پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، خیابان‌های کابل شاهد افزایش چشمگیر دست‌فروشان بود. اما این روزها، خیابان‌ها دیگر مأمن امنی برای آنان نیست. مأموران طالبان، با قنداق تفنگ و شلاق، هر لحظه دست‌فروشان را تهدید می‌کنند.
فروپاشی اقتصادی ناشی از سقوط حکومت پیشین و جایگزینی گسترده کارمندان دولتی با نیروهای طالبان، هزاران نفر را به فقر و بیکاری مطلق کشانده است. تعطیلی صدها مؤسسه بین‌المللی و داخلی و ممنوعیت کار زنان توسط طالبان، بحران اقتصادی را عمیق‌تر کرده و بسیاری را ناچار به دست‌فروشی در خیابان‌ها کرده است.
برخورد خشن و تخریب اموال دست‌فروشان
اخیراً طالبان با صدور دستوری، دست‌فروشی در خیابان‌ها را ممنوع کرده‌اند. خبرنگار دیده بان افغانستان گزارش داده است که مأموران طالبان به محلات تجمع دست‌فروشان، از جمله سرای شمالی، ده افغانان، پل سوخته و کوته‌سنگی، هجوم آورده و وسایل آنان را تخریب می‌کنند.
بر اساس مشاهدات عینی، مأموران طالبان با خشونت میوه‌ها و سبزیجات دست‌فروشان را روی زمین می‌اندازند و گاه آنان را ضرب‌وشتم می‌کنند. یکی از دست‌فروشان که مأموران بساطش را تخریب کرده بودند، با ناامیدی گفت: «از کار بیکار شدم، حالا حتی دست‌فروشی هم نمی‌ماند. شاید فردا مجبور شوم گدایی کنم.»
«ناچاریم؛ نان نداریم»
دست‌فروشان به خبرنگار دیده بان افغانستان گفته‌اند که باوجود تهدیدها و خشونت‌های طالبان، چاره‌ای جز ادامه کار ندارند. یکی از آنان گفت: «اگر دست‌فروشی نکنم، شب حتی نان خشک برای خوردن ندارم.»
طالبان محلات مشخصی را برای دست‌فروشی تعیین کرده‌اند، اما هزینه اجاره این مکان‌ها بسیار بالاست و بیش از نیمی از درآمد روزانه آنان را می‌بلعد. به گفته دست‌فروشان، پرداخت این هزینه‌ها برایشان ممکن نیست و مجبورند در خیابان‌ها کار کنند، حتی اگر هر روز تهدید شوند.
شهرداری طالبان ادعا می‌کند که این اقدامات برای کاهش ازدحام جاده‌ها انجام می‌شود. اما این تصمیم، بدون ارائه راهکار جایگزین برای ادامه کار دست‌فروشان، تنها فشار بر آنان را افزایش داده است.
دست‌فروشان که اغلب تنها نان‌آوران خانواده‌هایشان هستند، اکنون میان چرخ‌های سنگین فقر و تصمیمات سخت‌گیرانه طالبان گرفتار شده‌اند. برای بسیاری از آنان، ادامه دست‌فروشی تنها امید باقی‌مانده برای زنده ماندن است، هرچند این امید نیز هر روز کم‌رنگ‌تر می‌شود.
حامیه نادری
