماع ملی و «عقل جمعی» به وجود می‌آید. او، بدون اشاره مستقیم به طالبان، اظهار داشت: «کسانی که زیارت حج نصیب‌شان شده، امیدوارم دعایشان برای ایجاد نظام مشروع، با ثبات و مرفه به درگاه الهی مورد قبول واقع شود.» آقای غنی در این پیام که به دو زبان و به صورت نوشتاری و صوتی منتشر شده، اعلام کرد: «استبداد مشروعیت نمی‌بخشد و تفنگ، انفجار و انتحار راه مشروعیت را هموار نمی‌کند. این مردم هستند که مشروعیت می‌ بخشند.» همچنین، آقای غنی هشدار داد: «همه می‌دانند که افغان‌ها به طور واضح و آشکار خواهان نظام و حکومت قابل قبول برای همه هستند، اما ترجیح می‌دهند این کار به صورت صلح‌آمیز انجام شود و طرفدار جنگ و خونریزی نیستند. ضرب‌المثلی می‌گوید: “گرهی که با انگشت باز می‌شود، نیاز به دندان و مشت ندارد.” اما صبر و شکیبایی مردم نامحدود نیست و نباید این گره را کور بیابند و برای باز کردن آن خدای ناکرده به دندان و مشت متوسل شوند. این راه ویرانی و تباهی کشور است که در نیم قرن گذشته بارها تجربه شده است.» آقای غنی در بخشی از پیامش به برخی از چهره‌های شناخته‌شده اشاره کرده و نوشته است: «آزموده را آزمودن خطاست. ایجاد و تحکیم مشروعیت نباید به معنای بازگرداندن افراد آزموده شده و منفور قبلی باشد. آینده کشور باید توسط اکثریت قاطع مردم افغانستان، شامل جوانان، زنان و افراد بی‌بضاعت، تعیین و مسیر آینده کشور مشخص شود.» محمد اشرف غنی در اخیر پیامش افزوده است: «فکر من فکر آبادی است و برای مردم خود خوشبختی می‌خواهم و برای خود هیچ چیزی نمی‌خواهم. من می‌خواهم با شریک ساختن طرح‌های خود برای آبادانی وطن و رفاه مردم، سهم خود را ادا کنم تا امانت مشروعیتی که نزد من است، به یک نظام مشروع تحویل دهم.»