June 23, 2024

رسانه های نزدیک به طالبان، از بازداشت ملا ادریس با اسم مستعار «‌گل انعام سیرت» فرمانده سابق داعش خراسان خبر دادند. به نقل از این منابع، این فرمانده مهم داعش به همراه ۲۰ نفر از نیروهایش در ولسوالی خوگیانی ولایت ننگرهار بازداشت شده است. وی پس از بازگشت طالبان به قدرت در دیدار با فرماندهان ارشد طالبان، از جمله خلیل الرحمن حقانی، بر علاوه بیعت با این گروه، تعهد کرده بود که زندگی مسالمت‌آمیزی را در پیش بگیرد. تا اکنون روشن نیست که سیرت دوباره به صف داعش پیوسته بوده یا اینکه، قربانی سیاست های منطقه ای طالبان در برابر داعش شده است. داعش خراسان پیشتر قبل اعلام کرده بود که حامیان اقتصادی و ایدئولوژیک طالبان و همچنین موسسات کمک رسان بین المللی در افغانستان را هدف قرار می‌دهد.

زیر سایه پادشاهی محافظه‌کار عربستان سعودی، زنان در یک تحول بی‌سابقه، به سرعت در حال تثبیت جایگاه خود به عنوان نیروی کار هستند. امروز ۳۱ درصد از جمعیت زنان این کشور شاغل‌اند، در حالی که تا سال ۲۰۱۱ تنها ۱۰ درصد از زنان شاغل بودند. پس از اعتراضات بهار عربی، دولت پادشاهی متوجه شد که برای مقابله با بیکاری جوانان و کاهش وابستگی به نیروی کار خارجی، باید فرصت‌های شغلی بیشتری برای زنان ایجاد کند. سیاست‌های اصلاحی دولت، از جمله اعمال سهمیه استخدام و ارائه مزایای بیکاری، منجر به پیوستن صدها هزار زن به بازار کار شد. پیشرفت زنان در راستای اهداف برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، برای کاهش وابستگی به نفت و ایجاد یک اقتصاد متنوع‌تر صورت گرفته است. این برنامه هدف افزایش ۳۰ درصدی مشارکت زنان به‌عنوان نیروی کار تا سال ۲۰۳۰ را دنبال می‌کند. ورود گسترده زنان به بازار کار باعث تحول اقتصادی و اجتماعی در عربستان شده است. علاوه بر افزایش تولید ناخالص داخلی، مشارکت اقتصادی بیشتر زنان به خانواده‌ها کمک کرده تا از نظر مالی مقاوم‌تر شوند و شرکت‌ها به استعدادهای بیشتری دسترسی پیدا کنند. شاخص زنان، تجارت و قانون بانک جهانی، امتیاز عربستان سعودی را از ۲۹ در سال ۲۰۱۱ به ۷۱ در سال ۲۰۲۳ افزایش داده است. باوجود موانع، تأثیر این تغییرات دگرگون کننده بوده است. مشارکت اقتصادی کامل‌تر زنان، تولید ناخالص داخلی عربستان را طی دهه گذشته بیش از پنج درصد افزایش داده است. مأموریت فضایی ریانه برناوی نیز نمادی از پیشرفت زنان در این کشور بوده است. عربستان سعودی به سمت آینده‌ای نوآور و مدرن پیش می‌رود و نقش اساسی زنان توانمند این کشور به عنوان محرک این تحول، انکارناپذیر است. حامیه نادری

در اقدام جدیدی، مجلس علیای تاجیکستان لایحه‌ای را تصویب کرده است که شرکت کودکان در جشن‌های عید فطر و عید قربان و همچنین پوشیدن حجاب اسلامی را ممنوع می‌کند. این لایحه که هدفش مقابله با حجاب به سبک کشورهای خاورمیانه است، از ۸ ماه می مورد بررسی قرار گرفته بود. نمایندگان مجلس علیا در این مصوبه واردات، فروش، پوشیدن و تبلیغ آنچه را که «لباس‌های بیگانه با فرهنگ تاجیکستان» خوانده‌اند، ممنوع کردند. در این مصوبه، حجابی که از خاورمیانه وارد آسیای میانه شده، به عنوان نماد «اسلام‌گرایی افراطی» معرفی شده است. پیش از این، مجلس نمایندگان تاجیکستان در ۸ جون لایحه مشابهی را تصویب کرده بود. با این‌که برقع در تاجیکستان ممنوع شده، زنان می‌توانند روسری‌های خود را به سبک سنتی به سر داشته باشند. بر اساس اصلاحات جدید در قانون تنظیم سنت‌ها و جشن‌ها، زنانی که از این قانون پیروی نکنند، ۷۴۰ دالر جریمه می‌شوند. اشخاص حقیقی که از این قانون تخطی کنند، به پرداخت ۵ هزار و ۴۰۰ دالر جریمه محکوم می‌شوند. مقام‌های دولتی و مذهبی در صورت تخطی با جریمه‌های بالاتری مواجه خواهند شد، به ترتیب ۳ هزار و ۷۰۰ دالر و ۵ هزار و ۶۰ دالر. در گذشته، محدودیت‌های حجاب در نهادهای عمومی تاجیکستان وجود داشت، اما هیچ مصوبه‌ای به صورت رسمی پوشش اسلامی را ممنوع نمی‌کرد. از سال ۲۰۰۷، گزارش‌ها نشان می‌دهند که تلاش‌های مقامات تاجیکستان برای اجرای ممنوعیت حجاب اسلامی به تدریج افزایش یافته است. وزارت آموزش و پرورش تاجیکستان هم حجاب اسلامی و هم دامن کوتاه به سبک غربی را برای دانش‌آموزان ممنوع کرده بود و این ممنوعیت به تدریج به همه مؤسسات دولتی گسترش یافت. در سال‌های اخیر، مبارزه با پوشش اسلامی در کوچه‌ها، خیابان‌ها و مراکز اداری و تجاری تاجیکستان توسط کارگروه‌های ویژه‌ای به نام «تبلیغ فرهنگ ملی بانوان تاجیک» شدت یافته است. علاوه بر این، در تاجیکستان گذاشتن ریش‌ بلند برای مردان نیز به صورت غیررسمی ممنوع است. به گزارش برخی منابع خبری، هزاران مرد در دهه گذشته مجبور شده‌اند که ریش‌های خود را بتراشند. از دیگر مصوبات اخیر می‌توان به برنامه‌های فرهنگی و آموزشی جدید اشاره کرد که با هدف تقویت هویت ملی تاجیکستان و مقابله با نفوذ فرهنگ‌های خارجی تدوین شده‌اند. دولت تاجیکستان همچنین در نظر دارد برنامه‌های آموزشی در مدارس را بازبینی کند تا ارزش‌های ملی و فرهنگی بیشتری به دانش‌آموزان آموزش داده شود. این اقدامات نشان‌دهنده تلاش‌های گسترده دولت تاجیکستان برای حفظ و تقویت هویت فرهنگی و ملی این کشور در برابر تأثیرات خارجی است.

نشریه حقوق‌دانان استرالیا گزارش داده است که اتحادیه بین‌المللی وکلا، انجمن وکلای افغانستان در تبعید را به عنوان عضو جدید پذیرفته است. این پذیرش به عنوان یک گام مهم در حمایت از وکلای افغان که پس از بازگشت طالبان به قدرت، مجبور به ترک کشور شده‌اند، تلقی می‌شود. مارک آلیس، مدیر اجرایی اتحادیه بین‌المللی وکلا، در مراسم عضویت انجمن وکلای افغانستان در تبعید اظهار داشت: «جامعه جهانی وکلای افغانستان در تبعید را فراموش نکرده است». وی تأکید کرد: «پذیرش انجمن وکلای افغانستان در تبعید نشان‌دهنده این است که بازگشت طالبان به قدرت نتوانسته است کار و دستاوردهای وکلای مدافع مستقل این کشور را نابود کند». روح‌الله قاری‌زاده، رئیس انجمن وکلای افغانستان در تبعید، بیان کرد که تلاش‌های فراوانی را برای به عضویت درآمدن این انجمن در اتحادیه بین‌المللی وکلا انجام داده‌اند. بر اساس گزارش نشریه حقوق‌دانان آسترالیا، وی تصریح کرد که عضویت رسمی این انجمن در اتحادیه بین‌المللی وکلا در ۱۷ جون انجام شده است. پیش از تبعید، انجمن وکلای اف غانستان نقش حیاتی در ارتقاء سیستم قضایی و حمایت از حقوق قانونی شهروندان در این کشور ایفا می‌کرد. این انجمن با ارائه آموزش‌های حقوقی به وکلا، برگزاری سمینارها و کارگاه‌های آموزشی، و ایجاد شبکه‌ای از وکلای مدافع مستقل، توانست تأثیر قابل توجهی در بهبود وضعیت حقوقی در افغانستان بگذارد. این انجمن همچنین در مبارزه با فساد و ترویج شفافیت در سیستم قضایی افغانستان نقش مهمی داشت. وکلای عضو این انجمن به صورت مستقل و بدون وابستگی به دولت، از حقوق قانونی شهروندان دفاع می‌کردند و با ارائه خدمات حقوقی رایگان به اقشار آسیب‌پذیر، به ویژه زنان و کودکان، توانستند اعتبار و اعتماد عمومی را جلب کنند. با عضویت در اتحادیه بین‌المللی وکلا، انجمن وکلای افغانستان در تبعید برنامه‌های متعددی برای حمایت از وکلای افغان در سراسر جهان و ارائه خدمات حقوقی به پناهندگان و مهاجران افغان روی دست دارد. این انجمن با هدف ارتقاء حقوق بشر و حقوق قانونی پناهندگان، به همکاری با سایر نهادهای بین‌المللی ادامه خواهد داد. یکی از برنامه‌های کلیدی این انجمن، ارائه آموزش‌های حقوقی و مشاوره‌های قانونی به وکلای افغان در تبعید است تا آنان بتوانند به بهترین شکل ممکن به جامعه پناهندگان و مهاجران افغان خدمات ارائه دهند. همچنین، انجمن در تلاش است تا شبکه‌ای از وکلای افغان در تبعید را ایجاد کند که بتوانند به صورت هماهنگ و موثر در برابر چالش‌های حقوقی پیش روی جامعه افغان عمل کنند. انجمن وکلای افغانستان در تبعید با سایر نهادهای بین‌المللی همکاری می‌کند تا صدای وکلای افغانستان در تبعید را به گوش جهانیان برساند و حمایت‌های لازم را برای بازسازی سیستم قضایی افغانستان فراهم کند. این همکاری‌ها شامل تبادل تجربیات، برگزاری کنفرانس‌ها و نشست‌های بین‌المللی، و تلاش برای جلب حمایت مالی و معنوی برای پروژه‌های حقوقی مرتبط با افغانستان است. پذیرش انجمن وکلای افغانستان در تبعید به عضویت اتحادیه بین‌المللی وکلا نه تنها یک موفقیت بزرگ برای وکلای افغان در تبعید است، بلکه نشان‌دهنده حمایت جامعه جهانی از تلاش‌های آنان برای حفظ و ارتقاء حقوق قانونی و انسانی در شرایط سخت و بحرانی می‌باشد. این انجمن با استفاده از فرصت‌های جدید و همکاری‌های بین‌المللی، به دنبال ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در زندگی وکلای افغان و جامعه مهاجرین افغان خواهد بود. حامیه نادری

تابستان امسال، تیمی از ورزشکاران زن و مرد افغانستان به نمایندگی از کشورشان در بازی‌های المپیک پاریس شرکت خواهد کرد. این تیم به‌طور ویژه‌ای نمادین است زیرا اولین بار پس از بازگشت طالبان به قدرت و استقرار حکومت آن‌ها در کابل است که ورزشکاران افغان در چنین رویدادی شرکت می‌کنند. در حالی که سازمان ملل از “آپارتاید جنسیتی” در افغانستان تحت حکومت طالبان صحبت می‌کند، حضور این تیم در بازی‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. از زمانی که طالبان در تابستان ۲۰۲۱ به قدرت رسیدند، هیچ کشوری حکومت آن‌ها را به رسمیت نشناخته است. بنابراین، حضور تیم‌های افغانستانی در رویدادهای ورزشی بین‌المللی به‌دقت دنبال می‌شود. اعضای تیم افغانستان چه کسانی هستند؟ طبق اعلام کمیته بین‌المللی المپیک در اواسط جون، تیم افغانستان شامل شش ورزشکار، سه زن و سه مرد، خواهد بود. این تصمیم به‌منظور رعایت برابری جنسیتی اتخاذ شده است. ورزشکاران مرد در رشته‌های، شنا و جودو شرکت خواهند کرد، در حالی که زنان افغان در رشته‌های دو و میدانی و دوچرخه‌سواری رقابت می‌کنند. نام این ورزشکاران هنوز توسط کمیته بین‌المللی المپیک یا کمیته ملی افغانستان اعلام نشده است. اما داد محمد پاینده اختری، مدیر کل کمیته ملی المپیک مستقر در کابل، گفته است که به جز ورزشکار جودو، سایر اعضا در خارج از کشور زندگی می‌کنند. او توضیح داد که به دلیل تعلیق ورزش زنان در افغانستان، ورزشکاران زن از داخل کشور اعزام نمی‌شوند و در خارج از کشور زندگی می‌کنند. کمیته بین‌المللی المپیک که از لحاظ مالی بیشتر ورزشکاران افغان را حمایت می‌کند، مسئول اعزام این ورزشکاران است. پرچم نمایندگی ورزشکاران افغانستان ورزشکاران افغانستانی در جریان مسابقات تحت پرچم سیاه، سرخ و سبز نظام جمهوری افغانستان که توسط طالبان سرنگون شده است، شرکت خواهند کرد. هرچند که طالبان این پرچم را به رسمیت نمی‌شناسند و پرچم سفید و سیاه خود را دارند، ورزشکاران افغان همچنان تحت پرچم نظام سابق به رقابت می‌پردازند. ورزشکاران افغان عضو تیم پناهندگان از این موضوع مستثنا هستند. موضع طالبان درباره حضور ورزشکاران به گزارش خبرگزاری فرانسه، طالبان به‌طور منظم از ورزشکارانی که افغانستان را در سطح بین‌المللی نمایندگی می‌کنند، حتا تحت پرچم سرنگون شده، حمایت می‌کند. با این حال، طالبان زنان را از فعالیت‌های ورزشی، حضور در پارک‌ها و سالن‌های ورزشی منع می‌کنند و دختران را از تحصیل پس از مقطع ابتدایی و فعالیت در بسیاری از مشاغل محروم می‌سازند. آقای اختری می‌گوید که امور ورزشی را با هماهنگی طالبان پیش می‌برد. اما کمیته بین‌المللی المپیک اعلام کرده است که تنها با کمیته ملی المپیک، که رئیس و دبیرکل آن در تبعید هستند، گفتگو می‌کند و نه با مقامات طالبان. مارک آدامز، سخنگوی کمیته بین‌المللی المپیک، اعلام کرده بود که هیچ نماینده‌ای از طالبان برای حضور در بازی‌های المپیک پاریس اعتبارنامه نخواهد داشت. ورزشکاران افغان در تیم پناهجویان افغانستان با داشتن هشت میلیون شهروند تبعیدی در ۱۰۳ کشور جهان، پس از سوریه بیشترین تعداد نماینده در تیم پناهندگان را دارد. اسامی پنج ورزشکار المپیکی افغانستان که عضو تیم پناهندگان هستند، به شرح زیر است: – امیر انصاری، دوچرخه‌سواری – صبغت‌الله عرب، جودو – فرزاد منصوری، تکواندو – نگارا شاهین، جودو – منیژه تلاش، رقص بریک رهبری این تیم بر عهده معصومه علی‌زاده، ورزشکار دوچرخه‌سوار افغانستانی است که در المپیک ۲۰۲۱ توکیو شرکت کرده بود. نقش جامعه جهانی و آینده ورزش افغانستان جامعه جهانی در حال نظارت دقیق بر وضعیت ورزشکاران افغانستان است. کمیته بین‌المللی المپیک و سایر نهادهای بین‌المللی مسئولیت دارند تا اطمینان حاصل کنند که ورزشکاران افغانستانی از حمایت‌های لازم برخوردار هستند و می‌توانند در رویدادهای ورزشی بین‌المللی بدون فشار و محدودیت‌های سیاسی شرکت کنند. آینده ورزش افغانستان تا حد زیادی به تعاملات بین‌المللی و حمایت‌های جهانی بستگی دارد. حامیه نادری

هیأت معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) گزارش دوره‌ای آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، برای شورای امنیت را منتشر کرده که نشان‌دهنده افزایش ناامنی‌ها و اختلافات میان مقام‌های طالبان است. در این گزارش آمده است که رویدادهای امنیتی در افغانستان از اول فبروری الی ۱۳ ماه می، ۵۵ درصد نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ افزایش یافته است. بیشتر این حملات توسط جبهه‌های آزادی و مقاومت ملی انجام شده‌اند. طبق این گزارش، در این بازه زمانی، یوناما حداقل ۲ هزار و ۵۰۵ رویداد را ثبت کرده که بیشتر آن‌ها در مناطق مرکزی، شمال‌شرقی، جنوب شرقی و جنوبی رخ داده است. در این مدت، ۱۰۶ درگیری مسلحانه ثبت شده که نسبت به ۷۵ مورد در زمان مشابه سال ۲۰۲۳، افزایش نشان می‌دهد. با این حال، گزارش تأکید دارد که مخالفان مسلح چالش قابل‌توجهی برای تسلط طالبان بر کنترول ارضی ایجاد نکرده‌اند. در متن گزارش آمده است: «دو گروه جبهه آزادی و جبهه مقاومت، در طول دوره گزارش، حملاتی را با تمرکز بر کابل و برخی از شهرهای دیگر انجام داده‌اند. جبهه آزادی افغانستان ۱۴ حمله در شهر کابل و جبهه مقاومت ملی ۲۹ حمله تأیید شده در کابل (۲۰)، تخار (۶)، بغلان (۲) و پروان (۱) انجام داده‌اند.» همچنین، در گزارش به حملات پی‌درپی داعش بر مقام‌های طالبان و مردم عادی بین ۲۸ فبروری تا ۱۵ می اشاره شده است که منجر به کشته و زخمی شدن ده‌ها تن شده است. در این گزارش همچنین به اختلافات میان مقام‌های طالبان بر سر مسائل حکومتی از جمله مبارزه با مواد مخدر و فعالیت کمیسیون تصفیه صفوف اشاره شده است. گزارش می‌گوید: «با کاهش تعداد جلسات کابینه در این دوره، به نظر می‌رسد مرکز حکومت‌داری بیشتر به سمت قندهار تغییر کرده و هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، نفوذ بیشتری بر فرآیندهای حکومت‌داری در کابل اعمال می‌کند.» درگیری با پاکستان، محدودیت فعالیت احزاب، وضعیت بد حقوق بشری و نیاز به کمک‌های بشردوستانه و روابط طالبان با کشورهای همسایه و منطقه از دیگر موضوعات مطرح شده در این گزارش هستند. در گزارش اشاره شده است که گروه‌های مخالف طالبان، از جمله شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان، پیام‌های خود را بر مخالفت مسلحانه با طالبان متمرکز کرده‌اند. بین ۱ فبروری تا ۱۳ می سال جاری میلادی، ۳۱ رویداد ایمنی و امنیتی علیه کارمندان سازمان ملل ثبت شده که شامل ۱۳ مورد سرقت، ۷ مورد آزار و اذیت، ۲ مورد بازداشت، ۱ مورد استفاده از بمب دست‌ساز و ۸ حادثه دیگر در ساختمان‌ها، دفاتر و اموال سازمان ملل می‌شود. یوناما همچنین به ورود بدون اجازه و اجباری نیروهای استخبارات طالبان به دفتر این نهاد در کابل در تاریخ ۴ مارچ اشاره کرده است. این گزارش در حالی منتشر می‌شود که هفته گذشته، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل، گزارش تازه‌ای از وضعیت وخیم حقوق بشر در افغانستان تحت حاکمیت طالبان منتشر کرد. حامیه نادری