گزارشهای تازه از کابل حاکی از آن است که گروه طالبان، عبدالسمیع غزنوی، روحانی برجسته و از چهرههای تأثیرگذار در میان حلقات مذهبی این گروه را بازداشت و به حبس محکوم کردهاند. منابع آگاه میگویند که علت این اقدام، صدور فتوای غزنوی علیه پاکستان و همچنین انتقاد آشکار او از ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان بوده است؛ دو موضوعی که همزمان ریشه در اختلافات ایدئولوژیک و ملاحظات سیاسی دارند.
بر اساس اطلاعاتی رسیده،غزنوی، هنگام برگزاری آزمون در مدرسه دینیاش در کابل، از سوی مأموران استخبارات طالبان که از قندهار اعزام شده بودند، بازداشت شده است. گفته میشود که این بازداشت با دستور مستقیم رهبر طالبان صورت گرفته است. محکمه نظامی این گروه نیز روز چهارشنبه، اول اسد، او را به ۴۵ روز زندان محکوم کرده است.
عبدالسمیع غزنوی در سه دهه گذشته به عنوان یکی از استادان مذهبی مطرح در حلقات طالبان شناخته میشد. او آموزگار بسیاری از اعضای ارشد این گروه بوده است، و همین مسئله موجب شد تا برخی از مقامات امنیتی طالبان در کابل از اجرای حکم بازداشت او خودداری کنند. اما نهاد استخبارات، که بهشدت تحت فرماندهی مستقیم رهبری این گروه قرار دارد، در نهایت تصمیم به اجرای حکم گرفت.
بازداشت یک روحانی بانفوذ از درون ساختار فکری طالبان، میتواند بهعنوان نشانهای از افزایش تنشهای درونی در این گروه تلقی شود. از یک سو، این اقدام بیانگر آن است که رهبری طالبان هیچگونه مخالفت یا انحراف از خط رسمی ایدئولوژیک خود را تحمل نمیکند؛ و از سوی دیگر، ممکن است بازتاب نارضایتی برخی حلقات سنتی از رادیکالیزهشدن روزافزون ساختار قدرت در این گروه باشد.
بازداشت عبدالسمیع غزنوی نهتنها یک رویداد قضایی، بلکه یک پیام سیاسی و ایدئولوژیک نیز است . طالبان در تلاشاند تا اختلافنظرهای داخلی را سرکوب کرده و انسجام ظاهریشان را حفظ کنند، حتی اگر این انسجام به قیمت حذف چهرههای بانفوذ در میان خودشان تمام شود. چنین روندی میتواند شکافهای عمیقتری را درون بدنه فکری و امنیتی این گروه ایجاد کند،شکافهایی که در آینده ممکن است پیامدهای گستردهتری داشته باشد.
ندیم احمدی