June 22, 2024

گلشیفته فراهانی، بازیگر مشهور ایرانی، از دولت‌ها خواسته است که آپارتاید جنسیتی را در پیش‌نویس معاهده جنایات علیه بشریت وارد کنند. او اعلام کرده که سرکوب و تبعیض علیه زنان و دختران در حکومت طالبان و جمهوری اسلامی ایران نمونه‌ای از آپارتاید جنسیتی است. فراهانی در صفحه اینستاگرام خود نوشت که با وکلای بین‌المللی و مدافعان حقوق بشر همکاری کرده و با امضای نامه‌ای مشترک از دولت‌ها درخواست کرده‌اند که آپارتاید جنسیتی را به‌عنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسند. در متن منتشر شده توسط فراهانی آمده است: «زنان و دخترانی که تحت حکومت طالبان در افغانستان و جمهوری اسلامی ایران زندگی می‌کنند، با سرکوب و تبعیض جنسیتی سیستماتیک و نهادینه مواجه هستند. این برخورد باید به نام واقعی‌اش، یعنی آپارتاید جنسیتی، شناخته شود.» کمیته حقوقی (ششم) مجمع عمومی سازمان ملل قرار است در ماه اکتوبر سال روان میلادی درباره معاهده پیشنهادی جنایات علیه بشریت بحث کند. کشورهای عضو، این فرصت را دارند که آپارتاید جنسیتی را به عنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسند. به رسمیت شناختن این جنایت می‌تواند ابزارهای لازم را برای مقابله با رژیم‌های آپارتاید و پاسخگو کردن عاملان آپارتاید جنسیتی در اختیار جامعه بین‌المللی قرار دهد. فراهانی تأکید کرد: «ما نمی‌توانیم این فرصت را برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت در قوانین بین‌المللی از دست بدهیم.» گروهی از زنان افغان و ایرانی با راه‌اندازی کارزاری به نام «پایان دادن به آپارتاید جنسیتی» خواستار معرفی این عمل به عنوان جنایت علیه بشریت شده‌اند. این کارزار روز سه‌شنبه، (۲۹ جوزا) در شبکه‌های اجتماعی شروع به کار کرد. ریچارد بنت، گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان، در گزارش جدیدش که روز چهارشنبه هفته قبل منتشر شد، اعلام کرد که آپارتاید جنسیتی دقیق‌ترین توصیف برای سرکوب نهادینه زنان در افغانستان است و از دولت‌ها خواست که این جنایت را به رسمیت بشناسند. در حال حاضر، آپارتاید جنسیتی در قوانین بین‌المللی جرم‌انگاری نشده است، اما فعالان افغان چندین کارزار برای به رسمیت شناختن آن به عنوان جنایت در قوانین بین‌المللی به راه انداخته‌اند. حامیه نادری

ذاکر جلالی، رئیس اداره سوم سیاسی وزارت امور خارجه طالبان، در صفحه ایکس خود اعلام کرد که شرایط برای حضور هیأت آنها در نشست آینده دوحه فراهم شده است. او تأکید کرد که تا کمتر از ۱۰ روز دیگر که زمان برگزاری نشست است، باید دید چه تحولات جدیدی رخ خواهد داد. سومین نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل در قطر برگزار می‌شود و فرستاده های ویژه کشورها در امور افغانستان در آن حضور خواهند داشت. جلالی بیان کرد که «امارت اسلامی» تصمیم به ارسال هیأتی به این نشست گرفته، اما سطح شرکت آن‌ها هنوز مشخص نیست. به گفته جلالی، موضوعات اصلی نشست شامل بحث‌هایی در زمینه بخش خصوصی، مسائل مالی و بانکی، مبارزه با مواد مخدر و شرایط معیشتی مردم افغانستان خواهد بود. او افزود که این نشست باید در جایگاه مناسب خود ارزیابی شود و تحت ریاست معاون دبیرکل سازمان ملل، فرستادگان ویژه به بحث و گفتگو خواهند پرداخت.

گزارش جدید هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) به شورای امنیت نشان می‌دهد که اختلافات در سطح رهبری طالبان از جمله در حوزه حکومت‌داری همچنان وجود دارند. بر اساس این گزارش، با وجود حفظ «وحدت عمومی» برخی تنش‌های داخلی در ساختار عمودی طالبان به روشنی دیده می شوند. اما طالبان به تلاش برای کاهش اختلافات و جلب حمایت مردم ادامه می‌دهند، در حالی که فعالیت‌های مدنی و سیاسی برای زنان و مردان بیش از گذشته محدود شده اند. این گزارش تأکید می‌کند که سال تحصیلی جدید که از ماه مارچ آغاز شد، برای سومین سال متوالی شاهد بسته ماندن مکاتب برای دختران بالاتر از صنف ششم بود. همچنین، حدود ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان در سال ۲۰۲۴ به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. در زمینه اختلافات سیاسی، گزارش اشاره می‌کند که در رهبری طالبان درباره مسائل حکومت‌داری مانند اجرای ممنوعیت مواد مخدر دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. به نظر می‌رسد که حکومت‌داری بیشتر به سمت قندهار متمایل شده و هبت الله آخندزاده، رهبر طالبان، نفوذ بیشتری بر مقام‌های طالبان در کابل اعمال می‌کند. در همین حال، در طول دوره تهیه این گزارش، چندین اعتراض نسبتاً بزرگ در تعدادی از ولایات کشور برگزار شد که نگرانی‌ها درباره مسائل اقتصادی و معیشتی را مطرح ساختند. برخی تظاهرات به‌طور مسالمت‌آمیز پایان یافت، اما برخی دیگر با استفاده از زور، متفرق و سرکوب شدند. به طور نمونه، در ۳۱ مارچ ۲۰۲۴ در ولایت هلمند، دکانداران در اعتراض به مالیات جدید تظاهرات کردند و دو دکاندار به دلیل امتناع از پرداخت مالیات بازداشت شدند. نیروهای طالبان برای متفرق کردن معترضان به هوا شلیک کردند و پنج معترض را با چوب و سنگ مورد بدرفتاری قرار دادند. گزارش می افزاید که طالبان به تقویت آموزش در مدارس دینی‌ ادامه داده‌اند. پس از ارزیابی مدارس در دسمبر ۲۰۲۳، وزارت معارف طالبان ریاستی برای توسعه حرفه‌ای مدارس و بهبود ظرفیت اداری و معلمان ایجاد کرد. با این حال، این تلاش شامل برگزاری امتحانات برای ۶۴ هزار فارغ‌التحصیل مرد برای تعیین صلاحیت آن‌ها در علوم دینی بود. همزمان رویدادهای امنیتی در افغانستان در مقایسه با سه ماهه مشابه سال گذشته ۵۵ درصد افزایش یافته‌اند. از ۱ فبروری تا ۱۳ می، سازمان ملل ۲۵۰۵ رویداد مرتبط با امنیت را ثبت کرده است. همچنین، رویدادهای مرتبط با مواد مخدر از ۲۱۲ به ۴۱۸ مورد افزایش یافته‌اند که افزایش ۹۷ درصدی را نشان می‌دهد. مخالفان مسلح طالبان چالش مهمی برای کنترل اراضی طالبان ایجاد نکرده‌اند. جبهه آزادی افغانستان و جبهه مقاومت ملی حملاتی را عمدتاً در کابل انجام دادند. داعش نیز در طول دوره گزارش، شش حمله انجام داد که مقامات طالبان و غیرنظامیان را هدف قرار داد. در زمینه حملات مخالفین طالبان، گزارش اشاره می‌کند که حملات با استفاده از مواد منفجره دست‌ساز باعث کشته و زخمی شدن حداقل ۹۸ غیرنظامی شده که شامل ۳۰ کشته و ۶۸ زخمی بود. مهمات منفجر نشده نیز منجر به تلفات قابل‌توجهی از غیرنظامیان، به ویژه در میان کودکان شده است. گزارش همچنین سه قتل فراقانونی، ۳۷ بازداشت خودسرانه و چهار مورد شکنجه و بدرفتاری با مقامات دولتی سابق و اعضای نیروهای دفاعی و امنیتی پیشن افغانستان را مستند کرده است. در نهایت، اقتصاد افغانستان به دلیل کاهش قیمت واردات و تقاضای پایین با فشار کاهش تورم مواجه است. تا فبروری۲۰۲۴، تورم کل، به منفی ۹.۷ درصد نسبت به سال قبل رسیده است. حامیه نادری

امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، در نشست شورای امنیت درباره وضعیت افغانستان تاکید کرد که ایران به حمایت از افغانستان متعهد است. وی گفت که «ایران با وجود تحریم‌ها، در زمان‌های بحرانی و چالش‌هایی که مردم افغانستان با آن مواجه بوده‌اند، مرزهای خود را به روی آوارگان و پناهندگان افغانستانی باز نگه داشته و تاکنون بیش از شش میلیون افغانستانی را با هزینه سالانه ۱۰ میلیارد دلار میزبانی کرده است.» ایروانی افزود: «ایران به ۷۰۰ هزار دانش‌آموز افغانستانی آموزش ارائه کرده و به روابط اقتصادی و تجاری با افغانستان ادامه می‌دهد.» او همچنین بر پروژه‌هایی مانند بندر چابهار، راه‌آهن و کشت جایگزین برای کاهش تولید مواد مخدر تاکید کرد. وی همچنین با اشاره به چالش‌های مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر، خواستار حمایت بیشتر بین‌المللی شد و افزود که ایران نمی‌تواند به تنهایی این مشکلات را مدیریت کند. ایروانی از جامعه بین‌المللی خواست که حمایت سریع و کافی از کشورهای میزبان مانند ایران را فراهم کند. سفیر ایران در سازمان ملل همچنین به تهدیدات تروریستی از درون افغانستان اشاره کرد و تاکید کرد که تعامل مستمر بین‌المللی با «مقامات افغانستان» برای صلح و ثبات منطقه‌ای ضروری است. وی افزود که ایران به طور فعال در ابتکارات منطقه‌ای برای تشویق گفتگو با افغانستان شرکت می‌کند و از تلاش‌های نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در ترویج صلح و ثبات در افغانستان حمایت می‌کند.

وزارت معادن و پطرولیم طالبان اخیراً اعلام کرد که با توجه به ظرفیت بالای افغانستان در بخش نفت، شماری از شرکت‌های ترکیه‌ای، ایرانی، روسی و ازبکستانی علاقه‌مندی خود را برای ساخت تاسیسات و پالایشگاه‌های نفتی در کشور اعلام کرده‌اند. این وزارتخانه چندی قبل اعلام کرده بود که با حفاری و فعال‌سازی شش حلقه چاه جدید در حوزه نفتی آمو دریا، مجموع چاه‌های فعال به ۲۴ حلقه و میزان استخراج نفت به ۱۳۵۰ تن در روز افزایش یافته است. وزارت معادن و پطرولیم زیر اداره طالبان همچنین برنامه دارد تا پایان سال ۲۰۲۴، ۱۲ حلقه چاه در قشقری، ۸ حلقه چاه در زمرد سای، یک حلقه چاه در بازار کمی و ۲ حلقه چاه در بلاک‌های آق دریا حفاری کند. این اقدام تعداد مجموعی چاه‌های فعال حوزه نفتی آمو دریا را به ۴۷ حلقه و استخراج روزانه نفت را به سه هزار تن خواهد رساند. حوزه نفتی آمو دریا که در ولایت‌های سرپل، جوزجان و فاریاب در شمال افغانستان واقع شده است، شامل ۱۵ حلقه چاه در بلاک‌های قشقری، ۶ حلقه چاه در بلاک‌های انگوت و ۳ حلقه چاه در بلاک‌های آق دریا می‌شود که روزانه ۱۳۵۰ تن نفت از این چاه‌ها استخراج و توسط بخش خصوصی در داخل کشور تصفیه می‌گردد. اگرچه رقم‌های کنونی استخراج نفت افغانستان نسبت به بازارهای نفتی جهان چندان قابل توجه نیست، اما روند افزایشی استخراج نفت در افغانستان که با مشکلات اقتصادی متعددی مواجه است، می‌تواند نویدبخش خبرهای خوب برای مردم و اقتصاد این کشور در سال‌های آینده باشد. وزارت معادن و نفت طالبان همچنین اعلام کرد که قرارداد واگذاری استخراج و پالایش نفت حوزه قشقری در ولایت سرپل به شرکت ملی نفت چین واگذار شده است. حوزه نفتی آمو دریا در شمال افغانستان از بخش‌های نفت‌خیز کشور است که در ولایت‌های سرپل و فاریاب قرار دارد.