گزارش جدید هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) به شورای امنیت نشان می‌دهد که اختلافات در سطح رهبری طالبان از جمله در حوزه حکومت‌داری همچنان وجود دارند.
بر اساس این گزارش، با وجود حفظ «وحدت عمومی» برخی تنش‌های داخلی در ساختار عمودی طالبان به روشنی دیده می شوند. اما طالبان به تلاش برای کاهش اختلافات و جلب حمایت مردم ادامه می‌دهند، در حالی که فعالیت‌های مدنی و سیاسی برای زنان و مردان بیش از گذشته محدود شده اند.
این گزارش تأکید می‌کند که سال تحصیلی جدید که از ماه مارچ آغاز شد، برای سومین سال متوالی شاهد بسته ماندن مکاتب برای دختران بالاتر از صنف ششم بود. همچنین، حدود ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان در سال ۲۰۲۴ به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت.
در زمینه اختلافات سیاسی، گزارش اشاره می‌کند که در رهبری طالبان درباره مسائل حکومت‌داری مانند اجرای ممنوعیت مواد مخدر دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. به نظر می‌رسد که حکومت‌داری بیشتر به سمت قندهار متمایل شده و هبت الله آخندزاده، رهبر طالبان، نفوذ بیشتری بر مقام‌های طالبان در کابل اعمال می‌کند.
در همین حال، در طول دوره تهیه این گزارش، چندین اعتراض نسبتاً بزرگ در تعدادی از ولایات کشور برگزار شد که نگرانی‌ها درباره مسائل اقتصادی و معیشتی را مطرح ساختند. برخی تظاهرات به‌طور مسالمت‌آمیز پایان یافت، اما برخی دیگر با استفاده از زور، متفرق و سرکوب شدند.
به طور نمونه، در ۳۱ مارچ ۲۰۲۴ در ولایت هلمند، دکانداران در اعتراض به مالیات جدید تظاهرات کردند و دو دکاندار به دلیل امتناع از پرداخت مالیات بازداشت شدند. نیروهای طالبان برای متفرق کردن معترضان به هوا شلیک کردند و پنج معترض را با چوب و سنگ مورد بدرفتاری قرار دادند.
گزارش می افزاید که طالبان به تقویت آموزش در مدارس دینی ادامه داده‌اند. پس از ارزیابی مدارس در دسمبر ۲۰۲۳، وزارت معارف طالبان ریاستی برای توسعه حرفه‌ای مدارس و بهبود ظرفیت اداری و معلمان ایجاد کرد. با این حال، این تلاش شامل برگزاری امتحانات برای ۶۴ هزار فارغ‌التحصیل مرد برای تعیین صلاحیت آن‌ها در علوم دینی بود.
همزمان رویدادهای امنیتی در افغانستان در مقایسه با سه ماهه مشابه سال گذشته ۵۵ درصد افزایش یافته‌اند. از ۱ فبروری تا ۱۳ می، سازمان ملل ۲۵۰۵ رویداد مرتبط با امنیت را ثبت کرده است. همچنین، رویدادهای مرتبط با مواد مخدر از ۲۱۲ به ۴۱۸ مورد افزایش یافته‌اند که افزایش ۹۷ درصدی را نشان می‌دهد.
مخالفان مسلح طالبان چالش مهمی برای کنترل اراضی طالبان ایجاد نکرده‌اند. جبهه آزادی افغانستان و جبهه مقاومت ملی حملاتی را عمدتاً در کابل انجام دادند. داعش نیز در طول دوره گزارش، شش حمله انجام داد که مقامات طالبان و غیرنظامیان را هدف قرار داد.
در زمینه حملات مخالفین طالبان، گزارش اشاره می‌کند که حملات با استفاده از مواد منفجره دست‌ساز باعث کشته و زخمی شدن حداقل ۹۸ غیرنظامی شده که شامل ۳۰ کشته و ۶۸ زخمی بود. مهمات منفجر نشده نیز منجر به تلفات قابل‌توجهی از غیرنظامیان، به ویژه در میان کودکان شده است. گزارش همچنین سه قتل فراقانونی، ۳۷ بازداشت خودسرانه و چهار مورد شکنجه و بدرفتاری با مقامات دولتی سابق و اعضای نیروهای دفاعی و امنیتی پیشن افغانستان را مستند کرده است.
در نهایت، اقتصاد افغانستان به دلیل کاهش قیمت واردات و تقاضای پایین با فشار کاهش تورم مواجه است. تا فبروری۲۰۲۴، تورم کل، به منفی ۹.۷ درصد نسبت به سال قبل رسیده است.
حامیه نادری
