در حالی که محدودیتهای گسترده بر حقوق زنان و دختران در افغانستان همچنان ادامه دارد، شماری از نمایندگان مجمع پارلمانی شورای اروپا با صدور اعلامیهای رسمی خواستار اقدامهای جدیتر و مؤثرتر جامعه بینالمللی در حمایت از زنان افغانستانی شدند. این اعلامیه که روز جمعه، ۱۹ ثور، منتشر شد، نشاندهنده افزایش توجه نهادهای اروپایی به بحران انسانی جاری در افغانستان است؛ بحرانی که یکی از مهمترین قربانیان آن، زنان و دختران این کشور هستند.
به گزارش مجله دیپلومات، ۲۱ نماینده از احزاب مختلف کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله اتریش، بلژیک، سوئد و ترکیه با امضای این اعلامیه، همبستگی خود را با زنان افغانستان ابراز کردهاند. در متن این بیانیه تأکید شده است که زنان افغانستانی با خطرات و محدودیتهایی بیسابقه روبهرو هستند و نیازمند حمایت فوری و پایدار از سوی جامعه جهانیاند.
اعضای مجمع پارلمانی اروپا در این اعلامیه، از دولتها و نهادهای بینالمللی خواستهاند تا حمایتهای ملموستری از زنان و دختران افغانستان در کشورهای میزبان انجام دهند. بسیاری از زنان پناهنده افغان، بهویژه در کشورهای منطقه مانند ایران، پاکستان، ترکیه و کشورهای آسیای مرکزی، با شرایط دشوار حقوقی، اقتصادی و اجتماعی دست و پنجه نرم میکنند.
یکی از نکات برجسته این اعلامیه، پیشنهاد تأسیس «مرکز منطقهای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل برای آسیای مرکزی و افغانستان» در شهر آلماتی قزاقستان است. هدف از ایجاد چنین مرکزی، تمرکز بر مسائل توسعهای، حقوق بشر، و بهویژه ارتقای وضعیت زنان و دختران در منطقه اعلام شده است. این مرکز میتواند بهعنوان یک نهاد هماهنگکننده در سیاستگذاری و اجرای برنامههای آموزشی، بهداشتی و حمایت حقوقی برای زنان افغان در منطقه عمل کند.
این اقدام مجمع پارلمانی شورای اروپا نشاندهنده قدرت دیپلماسی پارلمانی در فشار بر دولتها و نهادهای بینالمللی برای اتخاذ رویکردی فعالتر نسبت به بحرانهای انسانی است. با آنکه این اعلامیه الزامآور نیست، اما میتواند زمینهساز تصویب بودجهها، ابتکارهای منطقهای و همکاریهای بیندولتی در راستای حمایت از زنان افغانستانی شود.
در شرایطی که زنان افغانستان نه تنها از حقوق اولیه محروم شدهاند، بلکه در معرض تبعیض سیستماتیک قرار دارند، چنین ابتکارهایی میتواند گامی بهسوی تغییر باشد؛ اما این تغییر نیازمند اقدام عملی، تأمین مالی، و نظارت بر تعهدات بینالمللی است. حمایت واقعی از زنان افغانستان زمانی معنا پیدا میکند که به جای وعدههای کلی، در قالب پروژههای مشخص، سیاستهای پذیرش بهتر پناهندگان، و حمایت قانونی از آنان در کشورهای میزبان تحقق یابد.
ندیم احمدی