درگیری هوایی اخیر میان جنگنده‌های پاکستانی ساخت چین و جنگنده‌های فرانسوی نیروی هوایی هند، توجه ارتش‌ها و تحلیلگران نظامی سراسر جهان را به خود جلب کرده است. این حادثه نه تنها در سطح منطقه‌ای، بلکه در چشم‌انداز راهبردی جهانی می‌تواند پیامدهایی بلندمدت داشته باشد.
بر اساس گزارش رویترز، روز چهارشنبه یک فروند جنگنده J-10 ارتش پاکستان، که از فناوری چین بهره می‌برد، موفق به سرنگونی دست‌کم دو هواپیمای نظامی هندی شد. این نخستین بار است که سلاح‌های پیشرفته چینی در یک درگیری هوایی واقعی علیه جنگنده‌های غربی به کار گرفته می‌شوند. بسیاری از ناظران این رویداد را یک “نقطه عطف” برای ارزیابی اثربخشی فناوری‌های نظامی شرق و غرب می‌دانند.
تحلیلگران معتقدند این تقابل، برای کشورهایی مانند چین، آمریکا، و اعضای ناتو، یک منبع اطلاعاتی ارزشمند برای بررسی عملکرد خلبانان، سیستم‌های تسلیحاتی و تاکتیک‌های هوایی در شرایط واقعی جنگی خواهد بود.
یکی از مقامات آمریکایی به رویترز گفته است که جنگنده پاکستانی از موشک هوا به هوای PL-15 چینی علیه جنگنده‌های هندی استفاده کرده است. در طرف مقابل، هند از موشک Meteor ساخت کنسرسیوم دفاعی اروپا بهره برده است؛ موشکی که از پیشرفته‌ترین فناوری‌های راداری و پیشران در میان تسلیحات غربی برخوردار است.
داگلاس بری، پژوهشگر ارشد مؤسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی (IISS)، این رخداد را یکی از نادرترین رویارویی‌های عملیاتی میان دو سامانه تسلیحاتی پیشرفته شرق و غرب توصیف کرده است. به گفته وی، چنانچه استفاده این موشک‌ها در نبرد تایید شود، اهمیت تحلیلی این درگیری فراتر از مرزهای منطقه خواهد رفت.
در همین حال، بایرون کالان، کارشناس دفاعی در واشنگتن، اشاره می‌کند که ایالات متحده و کشورهای اروپایی در حال بررسی بازخوردهای فنی و عملیاتی حاصل از این درگیری هستند؛ فرآیندی مشابه آنچه در جنگ اوکراین برای ارزیابی عملکرد سلاح‌های غربی اتفاق افتاد.
اطلاعات منتشرشده حاکی از آن است که پاکستان به نسخه صادراتی موشک PL-15 مجهز است، که اگرچه برد آن نسبت به نسخه داخلی چینی کمتر است، اما همچنان به عنوان یک تهدید راهبردی قابل توجه در نظر گرفته می‌شود. در واکنش، آمریکا توسعه موشک AIM-260 توسط شرکت Lockheed Martin را سرعت بخشیده است، تا به‌عنوان پاسخ مستقیم به ظرفیت‌های روزافزون چین به‌کار گرفته شود.
اروپا نیز در حال بررسی به‌روزرسانی موشک Meteor است، اما تحلیلگران روند پیشرفت این پروژه را کند ارزیابی می‌کنند. در همین حال، دولت ترامپ در ماه مارس، قرارداد ساخت نسل جدیدی از جنگنده‌های پیشرفته را به شرکت Boeing اعطا کرده که قرار است به فناوری‌های نوین رادارگریزی، حسگرهای چندطیفی و موتورهای بهینه‌شده مجهز باشد.
در نهایت، درگیری هوایی اخیر نه‌تنها بخشی از تنش دیرینه میان هند و پاکستان است، بلکه اکنون به بستر مهمی برای آزمون و تحلیل رقابت‌های تسلیحاتی جهانی بدل شده است؛ رقابتی که آینده توازن قدرت در آسمان را شکل خواهد داد.
حامیه نادری
