ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی شورای حقوق‌بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان، در گزارش تازه‌ای وضعیت زنان تحت حاکمیت طالبان را مورد بررسی قرار داده است. این گزارش که تحت عنوان “پدیده نظام نهادینه شده‌ی تبعیض، جداسازی، بی‌احترامی به کرامت انسانی و محرومیت زنان و دختران افغان” منتشر شده، رفتار طالبان با زنان در افغانستان را به گونه‌ای که وجدان بشریت را به لرزه درآورد، توصیف می‌کند.
بنت با اشاره به محدودیت‌های شدیدی که طالبان بر حقوق زنان، به ویژه در زمینه‌های آموزش و اشتغال، اعمال کرده‌اند، اظهار داشت: “نظام تبعیض‌آمیز و بی‌حرمتی به کرامت انسانی زنان و دختران باید وجدان بشریت را بیدار کند.”
وی اضافه کرد: “خشونت علیه زنان و دختران در افغانستان به حدی است که می‌تواند به عنوان جنایت علیه بشریت، به ویژه محکومیت جنسیتی، تلقی شود. در جلسات مشورتی با زنان نجات‌یافته، بنت تأکید کرده است که اصطلاح ‘آپارتاید جنسیتی’ به بهترین نحو تجربیات‌شان را بیان می‌کند و خواستار به رسمیت شناختن این اقدامات به عنوان جنایت علیه بشریت هستند.”
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در نشست ۱۸ جون (۲۹ جوزا) حمایت خود را از زنان و دختران افغانستان ابراز کرد. بنت در گزارش خود به نتایج گروه کاری رسیدگی به تبعیض علیه زنان و دختران اشاره کرده و بیان داشته است که موارد نقض گسترده و سیستماتیک حقوق اساسی زنان و دختران در افغانستان، عمدتاً ناشی از سیاست‌های تبعیض‌آمیز و زن‌ستیزانه طالبان است.
گزارش نشان می‌دهد که طالبان بین ماه جون ۲۰۲۳ و ماه مارچ ۲۰۲۴ حدوداً ۵۲ فرمان صادر کرده‌اند که حقوق زنان و دختران را به شدت محدود کرده است. پس از بازگشت به قدرت، طالبان مدارس متوسطه و لیسه را به روی دختران بستند و در دسمبر ۲۰۲۲ تحصیل دختران در دانشگاه‌ها را ممنوع کردند. همچنین در ماه جون ۲۰۲۳، سازمان‌های غیرحکومتی خارجی از ارائه برنامه‌های آموزشی منع شدند و طالبان ده‌ها فرمان دیگر صادر کردند که حتا از حضور زنان در پارک‌ها، حمام‌های عمومی و آرایشگاه‌ها جلوگیری می‌کند.
بنت در گزارش خود اشاره کرده است که در جامعه تحت حاکمیت طالبان، “زنان به عنوان افرادی دیده می‌شوند که وظیفه زایش و پرورش کودکان را بر عهده دارند یا به‌عنوان اشیاء بهره‌برداری تلقی می‌شوند، از جمله در بردگی به علت بدهی، حبس در خانه، بهره‌برداری جنسی و انواع دیگر نیروی کار بدون دستمزد یا با دستمزد ناچیز.”
نادا الناشف، معاون کمیساری عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، در نشست شورای حقوق بشر تأکید کرد: “این تبعیض و خشونت سیستماتیک طالبان نباید از سوی جامعه بین‌المللی عادی‌سازی و تحمیل شود.”
الناشف افزود: “امیدوارم این نشست به همبستگی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و جامعه بین‌المللی بینجامد. زنان فعال شجاع باید دیده شوند و مشکلات‌شان درک شود و جامعه بین‌المللی باید در کنار آنان بایستد و متعهد شود که طالبان احکام سرکوب‌گرایانه و عقب‌گرایانه حقوق زنان را معکوس کند. آینده بالقوه افغانستان تنها می‌تواند از طریق برخورداری کامل و مساوی حقوق بشری زنان و دختران تحقق یابد. در این نشست، تعدادی از زنان فعال افغان نیز حضور داشتند و تجربیات خود را به اشتراک گذاشتند.
حامیه نادری
