سازمان حمایت از خبرنگاران در گزارشی به مناسبت ۱۵ آگست، سالگرد سقوط جمهوریت در افغانستان، به تفصیل به بررسی رویکردهای اطلاعاتی و رسانه‌ای طالبان پرداخته و از شیوه‌های گمراه‌کننده این گروه پرده برمی‌دارد. این گزارش نشان می‌دهد که طالبان، از زمان به قدرت رسیدن مجدد، به‌طور سیستماتیک از انتشار اطلاعات نادرست و تحریف‌شده به‌عنوان ابزاری برای فریب افکار عمومی و انحراف از مسئولیت‌های خود استفاده کرده‌اند.
به گفته این گزارش، طالبان تلاش می‌کنند بسیاری از قتل‌های اعضای پیشین نیروهای امنیتی و شکنجه‌های مرموز را به دشمنان فرضی و گروه‌های مسلح ناشناس نسبت دهند. این استراتژی به طالبان امکان می‌دهد تا از پاسخگویی برای این جنایات شانه خالی کنند و تصویری متفاوت از واقعیت‌های تلخ افغانستان به جامعه داخلی و بین‌المللی ارائه دهند.
همچنین، طالبان به‌طور گسترده بر محتوای رسانه‌ها کنترل دارند و هرگونه اطلاعاتی که به نفع آن‌ها نباشد، به‌سرعت سانسور یا تحریف می‌شود. سازمان حمایت از خبرنگاران در این گزارش اشاره می‌کند که طالبان اعتراضات زنان و جامعه مدنی را به عنوان «نقشه‌های خارجی» معرفی کرده و مدعی می‌شوند که این اعتراضات توسط افرادی هدایت می‌شود که به دنبال فرصت‌های مهاجرت به خارج از کشور هستند. این ادعاها نه تنها حقیقت را تحریف می‌کند، بلکه تلاش دارد تا هرگونه جنبش اعتراضی را به‌طور کامل بی‌اعتبار کند.
با سقوط حکومت پیشین، آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات در افغانستان تقریباً از بین رفته است. طالبان با ارسال دستورات مستقیم به رسانه‌ها در سراسر کشور، خطوط قرمزی برای فعالیت‌های خبری تعیین کرده‌اند. این خطوط قرمز به‌شدت محدوده‌ای را تعریف می‌کنند که در آن خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ها باید عمل کنند، و هرگونه انحراف از این محدوده‌ها ممکن است به نتایج وخیمی منجر شود.
در این گزارش آمده است که نهادهای کلیدی طالبان مانند ریاست استخبارات، وزارت داخله، وزارت اطلاعات و فرهنگ، و وزارت امر به معروف و نهی از منکر به‌طور مستقیم مسئول نظارت بر رسانه‌ها هستند. این نهادها نه تنها بر محتوای رسانه‌ها نظارت دارند، بلکه با اعمال فشار و تهدید، تلاش می‌کنند تا هرگونه صدای مخالف یا منتقد را خاموش کنند. این رویکرد سرکوبگرانه نه تنها آزادی‌های مدنی را نقض می‌کند، بلکه خطراتی جدی برای خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای به همراه دارد که در صورت افشای واقعیت‌ها، با خطراتی جانی مواجه می‌شوند.
در مجموع، گزارش سازمان حمایت از خبرنگاران تأکید می‌کند که رفتارهای طالبان در زمینه اطلاعات و رسانه‌ها، نمایانگر یک تلاش هدفمند برای کنترل کامل افکار عمومی و سرکوب هرگونه مخالفت است. این وضعیت، آینده آزادی بیان و حقوق بشر در افغانستان را به‌طور جدی تهدید می‌کند و نیازمند واکنش قاطعانه و فوری جامعه بین‌المللی است.
حامیه نادری
