
ملل متحد اعلام کرده که تحت حاکمیت طالبان، ۶۴ درصد زنان در خارج از خانه احساس امنیت نمیکنند. یک گزارش جدید از ملل متحد نشان میدهد که ۸۰ درصد زنان هیچ ارتباطی با مقامات محلی طالبان ندارند و برای دادخواهی مجبورند به مردان و جامعه تکیه کنند. این گزارش که توسط دفتر هیات معاونت ملل متحد (یوناما)، اداره زنان ملل متحد و سازمان بینالمللی مهاجرت، از طریق گفتگو با ۸۸۸ زن و تعدادی از مردان در ۳۳ ولایت افغانستان تهیه شده، میگوید که وضعیت زنان در بخشهای مختلف اجتماعی و اقتصادی نسبت به یک سال قبل بدتر شده است. این گزارش که روز چهارشنبه ۲۴ جولای (سوم اسد) منتشر شد، نشان میدهد که تنها ۱۶ درصد زنان در سه ماه گذشته با مقامات محلی طالبان ارتباط داشتهاند، در حالی که این رقم در میان مردان ۵۳ درصد بوده است.گزارش اضافه میکند: “زنان تاکید کردهاند که اغلب از نشستهای عمومی کنار گذاشته میشوند و نمیتوانند به طور مستقیم با مقامات محلی طالبان ارتباط برقرار کنند. بنابراین مجبورند به مردان خانواده و جامعه تکیه کنند تا به نمایندگی از آنان دادخواهی کنند.” زنان گفتهاند که تکیه بر مردان برای بیان دیدگاههایشان باعث میشود که خطر حذف آنان از سطوح مختلف تصمیمگیری عادی شود. گزارش بیان میکند که دسترسی زنان و مردان به مکانیزمهای رسمی و غیررسمی حل و فصل منازعات به ترتیب ۷ و ۵۰ درصد است، بنابراین بیشتر زنان نمیتوانند در تمامی مراحل تصمیمگیری زندگی به دلیل محرومیتها نقش داشته باشند. همچنین میگوید: “زنان نمیتوانند بر قوانین وضعشده بر خودشان تاثیر بگذارند و نمیتوانند دیگران را در برابر نقض حقوقشان پاسخگو کنند.” بر اساس گزارش، ۶۴ درصد زنان پاسخدهنده گفتهاند که هنگام خارج شدن از منزل به تنهایی اصلاً احساس امنیت نمیکنند و توسط مقامات حاکم و اعضای جامعه هدف قرار میگیرند. این گزارش تأکید میکند که زنان بیشتر در ارائه خدمات تحت حاکمیت طالبان و افزایش مالیاتها اختلاف نظر دارند و دسترسی بیشتر مردان نسبت به زنان به خدمات آموزش، سلامت و صحت روانی را برجسته کرده است. گزارش میگوید: “در حالی که در تئوری، خدمات بهداشتی برای زنان همچنان قابل دسترسی است، کیفیت خدمات در کنار افزایش قیمت دارو و محدودیتهای موسسات غیر دولتی، تعداد و دسترسی ارائهدهندگان خدمات را محدود میکند.” بر اساس گزارش، ممنوعیتهای آموزشی و تحصیلی و محدودیتهای بر آزادی تردد، احتمالاً دسترسی زنان و دختران به خدمات بهداشتی را بیشتر کاهش خواهد داد. زنان و مردان بهطور یکسان خواستار رفع تمامی محدودیتهای فعالیت موسسات غیر دولتی شدهاند و گفتهاند که این محدودیتها سبب کاهش توانایی این موسسات در ارائه خدمات ضروری میشود. همچنین زنان خواستار رفع ممنوعیت آموزش و تحصیل و اشتغال زنان در ادارات دولتی و غیر دولتی شدهاند و آن را یک نیاز مهم اجتماعی بیان کردهاند. یافتههای ملل متحد نشان میدهد که وضعیت مالی و درآمد ۷۰ درصد زنان در ربع دوم ۲۰۲۴ نسبت به سه ماه نخست بدتر شده است. گزارش اشاره میکند که زنان با موانع مضاعفی در دسترسی به مکانیزمهای حمایت مالی مواجه هستند. ۱۳ درصد زنان گفتهاند که به قرضه دسترسی دارند و ۲۲ درصد نیز گفتهاند که برای امور زندگی از اقوام خارج از کشور پول دریافت میکنند. در حالی که این رقم برای مردان به ترتیب ۲۷ و ۴۹ درصد است. گزارش میافزاید: “زنان پاسخدهنده عنوان کردند که با چالشهای جنسیتی در دریافت قرضهها، به ویژه در مورد ارائه وثیقه مواجه هستند. نداشتن امنیت مالی یکی از دلایل اصلی عدم اعطای قرضه به زنان از سوی قرضهدهندگان عنوان شده است.” همچنین گزارش میگوید که با توجه به محدودیتهای کنونی، فرصتهای شغلی برای زنان به شکل قابل توجهی کاهش یافته و این مسئله در بازپرداخت قرضههای زنان نقش اساسی دارد. گزارش ملل متحد نقش زنان در تعاملات بینالمللی را نیز برجسته کرده و میگوید که مردان و زنان بر شمولیت زنان در تعاملات بینالمللی توافق دارند. ۵۹ درصد زنان و ۳۶ درصد مردان گفتهاند که برای زنان در هرگونه نشست و بحث در مورد آینده افغانستان، ۵۰ درصد سهمیه باید در نظر گرفته شود. ملل متحد اعلام کرده است: “حدود نیمی از افراد مشورتشده ترجیح میدهند که یک هیات متشکل از زنان بهعنوان ابزاری برای مقابله با محرومیت شدید زنان افغان از تصمیمگیریهای سیاسی و عمومی تشکیل شود.” همچنین ۵۰ درصد از شرکتکنندگان زن و مرد در این گزارش تاکید کردهاند که یک نهاد مشورتی زنان برای جامعه بینالمللی ایجاد شود تا زمینه برای گنجاندن دیدگاهها و تجربههای زنان در تصمیمگیریهای بینالمللی فراهم شود. زنان افغان علاقه دارند که به رویکردهایی اولویت داده شود که امکان اشتراک زنان در جلسات با مقامات طالبان را فراهم کند و خواستار طرفداری جامعه جهانی به نمایندگی از زنان افغانستان نیستند. زنان افغان خواستار مشارکت همهجانبه در روندهای تصمیمگیری، لغو محدودیتهای نقضکننده حقوق اساسی زنان، مساوات و عدم تبعیض در دسترسی به خدمات اساسی و ایجاد شورای زنان هستند. همچنین زنان از جامعه جهانی خواستهاند که مکانیزمهای تضمینکننده مشارکت زنان افغان در مجامع تصمیمگیری بینالمللی ایجاد کند و حضور زنان در هر بحثی در مورد آینده افغانستان تضمین شود. زنان شرکتکننده در گزارش سه نهاد ملل متحد تاکید کردهاند که حقوق زنان و نابرابریهای جنسیتی بهعنوان موضوعات مهم در هرگونه مباحث درباره آینده افغانستان اولویت داده شود.
در کنار گزارش ملل متحد، گزارشهای سایر سازمانهای بینالمللی نیز وضعیت نگرانکننده زنان در افغانستان را تایید میکنند. سازمان دیدهبان حقوق بشر اعلام کرده که محدودیتهای شدید بر تحصیل و کار زنان و دختران، آنان را به حاشیه رانده و فرصتهای اقتصادی و اجتماعی آنان را محدود کرده است. گزارشها همچنین نشان میدهند که زنان در مناطق روستایی بیشتر تحت تاثیر این محدودیتها قرار گرفتهاند و دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی برای آنان حتی دشوارتر است. سازمان عفو بینالملل نیز به موارد نقض حقوق زنان در مناطق تحت کنترل طالبان اشاره کرده و از جامعه بینالمللی خواسته تا فشار بیشتری بر طالبان برای احترام به حقوق زنان اعمال کند.