همزمان با روز جهانی آزادی مطبوعات، سازمان ملل متحد در افغانستان با ابراز نگرانی شدید نسبت به وضعیت کنونی رسانهها، از محدودیتهای روزافزون و فشارهای فزاینده بر خبرنگاران انتقاد کرده و خواستار حمایت جدی از آزادی بیان و مطبوعات شده است.
در بیانیهای که از سوی دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) منتشر شده، آمده است که خبرنگاران افغان با تهدیدهای امنیتی، فشارهای اقتصادی و محدودیتهای نهادینهشده مواجهاند، در حالی که نقش کلیدی آنان در اطلاعرسانی و نظارت بر عملکرد حاکمیت نادیده گرفته میشود.
روزا اتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در افغانستان، در بخشی از این بیانیه اظهار داشته است:
«رسانههای آزاد، ستون فقرات یک جامعه پویا و آگاهاند. در حالیکه جهان از روز جهانی آزادی مطبوعات گرامیداشت میکند، رسانهها در افغانستان بهطور پیوسته استقلال خود را از دست میدهند.»
بر اساس یافتههای سازمان ملل، بحران اقتصادی کشور سبب بسته شدن دهها رسانه شده و خبرنگاران بسیاری را بیکار ساخته است. در عین حال، فشارهای نهادهای حاکم بر رسانهها افزایش یافته، بهگونهای که بازداشت، شکنجه و تهدید خبرنگاران – بهویژه زنان – به امر روزمره بدل شده است.
پاتریشیا مکفیلیپس، نماینده یونسکو در افغانستان نیز در بخشی از سخنان خود درباره تهدیدهای نوین ناشی از فناوری هشدار داد:
«هوش مصنوعی میتواند ابزار تازهای برای سانسور، گسترش اطلاعات نادرست و نظارت دیجیتال بر روزنامهنگاران باشد. این فناوری چالشهای جدیدی را در برابر آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات ایجاد میکند.»
یونسکو بر ضرورت ایجاد همکاریهای گسترده میان نهادهای ملی و بینالمللی برای حفاظت از آزادی مطبوعات در افغانستان تأکید کرده است.
در شرایطی که افغانستان یکی از خطرناکترین کشورهای جهان برای فعالیت رسانهای تلقی میشود،خبرنگاران تأکید میکند که سکوت در برابر محدودسازی رسانهها، به معنی خاموشی کامل صدای مردم خواهد بود.